شاید شما هم والدینی با فرزند بیش فعال باشید و در همین چندهفته ای که از بازگشایی مدارس می‌گذرد چندباری مدیر و معلم شما را فراخوانده باشند. گرچه نگرانی تان منطقی است ،اما باید بدانید که بیش فعالی قطعا مانعی برای تحصیل نیست و می توانید با کمک علم پزشکی به ویژه درمان های طب سنتی، علایم بیش فعالی فرزندانتان را کاهش داده و شرایط عادی تحصیل را برایشان مهیا کنید.
رهایی از قرنطینه و بازگشایی مدارس برای اغلب دانش آموزان بسیارشیرین است و خانواده ها هم می‌توانند نفسی تازه کنند اما این حضور شیرین برای آن دسته از بچه‌ها و خانواده هایی که با مشکل بیش فعالی دست و پنجه نرم می‌کنند، روی دیگری هم دارد و ممکن است معلمان و خانواده ها به شدت نگران این دسته از دانش آموزان باشند که به علت بی توجهی و تحرک بالا نمی‌توانند سرکلاس بنشینند و روی مفاهیم درسی تمرکز کنند. قطعا درمان‌هایی برای این بچه ها وجود دارد. نگران نباشید نمی‌خواهیم شما را به سمت متخصصان اعصاب و روان و داروهای تجویزی این پزشکان سوق دهیم؛ البته نه اینکه این درمان ها بد باشد اما به هرحال برخی از خانواده ها با داروهای آرامبخش ارتباط خوبی ندارند و ترجیح می دهند راه های کم عارضه تری را برای کنترل بیش فعالی فرزندانشان امتحان کنند که این گزارش، چاره کار آن هاست. «دکتر حمید آزادی فر» پزشک عمومی و کارشناس طب سنتی با ماست تا نسخه شفابخش این طب پرطرفدار را برایمان شرح دهد.
یک نمای کلی از بیش فعالی
بسیاری از والدین خصوصا آن‌هایی که با بچه‌هایی پرانرژی و بازیگوش دست و پنجه نرم می‌کنند، از سرکنجکاوی هم که بوده باشد، با مفهوم بیش فعالی آشنایی دارند و می‌دانند که بیش فعالی به عنوان یک اختلال رفتاری شناخته و در سه شاخه نقص توجه(عدم تمرکز)، تکانشی(جنب و جوش بی پروای بیش از حد) و نوع ترکیبی این دو، دسته بندی می شود. اختلالی که اگر به موقع تحت درمان قرار نگیرد، با ایجاد مشکلاتی چون اختلال یادگیری، فراموش کاری، حواس پرتی، پرحرفی و...، نه تنها روند رشد فرد در دوران کودکی را مختل می کند، بلکه در بزرگسالی نیز می‌تواند یکسری مشکلات رفتاری و خلقی، کاهش اعتماد به نفس، سرخوردگی ناامیدی و ... را به همراه داشته باشد. البته این ها را نمی‌گوییم که خانواده ها بیش از حد نگران فرزندانشان شوند، بلکه می‌خواهیم اگر لازم است دست به کار شوند و حتما برای کمک به فرزندانشان کاری مثبت انجام دهند.
چطور تشخیص دهیم کودک مان بیش فعال است؟
این سوالی است که خیلی از خانواده از خود می‌پرسند و نگران این مساله هستند زیرا واقعا هم تشخیص بیش فعالی با شیطنت‌های دوران کودکی کار آسانی نیست و اگر خود والدین نمی‌توانند این دو را از هم تشخیص دهند حتما باید از پزشک کمک بگیرند تا درصورت نیاز، روند درمان آغاز شود.
دکتر آزادی فر کارشناس طب سنتی و پزشک عمومی که با کودکان بیش فعال بسیاری در ارتباط است، درخصوص نشانه های این اختلال توضیح می‌دهد:«هردوگروه بچه‌های به اصطلاح شیطان و بیش فعال، تقریبا انرژی زیادی دارند و پرتحرک هستند ولی بیش فعالان معمولا دست به کارهای خطرناکی می زنند که تحت کنترل خودشان نیست یعنی اگر به آن ها می‌گوییم بشین، می نشیند اما ظرف چندثانیه بلند شده و به کارش ادامه می‌دهد اما بچه های پرتحرک تاحدودی تابع دستورات هستند و مثل بیش فعالان، مشکل عدم تمرکز ندارند.» او اضافه می کند:«به واقع، بچه های بیش فعال طی ساعاتی که در مدرسه حضور دارند، نمی توانند به خوبی روی دروس تمرکز کنند و همین نیز درصد اشتباهاتشان را بالا می برد. این بچه ها همچنین روی عواطف خودشان کنترلی ندارند؛ دچار انزوا و کاهش اعتماد به نفس هستند؛ در برنامه ریزی نمی توانند موفق باشند و در سن بلوغ نیز معمولا بطور کامل به بلوغ نمی‌رسند؛ مثلا یک کودک 12 ساله مثل یک کودک چندسال کوچکتر از خودش رفتار می‌کند.»
بهبود بیش فعالی با طب نوین یا سنتی؟
هردو طب نوین و سنتی درمان هایی برای کنترل علایم و درمان بیش فعالی دارند اما همانطور که در ابتدای گزارش هم گفتیم، خیلی از والدین تمایلی به استفاده فرزندانشان از داروهای شیمیایی و آرامبخش ها ندارند و متاسفانه گاهی قید درمان را می زنند که این مساله پیامدهای بعدی را به همراه دارد اما واقعیت این است که درمان هایی چون رفتار درمانی و البته طب سنتی نیز بسیار می توانند اثرگذار باشند و افراد بسیاری بوده اند که به شکل شگفت انگیزی از طب سنتی نتیجه گرفته اند.
دکتر آزادی فر در این خصوص توضیح می دهد:«درمان با طب نوین به این شکل است که گروهی از متخصصان باتجربه طی پروسه ای بلندمدت، درمان بصورت رفتاردرمانی و دارو درمانی را دنبال می کنند و علایم کودک طی مدت زمان مصرف دارو کنترل می شود اما وقتی دارو قطع شود، علایم پس از مدتی دوباره بازمی گردد اما در طب سنتی شرایط به این شکل نیست و می توان به درمانی قطعی امیدوار بود. خود من بیماران زیادی داشته ام که از طب سنتی نتیجه ای گرفتند، بنابراین به والدین پیشنهاد می کنم درصورتی که فرزندشان دچار بیش فعالی و علایم تکانشی است حتما از طریق طب سنتی پیگیری کنند. براساس تجربیات بدست آمده، وضعیت اکثر بچه ها طی 2 تا 3 ماه کاملا دگرگون می شود و تعداد محدودی هم روند درمانشان زمان بیشتری می برد که البته آن ها هم نهایتا نتیجه می گیرند.»
بخور و نخورهای بچه های بیش فعال در طب سنتی
وقتی حرف از درمان با طب سنتی به میان می آید، موادغذایی به عنوان ارکان اصلی درمان حرف اول را می زنند. شاید به نظر باید و نبایدهای زیادی وجود داشته باشد اما درحقیقت طب سنتی، هر فردی را به سمت تغدیه سالم سوق می دهد که درمان بیش فعالی نیز شامل یکسری بخور و نخورها می شود. حتما با خودتان می گویید که چطور می توان این محدودیت ها برای بچه ها ایجاد کرد؟ نگران نباشید محدودیت زیادی جز منع مصرف مواد مضر که تقریبا همه والدین به آن واقفند، وجود ندارد و اعمال رژیم غذایی موردنظر طب سنتی کار اسانی است.
*دور غذاهای مضر را خط بکشید
کارشناس طب سنتی در این باره می‌گوید:«معمولا بچه‌های بیش فعال دچار سودا هستند و سعی می‌کنیم که پرهیزات غذایی برایشان داشته باشیم و غذاهایی که سودا و صفرا را ممکن است افزایش دهد، کاهش دهیم که این مواد غذایی شامل تنقلاتی مثل چیپس و پفک، نوشابه ها، ابمیوه های صنعتی، قند و شیرینی، فست فودها، سس ها، قهوه، نسکافه، ادویه و بطورکل همه مضرهای پر از مواد شیمیایی و نگهدارنده می‌شوند.» با توجه به اظهارات دکتر آزادی فر، والدین به خصوص ان هایی که فرزند بیش فعال دارند، باید دور غذاهای مضر را خط بکشند و فرزندانشان را به خوردن غذای سالم عادت دهند، زیرا آنوقت است که نیاز بچه ها به ویتامین ها و مواد معدنی از مواد غذایی سالم تامین شده و بدن در تنظیم مواد لازم به تعادل طبیعی می رسد و خواه و ناخواه علایم بیش فعالی کاهش پیدا می کند؛ پس گذاشتن تغذیه ناسالم برای زنگ تفریح دانش آموزان و به شکل ویژه بیش فعال ها کاملا ممنوع است.
*برای فرزندتان تغذیه مناسب بگذارید
این کارشناس طب سنتی در ادامه به چند ماده غذایی اثرگذار در تعادل صفرا و سودای بچه ها بیش فعال اشاره کرده و می‌گوید:«علاوه بر تغذیه سالم خانگی با زمان بندی مناسب، برخی خوراکی ها مثل شربت زعفران، آب زرشک، اب انار، شربت عسل آبلیمو و رژیم غذایی شامل میوه ها و سبزیحات، کربوهیدرات ها، مرغ، ماهی، تخم مرغ، غلات و حبوبات، بهترین موادغذایی برای بچه های بیش فعال هستند.» حالا که با بهترین موادغذایی برای بچه های بیش فعال آشنا شدید، حتما برای آماده کردن تغذیه روزانه دانش اموزان تان وقت بگذارید و مطمئن باشید نتایج آن را خواهید دید. قطعا این کار خیلی راحت تر از مصرف داروهای آرامبخش و تنش های مدام است! راستی حواستان باشد که زمانبندی درست برای تغذیه این بچه ها نیز اهمیت زیادی دارد، زیرا گرسنگی و افت قنخون، به شدت می تواند علایم بیش فعالی را افزایش دهد.
درمان با داروهای گیاهی و روش های تکمیلی
بچه های بیش فعال علاوه بر پرهیز غذایی به درمان با داروهای گیاهی و برخی روش های دیگر هم نیازمند هستند. کارشناس طب سنتی با اشاره به پرکاربردترین این داروها می گوید:« معمولا داروهای گیاهی مثل اسطوخودوس، بابونه گل گاو زبان، سنبل الطیب، بادرنجبویه و افتیمون، بیشتر استفاده می شوند و مقدارمصرف شان به سن کودک و شدت بیماری بسنگی دارد. برخی از این گیاهان نیز دارای شربت یا قطره هستند که به شکل راحت تری قابل استفاده هستند.»
*بادکش و حجامت هم لازم است
دکتر آزادی فر علاوه بر داروهای گیاهی، روش های دیگری را هم به عنوان اقدامات درمانی معرفی می کند:« اقداماتی چون بادکش کردن، ماساژدرمانی با روغن های گرم مثل روغن دارچین، سیاه دانه زیتون و کنجد اسطوخودوس و یکسری حجامت های خاص مثل حجامت عام، حجامت نقره و کبد، برای بچه های بیش فعال توصیه می شود که هرکدام این روش ها بسته به فراخور بیمار انجام می شود.»
*ماساژ را فراموش نکنید
براساس توصیه های طب سنتی، خانواده هایی که دانش آموز بیش فعال دارند، با دوش آب گرم و ماساژهای شبانه می توانند آرامش بیشتری به فرزندانشان بدهند. همچنین مصرف دمنوش بابونه و اسطوخودوس در هنگام شب، به خواب راحتتر دانش اموزان کمک می کند. درطول روز نیز استفاده از عرق هل و بهار نارنج توصیه می شود.
همانطور که دیدید درمان بیش فعالی با طب سنتی کارچندان سختی نیست و خانواده ها می توانند با کمک گرفتن از این طب، بدون انکه نکرانی چندانی بابت عوارض درمان داشته باشند، فرزندانشان را به شرایط عادی بازگردانند.
منبع: خبرگزاری فارس-نفسیه خانلری
