سایت تخصصی روانشناسی

مریم فرجی ، روانشناس و مشاور
مهارت خودآگاهی یکی از مهارت های زندگی و پیش نیاز دیگر مهارتها است و سایر مهارتها بدون آن معنا ندارند. شاید دشوار باشد ما آنچه را که واقعاً هستیم را ببینیم و باز نسبت به آن صبور باشیم.
این مهارت دانش و ادراکی است که فرد از خود دارد و باعث میشود تا شناخت بیشتری از خود، خصوصیات، نیازها،خواسته ها، اهداف، نقاط ضعف، نقاط قوَت، احساسات، ارزش و هوَیت داشته باشید.
تحقیقات نشان داده ضعف در خودآگاهی با بسیاری از بیماری ها و آسیب های روانی، اجتماعی همراه است. خودآگاهی به این معنی است که هر یک از ما چگونه به خود نگاه می کنیم و براساس نگاهی که به خود داریم، چه احساسی پیدا می کنیم. با تلاش برای رسیدن به خودآگاهی، باید سعی شود کلیه استعدادهای بالقوه  کشف  و درجهت شکوفایی آنها گام برداشته شود .
ترس، شک و عدم امنیت شما را از انتخاب آزاد منحرف کرده و از خود درونی تان دور می سازد.از دید روانشناسی، توانایی فرد در شناخت خود و آگاهی از خود به عنوان موجودی متمایز را خودآگاهی و پاسخ به سوال من کیستم؟ همان چیزی است که خودپنداره نامیده می شود. هر چه پاسخ افراد به سوال من کیستم دقیق تر باشد، فرد از توانایی خودآگاهی بیشتری برخوردار خواهد بود. بنابراین چگونگی برداشت ما از خودمان نقش مهم و زیربنایی در احساس رضایت از زندگی دارد. بنابراین تقویت توانایی خودآگاهی و به تبع آن داشتن خودپنداره ای دقیق
می تواند فرد را درجه مقابله با مشکلات و حل آنها یاری دهد.

مؤلفه های مهارت خودآگاهی

• آگاهی از ویژگی های جسمانی و بدنی
  آگاهی از نقاط قوت خود
  آگاهی از نقاط ضعف خود
  آگاهی از افکار خود
  آگاهی از باورها و ارزش های خود
  آگاهی از اهداف خود

با تلاش برای رسیدن به خودآگاهی، سعی کنید کلیه استعدادهای بالقوه تان را کشف کرده و درجهت شکوفایی آنها گام بردارید. ترس، شک و عدم امنیت شما را از انتخاب آزاد منحرف کرده و از خود درونی تان دور می سازد.
اهمیت و ضرورت مهارت خودآگاهی
1-هرچه بیشتر و بهتر خودتان را بشناسید، بهتر می توانید آنچه را که هستید، بپذیرید و یا تغییر دهید.
2-وقتی ما شناختی از خود درونی مان نداشته باشیم، خود را به دست محیط و اطرافیانمان
می سپاریم و در نتیجه این نیروهای بیرونی هستند که شخصیت ما را شکل داده و برای ما قالب و ساختار تعیین می کنند.
3-رشد خودآگاهی به فرد کمک می کند تا دریابد تحت استرس قرار دارد یا نه و این معمولاً 
پیش شرط ضروری روابط اجتماعی و روابط بین فردی مؤثر و همدلانه است.
4- شناخت خود و آگاهی از مفهوم درونی و ذهنی خویش به عنوان یک شخص می تواند فرد را در رویارویی با مشکلات و مسائل زندگی یاری دهد.

خودپنداره
احساساتی که هر کسی درباره ی خود دارد نقش مهمی در سلامت روانی او دارد. خودپنداره تصویری است که ما از خودمان داریم یا برداشتی که از خود می کنیم که می توانیم شخصیت خود را توصیف و ارزیابی کنیم که تا حد زیادی به وسیله ی تجارب گذشته ما (موفقیت ها و شکست های ما) و آنچه دیگران درباره ی ما فکر میکنند، شکل می گیرد.

دلیل و اهمیت خودپنداره
ابتدا برداشتی که هر شخصی از خود دارد بر رفتار و عمل او تأثیر گذاشته و همچنین بر احساس شما هم تأثیر می گذارد. افرادی که احساس خوبی در مورد خودشان دارند مسلماً در مقایسه با افرادی که نگرش منفی به دیگران دارند، از اعتماد به نفس و رضایت بیشتری برخوردارند و افراد موفق تری هستند و کمتر احتمال دارد سراغ رفتارهای پرخطر بروند.

اصلاح خودپنداره
1-پس از تجربیات بد از خودتان خودپنداره منفی نسازید.
2- اوضاع را بررسی کرده، واقع بینانه تر به خود نگاه کنید، نقاط قوَت و ضعف خود را بشناسید.
3- نقاط ضعف خود را اصلاح کرده، با تعیین اهداف و رسیدن به آنها می توانید خودپنداره خود را تغییر دهید.

 

منبع میگنا