بسیاری از اختلالات روانی، ویژگیها و علائم مشابهی دارند، که تشخیص آنها از یکدیگر را دشوار میسازد. هر چند نشخوار فکری (ruminate)، یک اختلال روانی به حساب نمیآید؛ اما علائم آن به گونهای است که میتواند با وسواس فکری، اشتباه گرفته شود.
درک تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری، کمک میکند تا این دو حالت مربوط به سلامت روان را از یکدیگر تشخیص دهیم؛ هر چند تشخیص تخصصی هر دو پدیده، تنها توسط یک متخصص اعصاب و روان حرفهای امکانپذیر است.
اختلالات روانی زمانی ایجاد میشوند، که رفتارهای معمول و واکنشهای طبیعی، بیشتر از حالت عادی تکرار شده یا مورد توجه قرار گیرند. وسواس فکری اجباری نیز زمانی ایجاد میشود، که افکار و نگرانیهای مربوط به مسائل مختلف، مانند بهداشت و سرمایهگذاری مالی، رفتارهای تکراری و اجبارهایی مداوم ایجاد نمایند؛ به طوری که فرد، به افکار تکراری و رفتارهای تشریفاتی دچار گردد. اتفاقا تکرار پیدرپی مکالمات و افکار مختلف در ذهن که نشخوار فکری نامیده میشود هم، میتواند عامل وسواس باشد. (در این رابطه پیشنهاد میکنیم که علائم اختلال OCD رو مطالعه بفرمایین) البته بر اساس نظر برخی کارشناسان و روانپزشکان، ruminate ممکن است با اختلال اضطراب فراگیر GAD نیز مرتبط باشد.
در ادامه این مطلب، به بیان جزئیات مربوط به فکر کردن بیش از حد و تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری اجباری، میپردازیم.
تعریف نشخوار فکری چیست؟
اگر چه درک تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری، نیاز به تخصص دارد، اما آگاهی درباره تعریف و ویژگیهای هر یک از این پدیدهها، میتواند مفید باشد. ruminate از تکرار افکار در ذهن ایجاد میگردد؛ بدون آن که فرد، توانایی توقف این گونه افکار را داشته باشد. این افکار دنباله دار، عموما درباره اتفاقات گذشته هستند. البته گاهی شخص، درباره رخدادهایی که هنوز اتفاق نیفتادهاند، دچار نشخوار فکری و نگرانی میگردد. همچنین ممکن است شدت افکار مزاحم چنان شدید شود که شخص، آنها را با صدای بلند بیان کند. در حالت کلی، معمولا موضوع این افکار یا احساسات، تجربیات مربوط به شکست یا نفرت از خود خواهد بود؛ که باعث ناراحتی شخص خواهد شد.
آیا نشخوار فکری یک بیماری یا اختلال روانی است؟
نشخوار فکری که در اصل به معنای فکر کردن بیش از حد به یک موضوع است، اختلال روانی محسوب نمیشود؛ اما میتوان آن را نشانهای از اختلالات اضطرابی در فرد دانست.
معمولا افرادی که به استرس و اضطراب از نوع اضطراب فراگیر مبتلا هستند، بیشتر در معرض ruminate قرار میگیرند. زیرا GAD باعث میشود تا فرد به صورت همزمان، در مورد چندین مساله، احساس نگرانی شدید داشته باشد.
در افرادی که به اختلال وسواس فکری اجباری مبتلا میشوند نیز، امکان ایجاد نشخوار فکری وجود دارد.verywellmind.com در هر حال، از دید انجمن روانشناسی آمریکا (APA)، “به هر گونه تفکر وسواسی، شامل افکار یا مضامین مفرط و تکراری، که با سایر فعالیتهای ذهنی تداخل پیدا میکند، نشخوار فکری میگویند”.
به این ترتیب، به نظر میرسد که یک تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری این است که وسواس، به خودی خود یک اختلال به حساب میآید؛ در حالی که ruminate، تنها یک نشانه از اختلالات اضطرابی محسوب میشود.
علت و ریشه نشخوار فکری چیست؟
شاید بتوان یکی از فاکتورهای تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری را در علت و ریشه آنها دانست. اینکه چرا افراد به ruminate مبتلا میشوند، به دلایل مختلفی مربوط است. بسیاری از ما، درباره برخی وقایع یا اتفاقات، حساسیت و وسواس بیشتری نسبت به دیگران داریم. برای مثال، ممکن است در پذیرش یا درک یک موقعیت خاص، سختتر از دیگران واکنش نشان دهیم. حتی گاهی برای درک یک مساله یا اشتباه، به جای قبول آن، مرتب آن را تکرار میکنیم؛ این مساله میتواند باعث ruminate گردد.
برخی از مهمترین عواملی که بر ابتلا به ruminate تاثیر میگذارند، به قرار زیر هستند که تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری، عمدتا به شدت آنها مربوط است:
عزت نفس پایین
کمال گرایی
عوامل استرسزای بیرونی
سابقه تروما یا تجربیات نامطلوب
عدم کنترل حساب شده بر یک موقعیت
تمایل به تفکر و تحلیل بیش از حد شرایط
مصداقهای نشخوار فکری در افراد چگونه است؟
موقعیتهای مختلفی میتوانند منجر به بروز ruminate شوند. برای مثال، برخی از افراد، پیش از قرار گرفتن در یک موقعیت استرسزا، افکار زیادی را درباره آن، در سر میپرورانند؛ به طوری که معمولا قبل از آن رویداد، متوجه میشوند که بیش از حد به آن فکر میکنند. مورد دیگر اینکه، افراد پس از یک رابطه عاطفی یا غیر احساسی، به تمام کارهایی که میتوانستهاند به گونهای متفاوت انجام دهند، فکر کرده و آنها را مرور میکنند. حالت دیگری که افراد مبتلا به ruminate تجربه میکنند، این است که عمده افکار مزاحم، در نهایت از بین میروند؛ اما به جای آن، نگرانیهای دیگر در اولویت افکار فرد، قرار میگیرند! هنگامی که این گونه افکار، به طور مداوم در سر رفت و آمد کرده و غیر قابل کنترل به نظر برسند، میتوانند ابتلا به یک اختلال روانی را هشدار دهند.
تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری در چیست؟
هنگامی که صحبت از تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری میشود، باید همه جنبهها را در نظر گرفت. با این حال، این دو پدیده و مشکل سلامت روان، از نظر علائم، شباهتهای زیادی دارند.
از مهمترین نشانههای ruminate و OCD، میتوان موارد زیر را نام برد:
تفکر بیش از حد
احساس اضطراب و پریشانی
رفتارهای تکراری
افکار و احساسات منفی مکرر
فردی که به ruminate مبتلا است، همواره جزئیات مربوط به یک رویداد یا اتفاق را مرور میکند؛ زیرا میخواهد نسبت به آن موقعیت یا مشکل، بینش بهتری پیدا کند. در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری اجباری نیز، این حالت وجود دارد. به طوری که شخص، همواره اقدامات تکراری مانند شستن دستها، چک کردن تنظیمات یک دستگاه، یا بررسی قفل بودن درها را، برای اطمینان بیشتر، انجام میدهد.
اما تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری به شدت این علائم بستگی دارد. در واقع، فکر کردن بیش از حد، میتواند با کمک برخی اقدامات و مراقبتها کنترل شود؛ اما وسواس فکری، حالت افراطی داشته و نیاز به درمانهای تخصصی خواهد داشت.
تفاوت نشخوار فکری و نگرانی چیست؟
وسواس فکری و نشخوار فکری در نگاه اول، وسواس و نشخوار فکری یکی هستند. زیرا هر دو برای انسان آزاردهنده و برقرارکننده هستند، اما بر اساس آنچه در مورد نشخوار فکری و وسواس گفته شد، میتوانیم تفاوت این دو فرایند شناختی را بهتر درک کنیم.
تفاوت بین نشخوار ذهنی و وسواس در موارد زیر است:
وسواس یک اختلال روانی بوده، اما نشخوار فکری یک اختلال روانی نیست. بااینحال، نشخوار فکری میتواند باعث ایجاد اختلالاتی مانند اضطراب و افسردگی در فرد شود.
وسواس فکری، افکار مزاحمی است که همیشه به طور ناخواسته همراه شخص همراه میشود، اما نشخوار فکری فرایندی است که میتواند ارادی یا غیرارادی باشد.
وسواس در افراد مبتلا به افسردگی بهندرت دیده میشود، اما نشخوار فکری در اکثر افرادی که از اضطراب و افسردگی رنج میبرند دیده خواهد شد. شدت ناراحتی و اختلال فکری در وسواس بیش از نشخوار فکری است.
وسواس افکار آزاردهنده و تکراری هستند که در طول روز فرد را آزار میدهند و نمیتوانند از شر آنها خلاص شوند، اما نشخوار فکری افکاری هستند که فرد معمولاً آنها را بازیابی و تجزیهوتحلیل میکند.
نشخوار فکری میتواند منجر به وسواس شود، اما وسواس منجر به نشخوار فکری نمیشود. وسواس شامل افکار مزاحم و اضافی در مورد مشکلات حال یا آینده است، اما نشخوار فکری میتواند در مورد گذشته، حال یا آینده باشد.
محتوای نشخوار فکری در مقایسه با وسواس معقول و قابلقبول بوده. درحالیکه محتوا در وسواس فکری معمولاً غیرمنطقی و غیرقابلقبول است. (مانند باورهای نادرست فردی در مورد اختلال بدشکلی بدن و احتکار)
ممکن است این سوال پیش آید که تفاوت نشخوار فکری با نگرانی چیست. احساس نگرانی یک احساس طبیعی است، که هر فرد، در مقابله با موقعیتهای استرسزا یا مشکلات مختلف، با آن روبرو میشود؛ معمولا با رفع مشکل به وجود آمده، احساس نگرانی نیز برطرف خواهد شد اما گاهی، نگرانی بیش از حد، باعث ایجاد افکار مزاحم و آزار دهنده میشود، که این مساله میتواند نشان دهنده ruminate باشد.
ادامه این فرایند، در نهایت، شخص را به وسواس فکری عملی یا اضطراب فراگیر مبتلا میسازد. به این ترتیب، شاید صحبت درباره تفاوت نشخوار فکری و نگرانی، بیمعنا باشد؛ زیرا نگرانی میتواند عامل ruminate شده و در نهایت، منجر به اختلالات اضطرابی گردد.
روشهای تشخیص ruminate؛ تست نشخوار فکری
برای تشخیص تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری، باید حتما به یک پزشک متخصص اعصاب و روان، مراجعه نمود. معیارهای استانداردی وجود دارند که به پزشک کمک میکنند، تا وجود هر یک از این مشکلات سلامت روان را تشخیص دهد.
البته در اساسنامه DSM-5، مشخصات مربوط به بیماران وسواس فکری عملی (و اضطراب فراگیر GAD)، ثبت شده است. پزشک متخصص میتواند بر اساس این معیارها، و با توجه به تجربه و دانش خود، تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری را بررسی کرده و نوع اختلال موجود در بیمار را تشخیص دهد.
در نظر داشته باشید که ruminate میتواند یک نشانه برای اختلال اضطراب فراگیر یا وسواس فکری باشد. بنابراین حتی با وجود انجام تست نشخوار فکری، پزشک باید وجود علائم اضطراب یا وسواس در بیمار را بررسی نماید. اتفاقا اساسیترین تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری نیز در این است که وسواس، باید به عنوان یک بیماری تحت درمان قرار بگیرد؛ در حالی که، ruminate میتواند مرتبط با اضطراب فراگیر باشد. در این صورت، پزشک باید برای درمان اختلال GAD برنامهریزی نماید.
تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری از نظر درمان
از نکات دیگری که در بحث تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری باید بیان کرد، این است که روش مقابله با آنها تا حدودی متفاوت است. در اصل، برای درمان ruminate یا به بیان صحیحتر رفع آن، لازم است اقداماتی را انجام دهید، تا بتوانید با آن کنار بیایید. برای مثال، روشهایی مانند مدیتیشن و خواندن یا نوشتن نگرانیها، میتواند احساسات منفی ناشی از ruminate را کاهش دهد. استفاده از یک رژیم غذایی متعادل و ورزش کردن هم، میتواند در کاهش نگرانیها و عوارض نشخوار فکری، تاثیرگذار باشد. صحبت کردن با یک دوست یا تغییر موقعیت نیز راهکارهای مناسبی هستند.
با این حال، اگر به دنبال یک درمان پزشکی برای بهبود ruminate هستید، روش درمان شناختی رفتاری CBT، بهترین گزینه است. صحبت کردن درباره افکار منفی و مزاحم، به شما کمک میکند تا شناخت بهتری از آنها پیدا کرده، و روش مقابله با آنها را بیاموزید. این دقیقا نحوه عملکرد تکنیک CBT است که یک متخصص روان، در پیش میگیرد.
بهترین دارو برای نشخوار فکری (قرص نشخوار فکری)
انتخاب بهترین دارو برای نشخوار فکری نیز به نوع اختلال روانی فرد بستگی دارد. در اصل، پزشک باید یک برنامه درمانی برای رفع اضطراب فراگیر یا وسواس فکری بیمار در نظر بگیرد؛ به این ترتیب، ruminate که یکی از عوارض آنها محسوب میشود نیز بهبود مییابد. هر چند معمولا باید از یک درمان ترکیبی، شامل روان درمانی و دارو درمانی، کمک گرفت. شناخته شدهترین داروها برای اختلالات اضطرابی، داروهای ضد استرس و ضد اضطراب هستند.
تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری از نظر عوارض
از مهمترین جنبههای تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری عملی، میتوان به میزان عوارض آنها اشاره کرد. نشخوار فکری، لزوما پدیده مضری نیست و هر فرد مبتلا به OCD، میتواند آن را تجربه کند. اما اختلال وسواس فکری، اگر درمان نشود، زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد. برای مثال، ممکن است وسواس باعث شود تا شخص، به فعالیتهای روزمره خود نرسد، یا برای رسیدن به مدرسه و دانشگاه و محل کار، دائما تاخیر داشته باشد.
اکثر افراد مبتلا به OCD، پس از ابتلا به وسواس، به تصمیمات خود شک میکنند، یا در مورد رویدادهای مختلف، دچار دوگانگی میگردند؛ این حالت، میتواند حاصل نشخوار فکری باشد. با این حال، ruminate برخلاف OCD، یک بیماری روانی به حساب نمیآید و تنها یک نشانه یا عارضه است.
عوارض نشخوار فکری چیست؟
با این که ruminate را نمیتوان یک اختلال به حساب آورد، اما وجود آن میتواند سلامت روان را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از عوارض ابتلا به نشخوار فکری، شامل موارد زیر هستند:
طولانی شدن یا تشدید افسردگی (تفاوت افسردگی حاد و مزمن)
کاهش توانایی برای تفکر و پردازش احساسات
ایجاد اضطراب یا تشدید آن
بروز مشکلات خواب و رفتارهای تکانشی
وجود استرسهایی که به مرور تشدید شده و به استرس مزمن تبدیل میگردد
امکان بروز التهاب در بدن و به خطر افتادن سلامت جسمانی شخص در اثر استرس
احتمال روی آوردن به اعتیاد و مصرف مواد مخدر
برای درمان نشخوار فکری و وسواس چه کنیم؟
یک متخصص اعصاب و روان میتواند تمامی آموزههایی که برای مقابله با نشخوار فکری مفید هستند، به شما بیاموزد؛ البته با این شرط که پزشک معالج، تجربه و دانش کافی در این زمینه داشته باشد. متخصصان حاضر در کلینیک زیما درمان، با تجربه فراوانی که در زمینه درمان انواع اختلالات دارند، میتوانند بیماران را در مسیر شناخت علت نشخوار فکری، یاری نمایند؛ سپس برای درمان وسواس فکری یا اضطراب فراگیر، برنامهریزی کنند. ممکن است لازم باشد فرد درمان وسواس فکری با rTMS یا درمان اضطراب با تحریک مغناطیسی مغز را انجام دهد؛ این مساله به تشخیص متخصصان کلینیک زیما درمان بستگی دارد.
در این مقاله، در تلاش بودیم تا درباره تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری صحبت کنیم. مشخص شد که فکر کردن بیش از حد همراه با اضطراب، میتواند یک نشانه مهم برای اختلالات روانی باشد. در واقع، اکثر افراد مبتلا به وسواس فکری عملی یا اختلال اضطراب فراگیر، ruminate را تجربه میکنند.
تنها راهکاری که میتواند به رفع این عارضه کمک کند، مراجعه به یک متخصص اعصاب و روان حرفهای است، تا منشا نشخوار فکری را مشخص نماید.
درک تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری، کمک میکند تا این دو حالت مربوط به سلامت روان را از یکدیگر تشخیص دهیم؛ هر چند تشخیص تخصصی هر دو پدیده، تنها توسط یک متخصص اعصاب و روان حرفهای امکانپذیر است.
اختلالات روانی زمانی ایجاد میشوند، که رفتارهای معمول و واکنشهای طبیعی، بیشتر از حالت عادی تکرار شده یا مورد توجه قرار گیرند. وسواس فکری اجباری نیز زمانی ایجاد میشود، که افکار و نگرانیهای مربوط به مسائل مختلف، مانند بهداشت و سرمایهگذاری مالی، رفتارهای تکراری و اجبارهایی مداوم ایجاد نمایند؛ به طوری که فرد، به افکار تکراری و رفتارهای تشریفاتی دچار گردد. اتفاقا تکرار پیدرپی مکالمات و افکار مختلف در ذهن که نشخوار فکری نامیده میشود هم، میتواند عامل وسواس باشد. (در این رابطه پیشنهاد میکنیم که علائم اختلال OCD رو مطالعه بفرمایین) البته بر اساس نظر برخی کارشناسان و روانپزشکان، ruminate ممکن است با اختلال اضطراب فراگیر GAD نیز مرتبط باشد.
در ادامه این مطلب، به بیان جزئیات مربوط به فکر کردن بیش از حد و تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری اجباری، میپردازیم.
تعریف نشخوار فکری چیست؟
اگر چه درک تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری، نیاز به تخصص دارد، اما آگاهی درباره تعریف و ویژگیهای هر یک از این پدیدهها، میتواند مفید باشد. ruminate از تکرار افکار در ذهن ایجاد میگردد؛ بدون آن که فرد، توانایی توقف این گونه افکار را داشته باشد. این افکار دنباله دار، عموما درباره اتفاقات گذشته هستند. البته گاهی شخص، درباره رخدادهایی که هنوز اتفاق نیفتادهاند، دچار نشخوار فکری و نگرانی میگردد. همچنین ممکن است شدت افکار مزاحم چنان شدید شود که شخص، آنها را با صدای بلند بیان کند. در حالت کلی، معمولا موضوع این افکار یا احساسات، تجربیات مربوط به شکست یا نفرت از خود خواهد بود؛ که باعث ناراحتی شخص خواهد شد.
آیا نشخوار فکری یک بیماری یا اختلال روانی است؟
نشخوار فکری که در اصل به معنای فکر کردن بیش از حد به یک موضوع است، اختلال روانی محسوب نمیشود؛ اما میتوان آن را نشانهای از اختلالات اضطرابی در فرد دانست.
معمولا افرادی که به استرس و اضطراب از نوع اضطراب فراگیر مبتلا هستند، بیشتر در معرض ruminate قرار میگیرند. زیرا GAD باعث میشود تا فرد به صورت همزمان، در مورد چندین مساله، احساس نگرانی شدید داشته باشد.
در افرادی که به اختلال وسواس فکری اجباری مبتلا میشوند نیز، امکان ایجاد نشخوار فکری وجود دارد.verywellmind.com در هر حال، از دید انجمن روانشناسی آمریکا (APA)، “به هر گونه تفکر وسواسی، شامل افکار یا مضامین مفرط و تکراری، که با سایر فعالیتهای ذهنی تداخل پیدا میکند، نشخوار فکری میگویند”.
به این ترتیب، به نظر میرسد که یک تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری این است که وسواس، به خودی خود یک اختلال به حساب میآید؛ در حالی که ruminate، تنها یک نشانه از اختلالات اضطرابی محسوب میشود.
علت و ریشه نشخوار فکری چیست؟
شاید بتوان یکی از فاکتورهای تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری را در علت و ریشه آنها دانست. اینکه چرا افراد به ruminate مبتلا میشوند، به دلایل مختلفی مربوط است. بسیاری از ما، درباره برخی وقایع یا اتفاقات، حساسیت و وسواس بیشتری نسبت به دیگران داریم. برای مثال، ممکن است در پذیرش یا درک یک موقعیت خاص، سختتر از دیگران واکنش نشان دهیم. حتی گاهی برای درک یک مساله یا اشتباه، به جای قبول آن، مرتب آن را تکرار میکنیم؛ این مساله میتواند باعث ruminate گردد.
برخی از مهمترین عواملی که بر ابتلا به ruminate تاثیر میگذارند، به قرار زیر هستند که تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری، عمدتا به شدت آنها مربوط است:
عزت نفس پایین
کمال گرایی
عوامل استرسزای بیرونی
سابقه تروما یا تجربیات نامطلوب
عدم کنترل حساب شده بر یک موقعیت
تمایل به تفکر و تحلیل بیش از حد شرایط
مصداقهای نشخوار فکری در افراد چگونه است؟
موقعیتهای مختلفی میتوانند منجر به بروز ruminate شوند. برای مثال، برخی از افراد، پیش از قرار گرفتن در یک موقعیت استرسزا، افکار زیادی را درباره آن، در سر میپرورانند؛ به طوری که معمولا قبل از آن رویداد، متوجه میشوند که بیش از حد به آن فکر میکنند. مورد دیگر اینکه، افراد پس از یک رابطه عاطفی یا غیر احساسی، به تمام کارهایی که میتوانستهاند به گونهای متفاوت انجام دهند، فکر کرده و آنها را مرور میکنند. حالت دیگری که افراد مبتلا به ruminate تجربه میکنند، این است که عمده افکار مزاحم، در نهایت از بین میروند؛ اما به جای آن، نگرانیهای دیگر در اولویت افکار فرد، قرار میگیرند! هنگامی که این گونه افکار، به طور مداوم در سر رفت و آمد کرده و غیر قابل کنترل به نظر برسند، میتوانند ابتلا به یک اختلال روانی را هشدار دهند.
تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری در چیست؟
هنگامی که صحبت از تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری میشود، باید همه جنبهها را در نظر گرفت. با این حال، این دو پدیده و مشکل سلامت روان، از نظر علائم، شباهتهای زیادی دارند.
از مهمترین نشانههای ruminate و OCD، میتوان موارد زیر را نام برد:
تفکر بیش از حد
احساس اضطراب و پریشانی
رفتارهای تکراری
افکار و احساسات منفی مکرر
فردی که به ruminate مبتلا است، همواره جزئیات مربوط به یک رویداد یا اتفاق را مرور میکند؛ زیرا میخواهد نسبت به آن موقعیت یا مشکل، بینش بهتری پیدا کند. در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری اجباری نیز، این حالت وجود دارد. به طوری که شخص، همواره اقدامات تکراری مانند شستن دستها، چک کردن تنظیمات یک دستگاه، یا بررسی قفل بودن درها را، برای اطمینان بیشتر، انجام میدهد.
اما تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری به شدت این علائم بستگی دارد. در واقع، فکر کردن بیش از حد، میتواند با کمک برخی اقدامات و مراقبتها کنترل شود؛ اما وسواس فکری، حالت افراطی داشته و نیاز به درمانهای تخصصی خواهد داشت.
تفاوت نشخوار فکری و نگرانی چیست؟
وسواس فکری و نشخوار فکری در نگاه اول، وسواس و نشخوار فکری یکی هستند. زیرا هر دو برای انسان آزاردهنده و برقرارکننده هستند، اما بر اساس آنچه در مورد نشخوار فکری و وسواس گفته شد، میتوانیم تفاوت این دو فرایند شناختی را بهتر درک کنیم.
تفاوت بین نشخوار ذهنی و وسواس در موارد زیر است:
وسواس یک اختلال روانی بوده، اما نشخوار فکری یک اختلال روانی نیست. بااینحال، نشخوار فکری میتواند باعث ایجاد اختلالاتی مانند اضطراب و افسردگی در فرد شود.
وسواس فکری، افکار مزاحمی است که همیشه به طور ناخواسته همراه شخص همراه میشود، اما نشخوار فکری فرایندی است که میتواند ارادی یا غیرارادی باشد.
وسواس در افراد مبتلا به افسردگی بهندرت دیده میشود، اما نشخوار فکری در اکثر افرادی که از اضطراب و افسردگی رنج میبرند دیده خواهد شد. شدت ناراحتی و اختلال فکری در وسواس بیش از نشخوار فکری است.
وسواس افکار آزاردهنده و تکراری هستند که در طول روز فرد را آزار میدهند و نمیتوانند از شر آنها خلاص شوند، اما نشخوار فکری افکاری هستند که فرد معمولاً آنها را بازیابی و تجزیهوتحلیل میکند.
نشخوار فکری میتواند منجر به وسواس شود، اما وسواس منجر به نشخوار فکری نمیشود. وسواس شامل افکار مزاحم و اضافی در مورد مشکلات حال یا آینده است، اما نشخوار فکری میتواند در مورد گذشته، حال یا آینده باشد.
محتوای نشخوار فکری در مقایسه با وسواس معقول و قابلقبول بوده. درحالیکه محتوا در وسواس فکری معمولاً غیرمنطقی و غیرقابلقبول است. (مانند باورهای نادرست فردی در مورد اختلال بدشکلی بدن و احتکار)
ممکن است این سوال پیش آید که تفاوت نشخوار فکری با نگرانی چیست. احساس نگرانی یک احساس طبیعی است، که هر فرد، در مقابله با موقعیتهای استرسزا یا مشکلات مختلف، با آن روبرو میشود؛ معمولا با رفع مشکل به وجود آمده، احساس نگرانی نیز برطرف خواهد شد اما گاهی، نگرانی بیش از حد، باعث ایجاد افکار مزاحم و آزار دهنده میشود، که این مساله میتواند نشان دهنده ruminate باشد.
ادامه این فرایند، در نهایت، شخص را به وسواس فکری عملی یا اضطراب فراگیر مبتلا میسازد. به این ترتیب، شاید صحبت درباره تفاوت نشخوار فکری و نگرانی، بیمعنا باشد؛ زیرا نگرانی میتواند عامل ruminate شده و در نهایت، منجر به اختلالات اضطرابی گردد.
روشهای تشخیص ruminate؛ تست نشخوار فکری
برای تشخیص تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری، باید حتما به یک پزشک متخصص اعصاب و روان، مراجعه نمود. معیارهای استانداردی وجود دارند که به پزشک کمک میکنند، تا وجود هر یک از این مشکلات سلامت روان را تشخیص دهد.
البته در اساسنامه DSM-5، مشخصات مربوط به بیماران وسواس فکری عملی (و اضطراب فراگیر GAD)، ثبت شده است. پزشک متخصص میتواند بر اساس این معیارها، و با توجه به تجربه و دانش خود، تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری را بررسی کرده و نوع اختلال موجود در بیمار را تشخیص دهد.
در نظر داشته باشید که ruminate میتواند یک نشانه برای اختلال اضطراب فراگیر یا وسواس فکری باشد. بنابراین حتی با وجود انجام تست نشخوار فکری، پزشک باید وجود علائم اضطراب یا وسواس در بیمار را بررسی نماید. اتفاقا اساسیترین تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری نیز در این است که وسواس، باید به عنوان یک بیماری تحت درمان قرار بگیرد؛ در حالی که، ruminate میتواند مرتبط با اضطراب فراگیر باشد. در این صورت، پزشک باید برای درمان اختلال GAD برنامهریزی نماید.
تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری از نظر درمان
از نکات دیگری که در بحث تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری باید بیان کرد، این است که روش مقابله با آنها تا حدودی متفاوت است. در اصل، برای درمان ruminate یا به بیان صحیحتر رفع آن، لازم است اقداماتی را انجام دهید، تا بتوانید با آن کنار بیایید. برای مثال، روشهایی مانند مدیتیشن و خواندن یا نوشتن نگرانیها، میتواند احساسات منفی ناشی از ruminate را کاهش دهد. استفاده از یک رژیم غذایی متعادل و ورزش کردن هم، میتواند در کاهش نگرانیها و عوارض نشخوار فکری، تاثیرگذار باشد. صحبت کردن با یک دوست یا تغییر موقعیت نیز راهکارهای مناسبی هستند.
با این حال، اگر به دنبال یک درمان پزشکی برای بهبود ruminate هستید، روش درمان شناختی رفتاری CBT، بهترین گزینه است. صحبت کردن درباره افکار منفی و مزاحم، به شما کمک میکند تا شناخت بهتری از آنها پیدا کرده، و روش مقابله با آنها را بیاموزید. این دقیقا نحوه عملکرد تکنیک CBT است که یک متخصص روان، در پیش میگیرد.
بهترین دارو برای نشخوار فکری (قرص نشخوار فکری)
انتخاب بهترین دارو برای نشخوار فکری نیز به نوع اختلال روانی فرد بستگی دارد. در اصل، پزشک باید یک برنامه درمانی برای رفع اضطراب فراگیر یا وسواس فکری بیمار در نظر بگیرد؛ به این ترتیب، ruminate که یکی از عوارض آنها محسوب میشود نیز بهبود مییابد. هر چند معمولا باید از یک درمان ترکیبی، شامل روان درمانی و دارو درمانی، کمک گرفت. شناخته شدهترین داروها برای اختلالات اضطرابی، داروهای ضد استرس و ضد اضطراب هستند.
تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری از نظر عوارض
از مهمترین جنبههای تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری عملی، میتوان به میزان عوارض آنها اشاره کرد. نشخوار فکری، لزوما پدیده مضری نیست و هر فرد مبتلا به OCD، میتواند آن را تجربه کند. اما اختلال وسواس فکری، اگر درمان نشود، زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد. برای مثال، ممکن است وسواس باعث شود تا شخص، به فعالیتهای روزمره خود نرسد، یا برای رسیدن به مدرسه و دانشگاه و محل کار، دائما تاخیر داشته باشد.
اکثر افراد مبتلا به OCD، پس از ابتلا به وسواس، به تصمیمات خود شک میکنند، یا در مورد رویدادهای مختلف، دچار دوگانگی میگردند؛ این حالت، میتواند حاصل نشخوار فکری باشد. با این حال، ruminate برخلاف OCD، یک بیماری روانی به حساب نمیآید و تنها یک نشانه یا عارضه است.
عوارض نشخوار فکری چیست؟
با این که ruminate را نمیتوان یک اختلال به حساب آورد، اما وجود آن میتواند سلامت روان را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از عوارض ابتلا به نشخوار فکری، شامل موارد زیر هستند:
طولانی شدن یا تشدید افسردگی (تفاوت افسردگی حاد و مزمن)
کاهش توانایی برای تفکر و پردازش احساسات
ایجاد اضطراب یا تشدید آن
بروز مشکلات خواب و رفتارهای تکانشی
وجود استرسهایی که به مرور تشدید شده و به استرس مزمن تبدیل میگردد
امکان بروز التهاب در بدن و به خطر افتادن سلامت جسمانی شخص در اثر استرس
احتمال روی آوردن به اعتیاد و مصرف مواد مخدر
برای درمان نشخوار فکری و وسواس چه کنیم؟
یک متخصص اعصاب و روان میتواند تمامی آموزههایی که برای مقابله با نشخوار فکری مفید هستند، به شما بیاموزد؛ البته با این شرط که پزشک معالج، تجربه و دانش کافی در این زمینه داشته باشد. متخصصان حاضر در کلینیک زیما درمان، با تجربه فراوانی که در زمینه درمان انواع اختلالات دارند، میتوانند بیماران را در مسیر شناخت علت نشخوار فکری، یاری نمایند؛ سپس برای درمان وسواس فکری یا اضطراب فراگیر، برنامهریزی کنند. ممکن است لازم باشد فرد درمان وسواس فکری با rTMS یا درمان اضطراب با تحریک مغناطیسی مغز را انجام دهد؛ این مساله به تشخیص متخصصان کلینیک زیما درمان بستگی دارد.
در این مقاله، در تلاش بودیم تا درباره تفاوت نشخوار فکری و وسواس فکری صحبت کنیم. مشخص شد که فکر کردن بیش از حد همراه با اضطراب، میتواند یک نشانه مهم برای اختلالات روانی باشد. در واقع، اکثر افراد مبتلا به وسواس فکری عملی یا اختلال اضطراب فراگیر، ruminate را تجربه میکنند.
تنها راهکاری که میتواند به رفع این عارضه کمک کند، مراجعه به یک متخصص اعصاب و روان حرفهای است، تا منشا نشخوار فکری را مشخص نماید.
منبع : میگنا