عضو شورای نظام روانشناسی استان اصفهان با تأکید بر اینکه وسواس، افکار مزاحم ناخواسته و اعمال تکراری است، گفت: نوجوان و جوانی که دچار وسواس می شود با انجام کارهای تکرای سعی در کاهش اضطراب‌های خود دارد.
محسن لعلی در گفت‌وگو با خبرگزاری ایمنا با اشاره به اختلال روانی مخرب وسواس در دوره نوجوانی اظهار کرد: وسواس یک اختلال روانی مخرب و ناتوان کننده است که نسبت به درمان هم مقاوم است. چنانچه فردی به موقع نسبت به درمان اقدام نکند درمان بیماری او نیز طولانی مدت خواهد بود.
وی با تأکید بر اینکه وسواس، افکار مزاحم ناخواسته و اعمال تکراری است، اضافه کرد: یک نوجوان و جوانی که دچار وسواس می‌شود با انجام کارهای تکراری سعی در کاهش اضطراب‌های خود دارد.
این مدرس دوره‌های تخصصی روانشناسی ادامه داد: در رابطه با نوجوانان تحقیقات نشان می‌دهد که بعد از اختلالات ترس‌های نوجوانی، ترس‌های مرضی و افسردگی اختلال، وسواس چهارمین اختلال مهمی است که باید در گروه نوجوانان جدی گرفته شود.
وی با بیان اینکه برخی از رفتارهای دوره نوجوانی طبیعی است و نمی‌توان این نوع رفتارها را وسواس دانست، افزود: توجه به ظاهر، صورت و مو در دوره نوجوانی رفتار وسواسی نیست، رفتارهای وسواسی زمانی تعریف می‌شود که عملکرد نوجوان را مختل می‌کند و هر نوع نگرانی نوجوان به ظاهر خودش را نمی‌توان وسواس قلمداد کرد.
لعلی وسواس فکری و عملی را شایع‌ترین اقسام وسواس دوره نوجوانی دانست و افزود: وسواس‌های فکری در واقع افکار منفی است که مرتب به شکل افکار مزاحم وارد ذهن نوجوان یا فرد بزرگسال می‌شود. معمولاً پیش‌زمینه اعمال وسواسی نوجوان افکار منفی وسواسی است.
وی ادامه داد: ماهیت فکر وسواسی در ذهن نوجوان معمولاً مسخره و بیخود است و به همین دلیل نوجوان برای برچسب نخوردن از سوی دیگران این افکار وسواسی را بیشتر اوقات مخفی می‌کند. مخفی‌کاری‌های مداوم افکار وسواسی اضطراب نوجوان را افزایش می‌دهد و در این شرایط فکر وسواسی به صورت عمل وسواسی بروز می‌کند.
عضو شورای نظام روانشناسی استان اصفهان با بیان اینکه عمل وسواسی چند گونه مختلف است، گفت: وسواس شست‌وشو، وسواس چک کردن، وسواس قرینه و کندی وسواسی از مهم‌ترین عمل‌های وسواسی است. کندی وسواسی بیشتر به صورت آهسته عمل کردن بسیاری از رفتارها بروز می‌کند.
وی یادآور شد: علاوه بر این وسواس‌های "موکنی" و "پوست‌کنی" هم در گروه نوجوانان بسیار دیده می‌شود که ریشه این وسواس‌ها نیز اضطراب‌های دوره نوجوانی است.
لعلی با تأکید به شیوع وسواس در نوجوانی گفت: شایع‌ترین سن وسواسی ۱۰ تا ۱۸ سالگی است که نوجوان را درگیر می‌کند. مهم‌ترین ملاک برای بروز وسواس به صورت بیماری روانی و مشکل روانشناختی اختلال در عملکرد نوجوان است و در این صورت مراجعه به روانشناس بالینی و مشاور ضرورت دارد. اختلال وسواس بسیار مخرب بوده و شایع‌ترین شکل وسواس در بین مردم وسواس شست‌وشو است.
این مدرس دوره‌های تخصصی روانشناسی با اشاره به تبعات روانشناختی و جسمانی وسواس اظهار کرد: چنانچه وسواس درمان نشود تبعات منفی را برای نوجوان به دنبال دارد و افسردگی و تشدید اضطراب را تبعات مخرب این اختلال است. نوجوان مضطرب با بروز این اختلال دچار بیماری روانشناختی افسردگی شده و به ناتوانی می‌رسد و هر چه سعی می‌کند تا جلوی این افکار وسواسی را بگیرد نمی‌تواند، بنابراین خسته شده و با پایین آمدن خلق هم حالت افسردگی به او دست می‌دهد.
وی با تأکید به تبعات جسمانی اختلال وسواس ادامه داد: بیماری پوستی، گوارشی، بیماری‌های اسکلتی معضلاتی از تبعات جسمانی این اختلال است که تا دوره بزرگسالی هم ادامه دارد و مسائل درمانی و مشکلات آن طولانی مدت خواهد بود.
لعلی با بیان اینکه وسواس فکری و عملی یک چرخش معیوب را ایجاد می‌کند، افزود: مکانیزم عمل وسواسی به این صورت است که فکر وسواسی در ذهن ایجاد شده و اضطراب و آشفتگی را برای نوجوان به همراه دارد.
وی یادآور شد: نوجوان برای از بین بردن این اضطراب و آشفتگی‌ها معمولاً افکار منفی را تبدیل به عمل می‌کند. عمل وسواسی اضطراب و آشفتگی را کم می‌کند، اما دوباره فکر وسواسی در ذهن نوجوان به وجود می‌آید و این چرخش معیوب در این اختلال مدام تکرار می‌شود.
عضو شورای نظام روانشناسی استان اصفهان درباره مشکلات نوجوان وسواسی اظهار کرد: معمولاً فرزند وسواسی خانواده را درگیر کرده و از نظر روانشناختی و اقتصادی تبعات منفی در خانواده بر جا می‌گذارد. از مشکلات دیگر اختلال وسواس در این دوره تأثیر بر روابط اجتماعی نوجوان است که با دوستان خود معاشرت نمی‌کند.
وی خاطرنشان کرد: مشکل در فرایند تحصیلی نوجوان از مهم‌ترین معضلات این اختلال است. ذهن نوجوان وسواس مدام درگیر است و با کم آوردن وقت برای درس خواندن رو به رو می‌شود و همین اتفاقات در عملکرد تحصیلی نوجوان بسیار مؤثر است. می‌طلبد که خانواده‌ها نسبت به درمان این نوع اختلال در فرزندان مداخله بهنگام کرده و با مراجعه به مشاور و درمان زودهنگام برای از بین بردن آسیب‌های اجتماعی این اختلال اقدام شود.
