هر ایرانی به‌طور متوسط 124دقیقه در هر روز را صرف بازیهای رایانه‌ای میکند. با یک جمع و تفریق ساده، مشخص میشود که ایرانیان 40میلیون ساعت در هر روز به استفاده از گیم و بازیهای رایانه‌ای مشغولند.
بر اساس این آمارها که شورای‌عالی اطلاع‌رسانی کشور اعلام کرده، شمار کاربران «گیم» در ایران روزانه افزون بر 20میلیون نفر و میانگین سنی استفاده‌کنندگان گیم در ایران نیز 18سال است و پیش‌بینی میشود این رقم در 10سال آینده به 28سال افزایش یابد.
هر چند عنوان بازی برای کودکان مطرح میشود اما مخصوص آنها نیست و به هر نوع فعالیتی که تخیل را درگیر کند و هدف مشخصی نداشته باشد و تنها جنبه آن لذت و ایجادکردن چالش با انگیزه درونی باشد، بازی گفته میشود.
بازی برای کودکان جنبه حیاتی دارد اما نه کامپیوتری اش بازیه‌های رایانه‌ای؛ فواید اندک وآسیب‌های فراوان وابستگی یا اعتیاد، نخستین آسیب بازی رایانه‌ای کودکانی که ناخواسته و با افتخار معتاد میشوند
بازی‌ای رایانه‌ای؛ فواید اندک وآسیب‌های فراوان
بازیهای رایانه‌ای با قابلیت سوسه‌انگیزی و چالش‌برانگیزبودن در ازای فواید اندک آسیب‌های گسترده و جدی به همراه دارند و از طرفی در دنیای کودکان به دلیل داشتن فاکتورهای سرعت، سطح‌بندیهای مختلف و گرافیک بالا تأثیرات بیشتری به دنبال دارد.
وابستگی، نخستین آسیب بازی رایانه‌ای
وابستگی کودکان به بازی رایانه‌ای موجب فاصله گرفتن آنها از دنیای واقعی و فعالیت‌های طبیعی میشود که با شدت گرفتن این وابستگی به تناسب این فاصله پررنگ‌تر میشود.
فناوری‌های جدید موجب درگیرشدن کودکان شده و همین که کودکان سرگرم هستند و از خانه خارج نمی‌شوند، موجب آسودگی خیال والدین شده است. وی اضافه میکند: باید توجه کرد که شاید کمی خلاقیت کودکان افزایش یابد اما چندین برابر مهارتهای اندک از اجتماع دور شده و مسئولیت‌های شخصی خود را انجام نمی‌دهند و در آینده نمیتوانند فردی مؤثر برای جامعه باشند.
کودکانی که ناخواسته معتاد میشوند
اگر بپذیریم که اعتیاد یعنی عادت‌کردن به فعالیتی خاص پس باید پذیرفت که عادت کودکان به بازی رایانه‌ای نیز نوعی اعتیاد محسوب میشود که اصغری نکاح با تأیید آن میگوید: این نگرانی در خانواده‌هایی که توجه خاصی به این موضوع ندارند، بیشتر وجود دارد و نشانه آن هم این است که این کودکان بیشتر زمان خود را در تنهایی و پای کامپیوتر میگذرانند و اگر برای مدتی کوتاه رایانه را از آنان دور کنیم، اظهار ناراحتی و بیقراری میکنند.
کودکان در بازی رایانه‌ای فرامی‌گیرند که دوستی در دنیای مجازی هیجان‌انگیزتر و جذابتر است، جذابیتی که در دنیای حقیقی وجود ندارد و اینچنین به کمکم به وسیله بازی رایانه‌ای عادت کرده و معتاد میشوند.
بازی رایانه‌ای آستانه تحمل کودکان را پایین می‌آورد
یکی از آسیب‌های بزرگی که بازی رایانه‌ای در کودکان ایجاد میکند و پنهان میماند، پایین آمدن آستانه تحمل آنان است.
یکی از کم آسیب ترین بازی‌ها برای کودکان نقاشی کشیدن با رایانه است، در این نوع نقاشی کودک با کمترین زحمتی نقاشی می‌کشد و با انتخاب یک قلم مو و رنگ از درون جعبه ابزار به راحتی نقاشی میکند و حالا به این کودک که لذت راحت نقاشی کردن را درک کرده، چگونه میتوان یک قلم و کاغذ داد و انتظار نیم‌ساعت وقت‌گذاشتن را داشت.
سرعت بالا موجب میشود کودک انتظارات بیشتری از اطرافیان داشته باشد و در صورت آرام کار کردن آنان و به دلیل پایین آمدن آستانه تحملش عصبانی میشود.
بازی رایانه‌ای مفهوم زمان را از کودک میگیرد
یکی از مشکلاتی که امروز خانواده‌ها با آن روبه‌رو هستند، زمان زیادی است که کودکانشان صرف بازی رایانه‌ای میکنند. با رشد بازیهای رایانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی مجازی وقتی کودک تنها برای 15دقیقه پای رایانه مینشیند، معمولا ساعت‌ها وقتش را به این کار اختصاص میدهد و در قبال اعتراض اطرافیان نیز ادعا میکند که زمان زیادی صرف نکرده است.
تغییر الگوی خواب کودکان و نوجوانان را از دیگر آسیب‌های بازی رایانه‌ای است کودکان با پرداختن به بازیهای گروهی مجازی بدون شناخت طرف مقابل به فعالیت می‌پردازند؛ اینجا هوش هیجانی کودک تقویت نمی‌شود چرا که هیجان فرد مقابل را نمیبیند و در مجموع هیجان‌هایشان نیز مجازی است.
علاقه‌هایی که بازیهای رایانه‌ای از کودک می‌گیرند
سرگرمی با یک وسیله و پناه‌گرفتن در پشت بازیهای رایانه‌ای فرصت‌های مثبت زیادی را از کودکان و نوجوانان میگیرد که مطالعه از مهم‌ترین آن‌هاست؛ در ادامه فرد حوصله میهمانی‌رفتن را هم ندارد و افت تحصیلی نیز این کودکان را در آغوش می‌کشد.
بازیهای رایانه‌ای و کاهش آستانه تحمل و افزایش خشونت،
بیشتر آنها برنامه‌های فرهنگی پنهانی دارند و باید خیلی خوش‌بین بود که فکر کرد مسائل اقتصادی درفرهنگ تأثیر‌گذار نیست.وی خشونت را بارزترین مبحث فرهنگی بازیهای رایانه‌ای می‌داند و بیان میکند: این را میتوان در کودکان و نوجوانان به وفور یافت که نشانه‌های آن را میتوان در لگدزدن و مشت‌زدن و پرتاب اجسام و همچنین رفتار خشن آنها مشاهده کرد.
ورود زودهنگام رایانه به زندگی کودکان افتخار نیست
آگاهی خانواده‌ها را از مهم‌ترین راهکارهای مقابله با آسیب‌های بازیهای رایانه‌ای می‌داند و خاطر‌نشان‌می‌کند: این افتخار نیست که رایانه، گوشی تلفن همراه و... زود به زندگی کودک وارد شود بلکه باید توجه داشت که هرچه زودتر این وسایل به زندگی کودک وارد شود، آسیب‌ها هم زودتر بروز میکنند.
وی خواستار توجه خانواده‌ها و آموزش‌وپرورش به این مهم میشود و اضافه میکند: انجام بازیهای متنوع در خانه، محله و مدرسه با اولویت بازیهای بومی و وقت‌گذاشتن اعضای خانواده برای بازی با کودک و همچنین ایجاد فعالیت‌های اجتماعی سازنده برای کودکان در بین بچه‌های محله و مدرسه همچون تشکیل گروه برای روزنامه‌دیواری درست‌کردن، سرود‌خوانی و... می‌تواند مهم‌ترین راهکارهای والدین برای مقابله با آسیب‌های بازیهای رایانه‌ای باشد.
آگاهی خانواده‌ها؛ قطعه گمشده پازل بازی
بازی قطعه گمشده پازل بازی کودک است. خانواده باید این آگاهی را به فرزند بدهد که تلفن همراه یک وسیله اطلاع‌رسانی است، نه بازی و همچنین باید استفاده از تلویزیون و کامپیوتر در خانه مدیریت شود و هنگامی که توانستیم فرهنگ مفید استفاده از این وسایل را به کودکان آموزش دهیم، می‌توانیم آنها را در اختیارشان قرار دهیم و در این صورت محسنات فراوانی‌هم دارند.
این حرکت و اضافه‌کردن برچسب رده سنی روی بازیهای رایانه‌ای اقدامی ارزشمند است و باید توجه کرد که در ساخت بازیهای رایانه‌ای به فرهنگ بومی و ظرفیت‌های خود مانند استفاده از داستان‌های حماسی شاهنامه، داستان‌های دوران دفاع مقدس و... توجه شود اما این در لایه بعدی برای سوق‌دادن کودکان به استفاده از این بازی‌هاست و آنچه مهم است پیشگیری خانواده‌هاست که مهم‌تر از درمان محسوب میشود.
شهرآرا آنلاین در مصاحبه با دکتر اصغری نکاح
