سایت تخصصی روانشناسی

به گزارش همشهری‌آنلاین، کارشناسان حوزه سلامت، می‌گویند: سلامت را باید در ابعاد مختلف تعریف کرد و دانست که سلامت، فقط نداشتن بیماری و نقص عضو نیست بلکه انسان سالم، انسانی است که در همه ابعاد ذکر شده، سالم باشد.

گرچه از نگاه غیرعلمی، برخی از افراد، معمول‌ترین بعد از ابعاد چندگانه سلامت را بعد جسمی آن می‌دانند اما در این میان، توجه به سلامت روان، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است چرا که اگر روح و روان انسان به دلایل مختلف، آسیب پذیرد، جسم انسان هم بیمار می‌شود و از لحاظ بیولوژیکی، اعضای بدن نمی‌توانند عملکرد قابل قبولی داشته باشند و این همه یعنی آسیب.

به عبارت ساده تر، معنای انسان سالم تنها این نیست که وزن مناسب و ظاهر خوب، داشته باشیم و  فشارخون، دیابت و سرطان هم نداشته باشیم بلکه انسان سالم، علاوه بر این‌ها، باید مولفه‌های سلامت روان و اجتماعی را هم دارا باشد.

انسان سالم، انسانی است که سلامت روانی و اجتماعی هم داشته باشد. یعنی، بتواند در برابر مشکلات زندگی صنعتی، عکس العمل مناسب نشان دهد و توانایی مقابله با استرس‌های زندگی را داشته باشد.

انسان سالم، انسانی است که هیچ کدام از اختلالات روانپزشکی از قبیل افسردگی، اضطراب، بی‌قراری، پرخاشگری، اعتیاد و انزواطلبی را نداشته باشد و بتواند در جمع و با جمع زندگی کند.

این همه در حالی است که 23 درصد از مردم ایران به نوعی از یکی از اختلالات روانپزشکی رنج می‌برند به همین دلیل، برای  اینکه بدانیم برای بهبود سلامت روان مردم، دولت چه برنامه‌هایی دارد با دکتر احمد حاجبی، مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت،به گفت‌و‌گو نشسته ایم.

دکتر احمد حاجبی، معتقد است که با اجرای طرح تحول سلامت، در حوزه سلامت روان، تغییرات بنیادی و انقلاب بزرگی رخ داده است.

مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت می‌گوید: در طرح تحول سلامت، اقدامات موثر و بسیار سازنده ای برای اولین بار، در حوزه سلامت روان در کشور، انجام شده است. اقداماتی که من با قاطعیت از آن‌ها به عنوان تغییرات بنیادی و انقلاب یاد می‌کنم.

دکتر احمد حاجبی، در تشریح اقدامات دولت در حوزه سلامت روان می‌گوید: بسیاری از اقداماتی که در حوزه سلامت روان انجام شده است، اقدامات زیر بنایی و جدیدی است که تا قبل از اجرایی شدن طرح تحول سلامت، مردم از آن خدمات برخوردار نبودند اما در حال حاضر و با اجرایی شدن طرح تحول بهداشت، خدمات سلامت روان، به مردم دگرگون شد.

مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، خاطر نشان می‌کند: از آنجا که زندگی شهری و صنعتی، خواه ناخواه، تغییراتی را در نحوه زندگی انسان ایجاد می‌‌کند و همین امر سبب ایجاد استرس و فشارهای روانی انسان امروزی می‌شود، ضرورت داشت که در بسته خدمات سلامت روان که در راستای طرح تحول سلامت به مردم ارائه شد، تغییرات بنیادی ایجاد و متغیرهای جدیدی را وارد کنیم که تا قبل از طرح تحول سلامت، در این حوزه، دیده نشده بود و مغفول مانده بود.

• آموزش و جذب کارشناس سلامت روان در مراکز جامع خدمات سلامت

حاجبی، اظهار داشت: یکی از اولین و زیر بنایی‌ترین اقدامات در حوزه سلامت روان، جذب کارشناس ارشد روانشناسی با عنوان کارشناس سلامت روان است. کارشناسی که در مراکز جامع خدمات سلامت مستقر و مشغول به ارائه خدمات به مردم شد، اقدامی که تا قبل از طرح تحول سلامت، انجام نشده بود.

مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، تاکید می‌کند: سیستم به گونه ای طراحی شده است که کارشناس سلامت روان، به طور عمده، آموزش‌های لازم روانشناسی، توانمند سازی و مهارت آموزی را در قالب خدمات سلامت روان به مراجعه کنندگان ارائه می‌کند و در نهایت، مسئولیت تیم درمان در هرحال به عهده پزشک است.

• تاکید و تمرکز ویژه بر موضوع پیشگیری در جلوگیری از ابتلا به اختلالات روانپزشکی

مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، همچنین بر توجه به بحث پیشگیری در حوزه سلامت روان تاکید می‌کند و می‌گوید: معتقدم که در حوزه سلامت روان، بحث پیشگیری و تمرکز و توجه ویژه برآن، بسیار مهم و اساسی است امری که تا قبل از اجرایی شدن طرح تحول سلامت کمتر به آن توجه جدی شده بود. موضوعی که همواره مورد تاکید سازمان بهداشت جهانی هم بوده و است.به همین دلیل یکی دیگر از اقدامات ما در حوزه سلامت روان، تمرکز بر خدمات پیشگیری اولیه برای جلوگیری از اختلالات روانپزشکی است.

حاجبی می‌گوید: به اعتقاد من، اضافه کردن بحث پیشگیری به طور نظام‌مند به بسته خدمات سلامت روان برای مردم، یک اقدام بنیادی و اساسی  است و شواهد بین المللی هم بیانگر آن می‌باشد که این اقدام یک اقدام هزینه - اثر بخش است. علاوه بر این، توجه و تمرکز بر موضوع پیشگیری، در حوزه سلامت روان،  نشانگر آن است که فعالیت‌های وزارت بهداشت در راستای طرح تحول سلامت، سلامت محور و سلامت نگر است و به بهداشت و پیشگیری توجه جدی شده است.

او اضافه می‌کند: توجه به پیشگیری در حوزه سلامت روان،  از هزینه‌های درمانی می‌کاهد و بدین ترتیب نظام سلامت کشور با تاکید و اولویت قرار دادن موضوع مهم بهداشت و پیشگیری متحمل هزینه‌های درمان نمی‌شود و به این ترتیب مردم نیز زندگی توام با سلامت و بانشاطی خواهد داشت و بهتر می‌توانند در روند توسعه کشور به دولتمردان و مسئولان کمک کنند.

• ارائه خدمات غیر دارویی و روانشناختی به موازات درمان‌های دارویی

مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، یکی دیگر از اقدامات دولت در حوزه سلامت روان را ارائه خدمات غیر دارویی و روانشناختی به موازات درمان‌های دارویی ذکر می کند و می گوید: ارائه خدمات غیر دارویی و روانشناختی به موازات درمان‌های دارویی هم اقدام جدیدی است که نتایج قابل قبول و اثر بخشی داشته است.

• تدوین بسته‌های آموزشی برای توانمند‌سازی پزشکان عمومی

حاجبی از دیگر خدمات سلامت روان در طرح تحول سلامت را تدوین بسته‌های آموزشی برای توانمند سازی پزشکان عمومی در حوزه سلامت روان، ذکر می‌کند و معتقد است که با این اقدام که در قالب کتابچه های آموزشی به پزشکان عمومی ارائه می‌شود تمام زنجیره‌های لازم برای ارائه خدمات لازم به مردم تکمیل می‌شود و بدین ترتیب، مردم نیز از ارائه خدمات ابراز رضایت خواهد کرد.