سایت تخصصی روانشناسی

به گزارش  رکنا، سبک فرزندپروری ، مجموعه‌ای از نگرش‌ها و رفتارهای والدین نسبت به فرزندان است که بر رشد و توسعه شخصیتی، اجتماعی و عاطفی آنها تاثیر بسزایی دارد. انتخاب سبک مناسب فرزندپروری، یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که والدین در طول زندگی خود می‌گیرند. در این گزارش، به بررسی انواع مختلف سبک‌های فرزندپروری، ویژگی‌های هر یک و تاثیر آنها بر فرزندان خواهیم پرداخت. همچنین، به بررسی مناسب‌ترین سبک فرزندپروری برای جامعه ایرانی با توجه به فرهنگ و ارزش‌های آن خواهیم پرداخت.

به طور کلی، چهار سبک اصلی فرزندپروری وجود دارد. سبک اول سبکی به نام مقتدرانه است. در سبک مقتدرانه (Authoritative) والدین همزمان محبت و حمایت را به فرزندان خود نشان می‌دهند و در عین حال، قوانین و محدودیت‌های مشخصی را برای آنها تعیین می‌کنند. آنها به نظرات فرزندان خود گوش می‌دهند و به آنها فرصت می‌دهند تا مسئولیت‌پذیر باشند.

سبک  دوم مستبدانه (Authoritarian) نامیده می شود. در این سبک، والدین بر کنترل و انضباط شدید تاکید دارند و به ندرت به احساسات و نیازهای فرزندان خود توجه می‌کنند. آنها انتظار دارند که فرزندانشان بدون چون و چرا از دستورات آنها پیروی کنند.

سبک سوم سهل‌گیرانه (Permissive) است. به این معنا که والدین بسیار آزاد و بی‌قید و بند هستند و به فرزندان خود اجازه می‌دهند هر کاری که می‌خواهند انجام دهند. آنها به ندرت قوانین و محدودیت‌هایی را برای فرزندان خود تعیین می‌کنند.

سبک چهارم بی‌تفاوت (Uninvolved) نام دارد. در این سبک، والدین کمترین توجه را به فرزندان خود دارند و نیازهای عاطفی و روانی آنها را برطرف نمی‌کنند. آنها اغلب مشغول کار یا فعالیت‌های شخصی خود هستند و به تربیت فرزندان خود اهمیت نمی‌دهند.

قاعدتا از میان این 4 سبک فرزندپروری، سبک مقتدرانه بهترین سبک است. زیرا این سبک به فرزندان کمک می‌کند تا اعتماد به نفس بالایی داشته باشند، مسئولیت‌پذیر باشند، روابط اجتماعی قوی برقرار کنند، عملکرد تحصیلی بهتری داشته باشند و کمتر در معرض مشکلات رفتاری قرار بگیرند.

سبک بی‌تفاوت به عنوان بدترین سبک فرزندپروری شناخته می‌شود. زیرا این سبک می‌تواند منجر به مشکلات جدی در رشد و توسعه فرزندان می شود که از جمله آنها می توان به عزت نفس پایین، مشکلات رفتاری، مشکلات تحصیلی و مشکلات عاطفی اشاره کرد.

سبک مناسب فرزندپروری در فرهنگ ایرانی

با توجه به فرهنگ ایرانی که بر اساس ارزش‌هایی مانند احترام به بزرگترها، تعاون، خانواده‌محوری و دین بنا شده است، سبک مقتدرانه می‌تواند مناسب‌ترین سبک فرزندپروری باشد. این سبک به فرزندان کمک می‌کند تا ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی را درونی کنند و در عین حال، فردی مستقل و مسئولیت‌پذیر باشند.

تربیت درست فرزند در فرهنگ ایرانی ویژگی‌های مشخصی دارد که باید در تربیت فرزندان مدنظر قرار گیرد. آموزش احترام به بزرگترها، معلمان و سایر افراد جامعه در فرهنگ ایرانی بسیار حائز اهمیت است. آموزش و تقویت ارزش‌های دینی و اخلاقی پرورش روحیه همکاری، تعاون و کمک به دیگران در فرزندان اهمیت فراوان دارد. تقویت پیوندهای خانوادگی و ایجاد حس تعلق به خانواده در جامعه ی ایرانی بسیار پررنگ است. تشویق فرزندان به تحصیل و کسب علم و دانش نیز از جمله مولفه های مهم برای هر خانواده ی ایرانی است که از منظر آنها به موفقیت فرزندانشان در آینده می انجامد. آموزش مهارت‌هایی مانند ارتباط موثر، حل مسئله و مدیریت احساسات که برای حیات اجتماعی بشر مهم هستند هم از جمله نکاتی است که خانواده های ایرانی در تربیت فرزندان خود در نظر می گیرند.