مهدیه اسدی
روانشناسی مثبت، شاخهای از روانشناسی است که بر جنبههای مثبت شخصیت و زندگی انسانها تمرکز دارد. این نگرش، بر خلاف دیدگاههای سنتی که بیشتر بر درمان نقاط ضعف و مشکلات تأکید دارند، به تقویت نقاط قوت و پتانسیلهای انسانی میپردازد.
مهدیه اسدی در ادامه این مطلب آورده روانشناسی مثبت نقش مهمی در تقویت امید به زندگی دارد، زیرا با ترویج نگرشهای مثبت و سازنده، به افراد کمک میکند تا چشمانداز روشنتری نسبت به آینده داشته باشند.
به گزارش میگنا رسانه سلامت روان ایران در روانشناسی مثبت، تمرکز بر امید به عنوان یکی از عناصر کلیدی سلامت روان، به افراد کمک میکند تا با وجود مشکلات و ناکامیها، همچنان یک زندگی مثبت و پربار را تجربه کنند. این شاخه از روانشناسی از طریق تقویت امید، به افراد کمک میکند تا تواناییهای خود را شناسایی کنند، به پتانسیلهای خود باور داشته باشند و در مواجهه با چالشها، باز هم مثبت و امیدوار باقی بمانند.در زبان روزمره ما کلمه ی امید می تواند یک تفکر غیرواقعی و مبهم باشد اما این مفهوم برای روانشناسان مثبت گرا جدا از یک حالت ذهنی بیشتر یک عادت است که مانند هر چیزی قابلیت یادگیری دارد.
درواقع امید وضعیتی است که فرد در آن اهداف دست یافتنی و در عین حال چالش برانگیز خودش را دنبال می کند .
امید زمانی است که در آینده انتظار بهترین چیزها را داشته باشید و برای رسیدن به آن تلاش کنید."
امید همان آرزو نیست. درواقع امید مجسم کننده اختیار و اراده است حتی زمانی که فردی باامید راه خود را مسدود می بینید به طور فعال مسیرهای جایگزین را ایجاد می کند.
ما همانقدر به هوا نیاز داریم که به امید( بروان ، 2021) بدون امید در ناامیدی فرو می رویم اما امید یک احساس مبهم نیست بلکه یک فرایند شناختی است که شامل اهداف واقع بینانه _باور داشتن نسبت به خود و تلاش و پشتکار برای غلبه بر آنچه در مسیر راهمان قرار می گیرد است.
اما ناامیدی ترکیبی از رویدادهای زندگی و الگوهای منفی است که از سرزنش خودمان و باور نداشتن به تغییر شرایط ناشی می شود.
در واقع امید در سایه آرامش و در زمان های آسانی و راحتی ایجاد نمی شود بلکه از طریق ناملایمات و ناراحتی ها ایجاد می شود .
برخلاف سایر احساسات مثبت امید زمانی بسیار ارزشمند است که زندگی در سخت ترین یا نامطمئن ترین حالت خودش باشد.
براساس پژوهش ها و تحقیقات مواردی وجود دارد که برای تشخیص ناامیدی و امید می توانیم از آنها کمک بگیریم :
1.به جای اینکه 100%مثبت باشید برای امید نیازبه هیجانات منفی و عدم اطمینان دارید.
امید ثابت نیست و درجه بندی دارد و قابل فعال سازی و پرورش است.
2.امید در واقع با ایمان یکی نیست. امید این باور است که قدرت تغییر زندگی خود را داریم.
3. امید را می توان به عنوان یک منبع در نظر گرفت که به ما کمک می کند موقعیت های زندگی را ارزیابی کنیم .
4. امید درک مارا به سمت این موضوع تغییر می دهد که روش مثبت تردیگری برای نگاه کردن به چیزها وجود دارد.
براساس پژوهش ها مداخلات درمانی امید در روانشناسی مثبت به ما کمک می کنند :
1.به جای محدودیت ها به امکانات توجه کنیم.
2.باورهای منفی را به باورهای امیدوارکننده تبدیل کنیم.
3. احساسات مثبت را تقویت کنیم.
4. کاوش و استفاده از نقاط قوت را افزایش دهیم.
5.اهداف انگیزشی تعیین کنیم.
6.هدف و معنا پیدا کنیم
امیدواری آموخته شده این را نشان می دهد به جای نگاه به عقب مارا تشویق می کند که به آینده نگاه کنیم و به همراه آن احساسات مثبت و سلامت روانی ما را نیز افزایش می دهد.
توماسولو نویسنده کتاب امیدواری آموخته شده و روانشناس بالینی در کتابش می نویسد: امید یکی از بزرگ ترین نقاط قوت ماست که به ما کمک می کند آینده را دوباره شکل دهیم ( بدون نادیده گرفتن واقعیت رنج ) و پتانسیل مارا برای رشد _سلامت روانی و مراقبت از خود باز می کند..
در واقع فردی که امید بالایی دارد دارای درجه ی بیشتری از عاملیت _ انرژی و انگیزه است تا راه را به جایی که می خواهد ببرد و بر موانع سر راه غلبه کند..
تفکر امیدوارانه ناشی از ترکیب سه بعد است: هدف( هدفگرایی انسان از بدو تولد)، مسیرها (ساختن یا یافتن راههای گوناگون برای رسیدن به اهداف)، عاملیت (باور فرد به توانایی خود در ایجاد و رسیدن به اهداف). از بدو تولد نیروی عظیمی در انسان برای رسیدن به خواستهها برای بقا وجود دارد. در مراحل بعدی زندگی نیز با آموزش امیدواری و سایر مفاهیم وابسته مانند خوشبینی و شوخطبعی، ... میتوان امید را پرورش و افزایش داد.
در نهایت، امید به زندگی و سلامت روان در کنار هم، ساختاری محکم برای یک زندگی موفق و پربار را تشکیل میدهند. امید، به عنوان یکی از مهمترین عوامل سلامت روان، نقشی حیاتی در ایجاد یک زندگی مثبت، پویا و هدفمند دارد.امید با تاب آوری رابطه معناداری دارد. با تقویت امید و داشتن نگرشی مثبت، هر فردی میتواند به قلههای موفقیت دست یابد و زندگی پرثمری را تجربه کند..