The difference between a counselor and a psychologist
به گزارش میگنا تفاوت مشاور و روانشناس برتری بین‌شان اینجاد نمیکند و اینکه مشاور برای شما مناسب‌تر است یا روانشناس، بستگی به نوع و موضوع مشکل شما و شدت آن دارد.
آیا شما تفاوت مشاور و روانشناس را می‌دانید؟
آیا هنگام رزرو وقت و نوبت، تفاوت مشاور و روانشناس را در نظر می‌گیرید؟
آیا تفاوت مشاور و روانشناس به معنای برتری یکی از آن‌ها بر دیگری است؟
بیان تفاوت مشاور و روانشناس اهمیت دارد زیرا مردم امروزه بیشتر به سراغ مشاور و روانشناس می‌روند و از تفکرات تاریک”روانشناس برای دیوونه‌هاست ” و” من روانی نیستم که برم پیش روانشناس ” بسیار فاصله گرفته اند.
به زبان ساده تفاوت مشاور و روانشناس در این است که فرد مشاور شما را راهنمایی کرده تا بهترین تصمیمات زندگی تان را در انتخاب همسر، ازدواج، فرزندپروری و یا مسائل تحصیلی و شغلی بگیرید ولی یک روانشناس واقعی یا تراپیست می‌تواند رویکردهای مختلف درمانی بدون نیاز به دارو (مانند روان درمانی) را برای شما در نظر بگیرد. هرچند در کشورما بصورت غیرحرفه ای این مرزبندی ها رعایت نمی شود.
آیا هنگام رزرو وقت و نوبت، تفاوت مشاور و روانشناس را در نظر می‌گیرید؟
آیا تفاوت مشاور و روانشناس به معنای برتری یکی از آن‌ها بر دیگری است؟
بیان تفاوت مشاور و روانشناس اهمیت دارد زیرا مردم امروزه بیشتر به سراغ مشاور و روانشناس می‌روند و از تفکرات تاریک”روانشناس برای دیوونه‌هاست ” و” من روانی نیستم که برم پیش روانشناس ” بسیار فاصله گرفته اند.
به زبان ساده تفاوت مشاور و روانشناس در این است که فرد مشاور شما را راهنمایی کرده تا بهترین تصمیمات زندگی تان را در انتخاب همسر، ازدواج، فرزندپروری و یا مسائل تحصیلی و شغلی بگیرید ولی یک روانشناس واقعی یا تراپیست می‌تواند رویکردهای مختلف درمانی بدون نیاز به دارو (مانند روان درمانی) را برای شما در نظر بگیرد. هرچند در کشورما بصورت غیرحرفه ای این مرزبندی ها رعایت نمی شود.
تفاوت‌های بین مشاور با روان شناس چیست؟
در دنیای امروز و با توجه به پیچیده تر شدن جامعه، مسائل روانشناختی نقش بسیار مهمی را در حل مشکلات بر عهده گرفته اند.به طور کلی می‌توان گفت مشاوره و روان شناسی با همه جنبه‌های زندگی انسان در ارتباط است. همچنین سلامت روان، هسته اصلی یک زندگی سالم است.
در دنیای امروز و با توجه به پیچیده تر شدن جامعه، مسائل روانشناختی نقش بسیار مهمی را در حل مشکلات بر عهده گرفته اند.به طور کلی می‌توان گفت مشاوره و روان شناسی با همه جنبه‌های زندگی انسان در ارتباط است. همچنین سلامت روان، هسته اصلی یک زندگی سالم است.
بنابراین ما با مراجعه به افرادی که در حیطه سلامت روان فعالیت می کنند می‌توانیم تا حدودی سلامت روانمان بهبود ببخشیم، حفظ کنیم و یا ارتقا دهیم و همچنین به نشاط فردی و اجتماعی برسیم.
تمرکز مشاوره بیشتر روی راهنمایی و کمک به مشکلات فردی (روابط، شغل، تحصیلات و مسائل خانوادگی) افراد است، اما روانشناس بر روی شیوه‌های علمی تحلیلی و درک اصولی از رفتار و مشکلات روانی تمرکز دارد. بنابراین نمی‌توان در این جایگاه بهتر و بدتر تعیین کرد.
انتخاب بین مشاور یا روانشناس به نوع مشکل و نیازهای شما بستگی دارد. شاید بتوان بین مشاوران، بهترین مشاور و بین روانشناسان بهترین روانشناس آقا و بهترین روانشناس خانم را معرفی کرد اما بین مشاور و روانشناس خیر.
با این توضیحات و همچنین با توجه به آگاهی افراد از تاثیر مثبت مشاوره روان شناسی در زندگی‌شان و با توجه به اینکه دیگر مانند قبل تصور منفی نسبت به مراجعه به روانشناس و مشاوره وجود ندارد.
تعداد متقاضیان و مراجعه کنندگان به مراکز مشاوره روانشناسی و سلامت روان افزایش یافته است.
ولی با توجه به شاخه‌های مختلف حوزه سلامت روان، بسیاری از افراد زمانی که به مشکلی بر می‌خورند به طور دقیق نمی‌دانند که به کجا و چه کسی باید مراجعه کنند.
در واقع مواقعی نیاز است که فرد به روانپزشک مراجعه کند، گاهی نیاز است که به روانشناس مراجعه کند و در مواقعی مانند مساله تصمیم گیری‌ها و انتخابهای مهم در زندگی مانند هدایت تحصیلی،انتخاب رشته و یا انتخاب همسر و ازدواج، مشاور می‌تواند نقش مهم و تاثیر گذاری را ایفا کند.
در اینصورت نیاز است که فرد به این تفاوت ها آگاهی داشته باشد تا بتواند درست انتخاب کند و به شخص متخصص مراجعه کند.
تفاوت روانشناس و مشاور
اگر به طور خلاصه بخواهیم تفاوت این سه را بیان کنیم می‌توانیم بگوییم که مشاور کار راهنمایی و مشاوره را بر عهده دارد و روانشناس و روانپزشک کار رواندرمان را بر عهده دارند .روانشناس از طریق روان درمانی و راهبردهایی که نیاز به دارو ندارند کار درمان را انجام می دهد ولی روانپزشک با استفاده از تجویز دارو، به درمان بیماران می‌پردازد.
به طور کلی می‌توان گفت روانشناس و مشاور حق تجویز دارو را ندارند و فقط روانپزشک حق تجویز دارو را دارد.با این تفاسیر، با توجه به همپوشانی بالای کار روانشناسان و مشاوران، بین وظایف روانشناس و مشاور شباهت زیادی احساس می شود.بسیار پیش می آِید که افراد این دو را به اشتباه یکی می دانند.
تمرکز مشاوره بیشتر روی راهنمایی و کمک به مشکلات فردی (روابط، شغل، تحصیلات و مسائل خانوادگی) افراد است، اما روانشناس بر روی شیوه‌های علمی تحلیلی و درک اصولی از رفتار و مشکلات روانی تمرکز دارد. بنابراین نمی‌توان در این جایگاه بهتر و بدتر تعیین کرد.
انتخاب بین مشاور یا روانشناس به نوع مشکل و نیازهای شما بستگی دارد. شاید بتوان بین مشاوران، بهترین مشاور و بین روانشناسان بهترین روانشناس آقا و بهترین روانشناس خانم را معرفی کرد اما بین مشاور و روانشناس خیر.
با این توضیحات و همچنین با توجه به آگاهی افراد از تاثیر مثبت مشاوره روان شناسی در زندگی‌شان و با توجه به اینکه دیگر مانند قبل تصور منفی نسبت به مراجعه به روانشناس و مشاوره وجود ندارد.
تعداد متقاضیان و مراجعه کنندگان به مراکز مشاوره روانشناسی و سلامت روان افزایش یافته است.
ولی با توجه به شاخه‌های مختلف حوزه سلامت روان، بسیاری از افراد زمانی که به مشکلی بر می‌خورند به طور دقیق نمی‌دانند که به کجا و چه کسی باید مراجعه کنند.
در واقع مواقعی نیاز است که فرد به روانپزشک مراجعه کند، گاهی نیاز است که به روانشناس مراجعه کند و در مواقعی مانند مساله تصمیم گیری‌ها و انتخابهای مهم در زندگی مانند هدایت تحصیلی،انتخاب رشته و یا انتخاب همسر و ازدواج، مشاور می‌تواند نقش مهم و تاثیر گذاری را ایفا کند.
در اینصورت نیاز است که فرد به این تفاوت ها آگاهی داشته باشد تا بتواند درست انتخاب کند و به شخص متخصص مراجعه کند.
تفاوت روانشناس و مشاور
اگر به طور خلاصه بخواهیم تفاوت این سه را بیان کنیم می‌توانیم بگوییم که مشاور کار راهنمایی و مشاوره را بر عهده دارد و روانشناس و روانپزشک کار رواندرمان را بر عهده دارند .روانشناس از طریق روان درمانی و راهبردهایی که نیاز به دارو ندارند کار درمان را انجام می دهد ولی روانپزشک با استفاده از تجویز دارو، به درمان بیماران می‌پردازد.
به طور کلی می‌توان گفت روانشناس و مشاور حق تجویز دارو را ندارند و فقط روانپزشک حق تجویز دارو را دارد.با این تفاسیر، با توجه به همپوشانی بالای کار روانشناسان و مشاوران، بین وظایف روانشناس و مشاور شباهت زیادی احساس می شود.بسیار پیش می آِید که افراد این دو را به اشتباه یکی می دانند.
شیوه حل مسله یا درمان مشاور و روانشناس
شاید بتوان گفت اصلی‌ترین تفاوت مشاور و روانشناس، تفاوت در شیوه درمان و رویکردشان است.
مشاور رویکرد درمانی ندارد و سعی می‌کند با آموزش نکات اصولی و راهنمایی لازم، مشکل را برطرف کند. ولی روانشناس رویکرد درمانی دارد و با راهبردهایی که نیاز به دارو ندارند مثل روان درمانی فرآیند درمان را جلو می‌برند. (هرچند در دهه اخیر در دانشگاههای کشور، انجمن مشاوره ایران با نفوذ و نااگاهی اکثر اعضای نهادهای فرهنگی و علمی بصورت چراغ خاموش اقدام به تغییر سرفصل‌های تربیتی رشته مشاوره کردند تا به رشته‌های بالینی نزدیک‌تر باشد و از ماموریت اصلی تربیت یک مشاور حرفه‌ای فاصله گرفتند. در صورتی‌که 80درصد مراجعان در ایران به راهنمایی و مشاوره نیازمند بودند تا رواندرمانی.)
تعریفی مختصر از روانشناسی و مشاوره
روانشناسی مطالعه علمی رفتار و فرآیندهای ذهنی است و روانشناس به دنبال فهم و پیشینه رفتار انسان است.
اهداف این علم کاهش ناسازگاری، ناتوانی، ناراحتی انسان و کمک به انطباق پذیری، سازگاری و رشد شخصیتی انسان است.
مشاوره
مشاوره یک جریان یادگیری است که از طریق رابطه بین ۲ نفر صورت می‌گیرد. در این رابطه دوسویه، مشاور با داشتن مهارت‌ها و صلاحیت‌های علمی و حرفه ای می‌کوشد تا با روش‌های منطبق بر نیازمندی‌های مراجع او را یاری کند تا خود را بیشتر بشناسد.
مشاور و روانشناس از نظر آمادگی‌ها و برنامه‌ریزی‌های مقدماتی با یکدیگر تفاوت دارند.
یعنی هدف، روش و مکان درمان این دو با یکدیگر متفاوت است.
هدف مشاور، عرضه یا پیشنهاد کمک به مراجع است، در صورتی که هدف روانشناس ترمیم آسیب‌های گذشته و جهت ارتقای سطح سلامت روان مراجع می باشد.
مثلا اگر فردی در زمینه ازدواج و انتخاب همسر، به راهنمایی نیاز دارد، می‌تواند به مشاور مراجعه کند. اما اگر نامزد مدنظر وی مشکوک به افکار غیرمنطقی و اختلالات شخصیت مثلا پارانویا و شکاکی باشد طبیعتا یک مشاور حرفه‌ای باید مراجع را به همکار روانشناس خود ارجاع دهد.
مشاور
مشاور با اطلاعاتی که از روابط و ساختار خانواده و روان افراد دارد، همچنین با توجه به تجربه و تخصصی که دارد می تواند راهنمای بسیار مناسبی در زمینه های ازدواج و طلاق یا انتخاب رشته یا شغل و نحوه ادامه تحصیل براساس آیین نامه ها و دستورالعمل های موجود باشد.
ولی گاهی فرد از وجود علائم و یا اختلالاتی مانند افکار منفی،نشخوار فکری، بدبینی یا افسردگی، اضطراب، وسواس و فوبیا رنج می برد در اینصورت نیاز است که حتما به یک روانشناس مجرب مراجعه کند.
معمولا مراجعانی که به مشاور مراجعه می‌کنند مشکل حاد و جدی ندارند و نیازمند دریافت راهنمایی برای مشکلات خود هستند.
اما روانشناسان مشکلات جدی‌تر را بررسی می‌کنند و به گروههای متفاوتی تقسیم می‌شوند.
روانشناسان در مورد هر مسئله‌ای از منبع علمی و پژوهشی استفاده می‌کنند.
در واقع تغییر رفتار، رشد و درمان فرایندی مداوم، مستمر و طولانی مدت است که باید با تلاش خود فرد برای توانگری و خودسازی دائم انجام شود.
به گزارش میگنا تکنیک‌های روانشناسان بر پایه علم و پژوهش است و طی گذر زمان با مطالعه و انجام تمرینات مربوطه شاید بتوانند مشکلات و مسائل پیش آمده را کاهش دهند مثلا به دانش آموزی که مشکل تحصیلی یا ارتباطی دارد کمک می‌کند، ولی روانشناس بصورت فرایندی گذشته‌نگر(تعارضات دوران کودکی) است و ریشه آسیب های روانی را الگوهای خانوادگی و ژنتیکی می داند.
مشاور مشکل را در اثر اتفاقات رخ داده می‌بیند و اعتقاد دارد با یکسری نکات آموزشی می‌توان آن را برطرف کرد.در واقع کار مشاور، آموزش، راهنمایی و مشورت دادن در زمینه مسائل خانوادگی، ازدواج، تحصیلی، شغلی است.
یا به عبارت دیگر مشاوره، فرآیندی آموزشی بین مراجع و مشاور است.با مراجعه به مشاور، سازش مراجع با خود و دیگران، حس مسئولیت پذیری و بلوغ عاطفی فرد افزایش می یابد.
ایجاد اعتماد به نفس و حس استقلال در مراجع و افزایش قدرت مبارزه با مشکلات و گسترش رشد فکری از نتایج مشاوره به حساب می‌آید.
روانشناسان بر خلاف مشاوران، اقدام به حل مشکلات و اختلالات عمیق شخصیتی می‌کنند و سعی می‌کنند تضادهای درونی فرد را بر طرف کنند.
از آنجا که روانشناسان ریشه مشکلات را در کودکی فرد می بینند، بیشتر سعی می‌کنند به وجدان ناخودآگاه فرد توجه کنند. در صورتی که مشاوره به اموری می‌پردازد که در حوزه آگاهی فرد قرار دارد.
مشاوره به تبحر فرد برای تعیین اهداف و مهارت های انسان گرایانه مبتنی است.
روانشناس
ولی روانشناس به تبحر متخصص در تحلیل فرد، همراه با مهارت‌های تشخیص روانکاوی نیازمند است. مشاوره بیشتر در موسسات تربیتی و حرفه ای انجام می شود ولی روانشناس بیشتر در مراکز درمانی و پزشکی فعالیت می کند.
تعداد جلسات مشاوره معمولا از یک تا چند جلسه است که گاهی در مواقع بحرانی این جلسات می‌توانند پشت سر هم تشکیل شوند.گاهی بیشتر از یک ساعت طول می کشند. ولی جلسات رواندرمانی توسط روانشناس گاهی ممکن است تا ۶ ماه یا حتی دو سال طول بکشد که این جلسات بنا به نظر و تشخیص روانشناس می تواند یک یا دو بار در هفته تشکیل شود و معمولا بین ۴۵ تا ۶۰ دقیقه است.
7 تفاوت مشاور و روانشناس
ممکن است یک سری تفاوت جزئی بین مشاور و روانشناس را خود مشاهده کرده باشید اما در اینجا به اصلی‌ترین تفاوت روانشناس و مشاور خواهیم پرداخت:
- کسانی که مشکلات جدی در زندگی خود دارند عموما به مشاور مراجعه نمی‌کنند و بیشتر جهت حل مسألۀ سادۀ خود یا گرفتن راهنمایی و مشورت نزد مشاور می‌روند.
-مشاور در تشخیص انتخابهای مناسب مراجعینش را یاری می‌کند اما نکته اینجاست که اگر مراجعه کننده انتخابهای اشتباه متعددی در گذشته خود داشته باشد لازم است تحلیل دقیق‌تر و ریشه یابی مسأله توسط روانشناس صورت بگیرد.
-نگاه و رویکر مشاور ریشه‌یابی مسائل و تحلیل گذشته مراجعه کننده نیست.
-درمان اختلالات روانشناختی در حیطه شغلی مشاور نیست و این کار بیشتر در حیطۀ شغلی روانشناس و روانپزشک است.
-تکنیک‌های مورد استفاده روانشناسی بر پایه علم و پژوهش است.
-مشاوران به تقویت قدرت سازش با خود، دیگران، بلوغ عاطفی و حس مسئولیت‌پذیری در مراجعین می‌پردازند.
-مراجعین مشاوران بعد از پایان جلسات‌شان به کسب استقلال، افزایش اعتمادبه‌نفس، قدرت مبارزه با مشکلات و رشد فکری می‌رسند.
-مشکلات عمیق شخصیتی را روانشناسان حل می‌کنند و تضادهای درونی مراجعین را به آن‌ها یادآور می‌کنند.
- در جلسات روانشناسی شناخت ناخودآگاه خود و حل شدن مشکلات آسیب‌زا که ریشه در کودکی دارند، اتفاق می‌افتد.
به مشاور مراجعه کنم یا روانشناس؟
بالاتر گفته شد که بین مشاور و روانشناس بهتر و بدتری وجود ندارد و تفاوت مشاور و روانشناس برتری بین آن‌ها ایجاد نمیکند صرفا لازم است شما بر طبق موضوع مشکلتان و یا شدت آن بین روانشناس و مشاور، یکی را انتخاب کنید و به آن مراجعه کنید.
پس اگر احتیاج به راهنمایی و مشاوره دربارۀ یک موضوع مشخص (بدون وجود مشکلات جدی در حال حاضر و گذشتۀ خود)دارید، بهتر است از مشاور کمک بگیرید. ولی اگر مشکلتان تا حدودی جدی است و یا در گذشته هم حسش می‌کردید و یا در چندین موضوع مختلف دچار مشکل شده‌اید، بهتر است به روانشناس مراجعه کنید.
می‌توان گفت با توجه با تفاوت مشاور و روانشناس،در صورتی که زندگی عادی شما تحت تأثیر مشکل یا مشکلاتی قرار دارد روانشناس گزینه بهتری است برای مراجعه ولی اگر در روند زندگی عادی شما مشکلی وجود ندارد و فقط به دنبال حل یک مسألۀ جزئی هستید، میتوانید از مشاور کمک بگیرید.
در جمع بندی می توانیم بگوییم: مشاور در پی دست یافتن به هدف‌های بازپروری توانایی‌هاست و روانشناس در پی دستیابی به هدف‌های بازسازی توانمندی‌هاست.
حال با توجه به توضیحات ارائه شده هر زمان که احساس کردید در مورد مسئله خاصی در زمینه‌های خانوادگی، شغلی، تحصیلی، مهارت های ارتباطی نیاز به آموزش و راهنمایی دارید میتوانید به مشاور مراجعه کنید .
هر زمان که احساس کردید با یک چالش تکراری درگیر هستید، به عنوان مثال همیشه این جمله را می شنوید که بسیار فرد حساسی هستی، بسیار پرخاشگر هستی و … میتوانید به روانشناس مراجعه کنید.
هرچند در ایران متاسفانه به علت عدم نظارت و صدور بی رویه مدارک روانشناسی و مشاوره بدون کنکور توسط برخی موسسات خصوصی این مرزبندی‌ها رعایت نمی‌شود و اکثرا درمانگران برای کسب درآمد در همه حوزه‌ها در حال ارائه مشاوره هستند.
حال با توجه به توضیحات ارائه شده هر زمان که احساس کردید در مورد مسئله خاصی در زمینه‌های خانوادگی، شغلی، تحصیلی، مهارت های ارتباطی نیاز به آموزش و راهنمایی دارید میتوانید به مشاور مراجعه کنید .
هر زمان که احساس کردید با یک چالش تکراری درگیر هستید، به عنوان مثال همیشه این جمله را می شنوید که بسیار فرد حساسی هستی، بسیار پرخاشگر هستی و … میتوانید به روانشناس مراجعه کنید.
هرچند در ایران متاسفانه به علت عدم نظارت و صدور بی رویه مدارک روانشناسی و مشاوره بدون کنکور توسط برخی موسسات خصوصی این مرزبندی‌ها رعایت نمی‌شود و اکثرا درمانگران برای کسب درآمد در همه حوزه‌ها در حال ارائه مشاوره هستند.
