به گزارش میگنا محمدرضا عسگری، روانشناس تربیتی در گفت‌وگو با پانا درباره آسیب‌شناسی روانی داوطلبان کنکور اظهار کرد: «آسیب‌های روانی ناشی از کنکور را می‌توان برابر با اضطراب امتحان دانست با این تفاوت که چون نتایج کنکور با سرنوشت داوطلبان پیوند دارد، این اضطراب نیز از گستردگی بیشتری برخوردار است. اضطراب آزمون، علاوه بر اینکه کارکرد تحصیلی فرد را کاهش می‌دهد، می‌تواند آسیب‌های روانی گوناگونی نیز برای داوطلب داشته باشد.»
این روانشناس افزود: «اکنون یکی از دغدغه‌های اصلی هر نوجوانی پذیرفته شدن در دانشگاه خوب و در رشته مطلوب خود است که این امر باعث شده است تا خانواده ها نیز بر موفقیت فرزندانشان در کنکور تأکید کنند و سالانه رقم زیادی را هزینه تدریس خصوصی، شرکت در آزمون‌های آزمایشی و خرید کتاب‌های تست کنند. این شرایط موجب شده تا خانواده‌ها در هر شرایطی فرزندان خود را بدون توجه به شرایط فردی و نیازهای جامعه، راهی دانشگاه کنند.»
وی ادامه داد: «درباره تأثیرات کنکور بر شرایط روانی دانش‌آموزانی که در آستانه کنکور هستند، دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. می‌توان تأثیرات روانی کنکور را از چند جنبه بررسی کرد. آسیب‌های پیش از کنکور، که بیشتر از نوع واکنشهای اضطرابی و تنشی هستند. در این دسته، مشکلاتی همچون فشارهای روانی برآمده از گستردگی و حجم کتاب‌های منابع به صورت دلهره، ترس، نگرانی، مسائل رفتاری، آسیب‌های شخصیتی، ناهنجاری‌های خانوادگی، مشکلات آموزشی و پیآمدهای جسمی همچون سردرد، بی‌اشتهایی عصبی، مشکلات گوارشی و همچنین بحران‌های اجتماعی پدیدار می‌شود.»
وی گفت: «معمولاً پیش از برگزاری کنکور دانش‌آموزان به شدت نگران روز آزمون هستند و تحت تأثیر تنش ناشی از پیش رو داشتن کنکور، انواع بهانه گیری‌ها و کج خلقی‌ها واکنشهای دلواپسی در رفتارشان دیده می‌شود که این شرایط می‌تواند آسیب‌های روانی متعددی در پی داشته باشد و در موارد زیادی آسیب‌های روانی و بدنی به فرد وارد می‌کند.»
عسگری تصریح کرد: «از آسیب‌های پس از کنکور نیز نباید غافل شد زیرا تأثیر روانی پس از کنکور، بر راه یافته‌گان و راه نیافته‌گان به دانشگاه‌ها متفاوت است. گاهی که فرد در رشته دلخواه خود پذیرفته نشده، هر چند در آغاز شاید واکنش‌هایی مثبت بروز دهد اما با گذر زمان با واقعیتِ رشته‌ای که مجبور به تحصیل در آن است، احساس زیان می‌کند. افرادی هم که در کنکور پذیرفته نشدند کم کم به کناره‌‌گیری کشیده می‌شوند و ممکن است احساس ناامیدی در آنها به‌وجود بیاید.»
این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: «پیامدهای اضطراب و فشار برآمده از کنکور در بسباری از شرکت‌کنندگان پدیدار می‌شود و به کاهش کارآمدی آموزشی و در پی آن افسردگی آنها می‌انجامد و اگر واکنشهای افسردگی پس از ناکامی در کنکور پیگیری نشود و به کاهش اعتماد به نفس منجر شود، فرد دچار مشکلات سازگاری عاطفی و اجتماعی خواهد شد.»
وی درخصوص اهمیت نقش والدین در کاهش استرس کنکور نیز گفت: «والدین می‌توانند اقدامات زیادی را برای کاهش استرس کنکور فرزندان خود انجام دهند. نقش والدین در طول ماه‌های منتهی به کنکور بسیار اهمیت دارد. سطح استرس برای والدین و داوطلبان افزایش می‌یابد. والدین باید تلاش خود را برای کمک به فرزندشان در این دوره انجام دهند.»
این روانشناس امور تربیتی تاکید کرد: «بسیاری از والدین سطح قابل توجهی از استرس مربوط به مطالعه فرزندان در دوران مربوط به کنکور را گزارش می‌دهند و نمی‌دانند که چگونه باید آن را مدیریت کنند. یکی از اولین گام‌ها در مدیریت این اضطراب این است که همه چیز را یک چشم‌انداز طولانی مدت فرض کنند و برای آن برنامه‌ریزی دقیق همراه با نظارت انجام دهند.»
وی افزود: «برای والدین مفید است که سبک یادگیری فرزندان خود را بدانند که بتوانند نظارت درستی را انتخاب و به آنها کمک کنند تا روش مطالعه‌ای را که مفیدتر است، پیاده کنند. ایجاد یک فضای آرام و بدون حواس پرتی برای برای مطالعه، مجهز به تمام لوازم ضروری نیز یک راه عالی برای برقراری آرامش یک دانش آموز برای کنکور است.»
عسگری با اشاره به نقش حمایتی والدین نیز گفت: «مهم است که والدین در طول این فرآیند حمایت کنند. تشویق آنها به خاطر سخت کوشی و حضور در کنار فرزندان می‌تواند کمک زیادی به داوطلب کند که استرس کمتری را تجربه کند. اگر با موانعی روبرو می‌شوند، والدین باید به آنها کمک کنند تا راه‌حل‌های عملی برای مشکلات خود بیابند، مانند کمک گرفتن از معلم یا تماس با همسالانی که ممکن است مشکلات مشابهی داشته باشند.»
آزمون سراسری سال ۱۴۰۱ به منظور پذیرش دانشجو در دوره‌های روزانه، نوبت دوم «شبانه»، نیمه‌حضوری، مجازی، پردیس خودگردان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، دانشگاه پیام‌نور و مؤسسات آموزش عالی غیرانتفاعی و غیردولتی و همچنین رشته‌های تحصیلی دانشگاه آزاد اسلامی در روزهای چهارشنبه ۸ تیر، پنجشنبه ۹ تیر، جمعه ۱۰ تیر و شنبه ۱۱ تیر سال ۱۴۰۱ برگزار می‌شود.
این روانشناس افزود: «اکنون یکی از دغدغه‌های اصلی هر نوجوانی پذیرفته شدن در دانشگاه خوب و در رشته مطلوب خود است که این امر باعث شده است تا خانواده ها نیز بر موفقیت فرزندانشان در کنکور تأکید کنند و سالانه رقم زیادی را هزینه تدریس خصوصی، شرکت در آزمون‌های آزمایشی و خرید کتاب‌های تست کنند. این شرایط موجب شده تا خانواده‌ها در هر شرایطی فرزندان خود را بدون توجه به شرایط فردی و نیازهای جامعه، راهی دانشگاه کنند.»
وی ادامه داد: «درباره تأثیرات کنکور بر شرایط روانی دانش‌آموزانی که در آستانه کنکور هستند، دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. می‌توان تأثیرات روانی کنکور را از چند جنبه بررسی کرد. آسیب‌های پیش از کنکور، که بیشتر از نوع واکنشهای اضطرابی و تنشی هستند. در این دسته، مشکلاتی همچون فشارهای روانی برآمده از گستردگی و حجم کتاب‌های منابع به صورت دلهره، ترس، نگرانی، مسائل رفتاری، آسیب‌های شخصیتی، ناهنجاری‌های خانوادگی، مشکلات آموزشی و پیآمدهای جسمی همچون سردرد، بی‌اشتهایی عصبی، مشکلات گوارشی و همچنین بحران‌های اجتماعی پدیدار می‌شود.»
وی گفت: «معمولاً پیش از برگزاری کنکور دانش‌آموزان به شدت نگران روز آزمون هستند و تحت تأثیر تنش ناشی از پیش رو داشتن کنکور، انواع بهانه گیری‌ها و کج خلقی‌ها واکنشهای دلواپسی در رفتارشان دیده می‌شود که این شرایط می‌تواند آسیب‌های روانی متعددی در پی داشته باشد و در موارد زیادی آسیب‌های روانی و بدنی به فرد وارد می‌کند.»
عسگری تصریح کرد: «از آسیب‌های پس از کنکور نیز نباید غافل شد زیرا تأثیر روانی پس از کنکور، بر راه یافته‌گان و راه نیافته‌گان به دانشگاه‌ها متفاوت است. گاهی که فرد در رشته دلخواه خود پذیرفته نشده، هر چند در آغاز شاید واکنش‌هایی مثبت بروز دهد اما با گذر زمان با واقعیتِ رشته‌ای که مجبور به تحصیل در آن است، احساس زیان می‌کند. افرادی هم که در کنکور پذیرفته نشدند کم کم به کناره‌‌گیری کشیده می‌شوند و ممکن است احساس ناامیدی در آنها به‌وجود بیاید.»
این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: «پیامدهای اضطراب و فشار برآمده از کنکور در بسباری از شرکت‌کنندگان پدیدار می‌شود و به کاهش کارآمدی آموزشی و در پی آن افسردگی آنها می‌انجامد و اگر واکنشهای افسردگی پس از ناکامی در کنکور پیگیری نشود و به کاهش اعتماد به نفس منجر شود، فرد دچار مشکلات سازگاری عاطفی و اجتماعی خواهد شد.»
وی درخصوص اهمیت نقش والدین در کاهش استرس کنکور نیز گفت: «والدین می‌توانند اقدامات زیادی را برای کاهش استرس کنکور فرزندان خود انجام دهند. نقش والدین در طول ماه‌های منتهی به کنکور بسیار اهمیت دارد. سطح استرس برای والدین و داوطلبان افزایش می‌یابد. والدین باید تلاش خود را برای کمک به فرزندشان در این دوره انجام دهند.»
این روانشناس امور تربیتی تاکید کرد: «بسیاری از والدین سطح قابل توجهی از استرس مربوط به مطالعه فرزندان در دوران مربوط به کنکور را گزارش می‌دهند و نمی‌دانند که چگونه باید آن را مدیریت کنند. یکی از اولین گام‌ها در مدیریت این اضطراب این است که همه چیز را یک چشم‌انداز طولانی مدت فرض کنند و برای آن برنامه‌ریزی دقیق همراه با نظارت انجام دهند.»
وی افزود: «برای والدین مفید است که سبک یادگیری فرزندان خود را بدانند که بتوانند نظارت درستی را انتخاب و به آنها کمک کنند تا روش مطالعه‌ای را که مفیدتر است، پیاده کنند. ایجاد یک فضای آرام و بدون حواس پرتی برای برای مطالعه، مجهز به تمام لوازم ضروری نیز یک راه عالی برای برقراری آرامش یک دانش آموز برای کنکور است.»
عسگری با اشاره به نقش حمایتی والدین نیز گفت: «مهم است که والدین در طول این فرآیند حمایت کنند. تشویق آنها به خاطر سخت کوشی و حضور در کنار فرزندان می‌تواند کمک زیادی به داوطلب کند که استرس کمتری را تجربه کند. اگر با موانعی روبرو می‌شوند، والدین باید به آنها کمک کنند تا راه‌حل‌های عملی برای مشکلات خود بیابند، مانند کمک گرفتن از معلم یا تماس با همسالانی که ممکن است مشکلات مشابهی داشته باشند.»
آزمون سراسری سال ۱۴۰۱ به منظور پذیرش دانشجو در دوره‌های روزانه، نوبت دوم «شبانه»، نیمه‌حضوری، مجازی، پردیس خودگردان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، دانشگاه پیام‌نور و مؤسسات آموزش عالی غیرانتفاعی و غیردولتی و همچنین رشته‌های تحصیلی دانشگاه آزاد اسلامی در روزهای چهارشنبه ۸ تیر، پنجشنبه ۹ تیر، جمعه ۱۰ تیر و شنبه ۱۱ تیر سال ۱۴۰۱ برگزار می‌شود.
