قرآن، محل امنى است براى هر کس که وارد آن شود
امیر مؤمنان، حضرت علی (علیه‌السلام) درباره ارزشها و ویژگیهای قرآن کریم فرمودند: قرآن، محل امنى است براى هر کس که وارد آن شود، راهنمایى است تا از او پیروى کند، وسیلۀ انجام وظیفه است براى آن که قرآن را راه و رسم خود قرار دهد.
پیرامون قرآن و معجزات آن تاکنون کتابهای فراوانی نوشته شده است و هرکس از
زاویه نگاه خود و نوع بهره خود از قرآن به توصیف آن پرداخته است. حال ماه
مبارک رمضان است، ماهی که باید نسبت به قرآن انس و پیوند ایجاد کرد؛ شوق ما
زمانی زیاد می‌شود که توصیف قرآن را از کلام «اهل قرآن» بشناسیم و اهل
قرآن اهلبیت عصمت و طهارت (ع) هستند، بزرگوارانی که تمام عمر پر خیر و
برکت خود را در قرآن و با قرآن زندگی کردند و بسیار در این زمینه تقید
داشتند.
حال چنانکه گفته شد، جهت انس با قرآن و بهره بردن از معارف
آن، باید سراغ اهل آن برویم، چرا که هرکس، در هر زمان و مکانی خواست از
قرآن بهره داشته باشد، قبلش آشیانه خود را در بیوت اهل بیت (ع) بنا نهاد و
با نور عترت (ع) بود که مسیر هدایت را از قرآن یافت. ( فی بُیُوتٍ أَذِنَ
اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْکَرَ فیهَا اسْمُهُ یُسَبِّحُ لَهُ فیها
بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ)؛ در این خانهها خداوند اذن رفعت و اوج گرفتن و
ذکر نامش را داده است، زیرا اهل آن کسانی هستند که نه تجارت و نه داد و
ستدی، آنان را از یاد خدا و برپا داشتن نماز و دادن زکات، به خود مشغول
نمیدارد ( رِجالٌ لا تُلْهیهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَیْعٌ عَنْ ذِکْرِ
اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إیتاءِ الزَّکاةِ) و از روزی که دلها و
دیدهها در آن زیرورو می‌شود میهراسند ( یَخافُونَ یَوْماً تَتَقَلَّبُ
فیهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصارُ). خوشا به حال آن کس که در یکی از این
خانهها ساکن شد و بهرهها برد.
اما در ذیل به مناسبت شهادت
امیرالمؤمنین (ع) بر آن شدیم که قسمتی از خطبه نهجالبلاغه را که حضرت در
ذکر توصیف و ویژگیهای قرآن بیان فرمودهاند را بیاوریم، امید که موجبات
انس و اتصال بیشتر قلب ما با مفاهیم قرآن را بیش از پیش فراهم کند.
ارزشها و ویژگیهاى قرآن
قرآن نورى است که خاموشى ندارد، چراغى است که درخشندگى آن زوال نپذیرد،
دریایى است که ژرفاى آن درک نشود، راهى است که رونده آن گمراه نگردد،
شعلهاى است که نور آن تاریک نشود، جدا کننده حق و باطلى است که درخشش
برهانش خاموش نگردد، بنایى است که ستونهاى آن خراب نشود، شفا دهندهاى
است که بیمارىهاى وحشت‌انگیز را بزداید، قدرتى است که یاورانش شکست
ندارند، و حقّى است که یارى‌کنندگانش مغلوب نشوند. قرآن، معدن ایمان و اصل
آن است، چشمههاى دانش و دریاهاى علوم است، سرچشمه عدالت، و نهر جارى دل
است، پایههاى اسلام و ستونهاى محکم آن است، نهرهاى جارى زلال حقیقت، و
سرزمینهاى آن است. دریایى است که تشنگان آن، آبش را تمام نتوانند کشید، و
چشمهاى است که آبش کمى ندارد،
ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَیْهِ الْکِتَابَ
نُوراً لَا تُطْفَأُ مَصَابِیحُهُ وَ سِرَاجاً لَا یَخْبُو تَوَقُّدُهُ وَ
بَحْراً لَا یُدْرَکُ قَعْرُهُ وَ مِنْهَاجاً لَا یُضِلُّ نَهْجُهُ وَ
شُعَاعاً لَا یُظْلِمُ ضَوْءُهُ وَ فُرْقَاناً لَا یُخْمَدُ بُرْهَانُهُ
وَ تِبْیَاناً لَا تُهْدَمُ أَرْکَانُهُ وَ شِفَاءً لَا تُخْشَى
أَسْقَامُهُ وَ عِزّاً لَا تُهْزَمُ أَنْصَارُهُ وَ حَقّاً لَا تُخْذَلُ
أَعْوَانُهُ فَهُوَ مَعْدِنُ الْإِیمَانِ وَ بُحْبُوحَتُهُ وَ یَنَابِیعُ
الْعِلْمِ وَ بُحُورُهُ وَ رِیَاضُ الْعَدْلِ وَ غُدْرَانُهُ وَ أَثَافِیُّ
الْإِسْلَامِ وَ بُنْیَانُهُ وَ أَوْدِیَةُ الْحَقِّ وَ غِیطَانُهُ وَ
بَحْرٌ لَا یَنْزِفُهُ الْمُسْتَنْزِفُونَ وَ عُیُونٌ لَا یُنْضِبُهَا
الْمَاتِحُونَ.
محل برداشت آبى است که هرچه از آن برگیرند کاهش
نمىیابد، منزلى است که مسافران راه آن را فراموش نخواهند کرد، و
نشانههایى است که روندگان از آن غفلت نمىکنند، کوهسار زیبایى است که از
آن نمىگذرند. خدا قرآن را فرو نشاننده عطش علمى دانشمندان، و باران
بهارى براى قلب فقیهان، و راه گسترده و وسیع براى صالحان قرار داده است.
قرآن دارویى است که با آن بیمارى وجود ندارد، نورى است که با آن تاریکى
یافت نمىشود، ریسمانى است که رشتههاى آن محکم، پناهگاهى است که قلّه آن
بلند و توان و قدرتى است براى آن که قرآن را برگزیند، محل امنى است براى هر
کس که وارد آن شود، راهنمایى است تا از او پیروى کند، وسیله انجام وظیفه
است براى آن که قرآن را راه و رسم خود قرار دهد،
وَ مَنَاهِل لَا
یَغِیضُهَا الْوَارِدُونَ وَ مَنَازِلُ لَا یَضِلُّ نَهْجَهَا
الْمُسَافِرُونَ وَ أَعْلَامٌ لَا یَعْمَى عَنْهَا السَّائِرُونَ وَ
[إِکَامٌ] آکَامٌ لَا یَجُوزُ عَنْهَا الْقَاصِدُونَ جَعَلَهُ اللَّهُ
رِیّاً لِعَطَشِ الْعُلَمَاءِ وَ رَبِیعاً لِقُلُوبِ الْفُقَهَاءِ وَ
مَحَاجَّ لِطُرُقِ الصُّلَحَاءِ وَ دَوَاءً لَیْسَ بَعْدَهُ دَاءٌ وَ
نُوراً لَیْسَ مَعَهُ ظُلْمَةٌ وَ حَبْلًا وَثِیقاً عُرْوَتُهُ وَ
مَعْقِلًا مَنِیعاً ذِرْوَتُهُ وَ عِزّاً لِمَنْ تَوَلَّاهُ وَ سِلْماً
لِمَنْ دَخَلَهُ وَ هُدًى لِمَنِ ائْتَمَّ بِهِ وَ عُذْراً لِمَنِ
انْتَحَلَهُ.
برهانى است بر آن کس که با آن سخن بگوید، عامل پیروزى
است براى آن کس که با آن استدلال کند، نجات‌دهنده است براى آن کس که حافظ
آن باشد و به آن عمل کند، و راهبر آن که آن را به کار گیرد، و نشانه هدایت
است براى آن کس که در او بنگرد، سپر نگهدارنده است براى آن کس که با آن خود
را بپوشاند، و دانش کسى است که آن را به خاطر بسپارد، و حدیث کسى است که
از آن روایت کند، و فرمان کسى است که با آن قضاوت کند.
وَ بُرْهَاناً
لِمَنْ تَکَلَّمَ بِهِ وَ شَاهِداً لِمَنْ خَاصَمَ بِهِ وَ فَلْجاً لِمَنْ
حَاجَّ بِهِ وَ حَامِلًا لِمَنْ حَمَلَهُ وَ مَطِیَّةً لِمَنْ أَعْمَلَهُ
وَ آیَةً لِمَنْ تَوَسَّمَ وَ جُنَّةً لِمَنِ اسْتَلْأَمَ وَ عِلْماً
لِمَنْ وَعَى وَ حَدِیثاً لِمَنْ رَوَى وَ حُکْماً لِمَنْ قَضَى
منبع:تسنیم
