ابوطالبی احمدی؛ دکترای تخصصی روانشناسی گفت: گران شدن خدمات مشاوره‌ای جای بحث دارد. یک نیروی متخصص برای هر مراجعه کننده حداقل یک ساعت زمان صرف می‌کند و این در مقایسه با دیگر پزشکان که زمان کمتری نیاز دارند، قابل مقایسه نیست.
برقراری ارتباط با صدای مشاور ساده‌ترین راه حلی است که در زمان‌های بحرانی هر فردی برای خود و اعضای خانواده به ذهنش می‌رسد. آمار تماس‌های گرفته شده به سامانه ۱۴۸۰ نشان می‌دهد که در نیمه اول سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، رشدی ۱۱ درصدی را شاهد بودیم. بر همین اساس اعلام شده است که ۸۶۴ تماس با خط مشاوره ۱۴۸۰ ثبت شده است. آمارها حاکی از آن است که بیشترین موضاعات تماس گیرندگان به خط مشاوره ۱۴۸۰ در حیطه مشکلات افسردگی، اختلالات مربوط به اضطراب، دو قطبی‌ها و در مجموع بیشتر در خصوص مسائل مربوط به خانواده بوده است. در همین زمینه گسترش نیوز با تقی ابوطالبی احمدی؛ دکترای تخصصی روانشناسی، عضو هیات عملی دانشگاه فرهنگیان و مشاور خانواده به گفتگو نشسته است که در ادامه می‌خوانیم.
تفاوت مشاوره حضوری با مشاوره‌های تلفنی
تقی ابوطالبی احمدی؛ روانشناس و مشاور خانواده به خبرنگار گسترش نیوز گفت: اصل مشاوره یک فرایند رو در رو است. مراجعین معمولا از طریق مصاحبه‌های تشخیصی یا آزمون‌های روانشناختی در مورد مشکل یا مسئله‌ای که منجر به ارجاع آن به روانشناس شده است، اطلاعات جمع آوری می‌کنند و براساس آن رهنمودهای لازم را برای ایجاد رفتار یا تغییر رفتار انجام می‌دهیم. طبیعتا ترجیح بر این است که در مصاحبه تشخیصی، گفتگو از طریق حضوری انجام شود. در مصاحبه‌های حضوری شاخص‌ترین مولفه انتقال اطلاعات که زبان بدن است، قابل دریافت است. بعد از آن مراجع کننده تصمیم می‌گیرد براساس راهنمایی‌های دریافت کرده تصمیمات لازم را بگیرد. فرآیند مشاوره گرفتن در مجموع، کمک به مراجع کننده برای تشخیص مشکل مورد نظر است تا براساس این تشخیص مشکل را برطرف کند.
وی افزود: به واسطه مشکلات خاصی که در دوران کرونا وجود داشت و کماکان نیز وجود دارد و همچنین به دلیل گران‌تر شدن خدمات مشاوره‌ای البته به زعم مراجعه کنندگان، شاید ترجیح و تمایل متقاضیان بر این شد که خدمات مشاوره‌ای تلفنی که دسترسی آسان‌تری دارد را انتخاب کنند.
هزینه مشاوره‌های حضوری منطقی است
این روانشناس درباره هزینه خدمات مشاوره‌ای گفت: گران شدن خدمات مشاوره‌ای جای بحث دارد. یک نیروی متخصص برای هر مراجعه کننده حداقل یک ساعت زمان صرف می‌کند. مقایسه کنید این زمان را با پزشکان دیگر در تخصص‌های متفاوت مثل چشم، قلب و… که در این یک ساعت چند بیمار را می‌توانند ویزیت کنند. بنابراین حق الزحمه مشاورین که سازمان نظام پزشکی برای یک جلسه مشاوره مشخص کرده است، کاملا منطقی است. براساس زمان مورد نیاز در جلسه‌های مشاوره‌ای، یک مشاور روزانه تعداد محدودی مراجعه کننده می‌تواند داشته باشد و با این حساب هزینه خدمات ارائه شد، باید مطابق با زمان صرف شده باشد.
وی خاطرنشان کرد: البته شرایط ذکر شده برای برخی از مردم سخت است. گاهی به دلیل‌عدم بیمه بیمار، توانایی پرداخت هزینه‌ها سخت است. گاهی در شهرستان یا شهری دور افتاده زندگی می‌کنند و مشاوره تخصصی در دسترس ندارند. مجموع عوامل دست به دست هم می‌دهند تا مراجعه کننده در مواقع اضطراری تلفنی اقدام نماید. روانشناسان متخصص توصیه به جلسه مشاوره حضوری دارند اما اگر دسترسی حضوری ممکن نبود، مشاوره تلفنی نیز می‌تواند چاره ساز باشد. عوامل متعددی مثل ایام کرونا، مسائل اقتصادی، زمان مورد نیاز، در دسترس نبودن مشاوران باعث شده است که مراجعین مشاوره تلفنی را ترجیح دهند.
مشاوره تلفنی در حالت اضطراری چاره ساز است
ابوطالبی احمدی اظهار داشت: در مشاوره‌های تلفنی حداقل بحث این است که یک سری مشکلات ساماندهی شود. بسیاری از مشکلات مردم در زمینه آسیب‌های فردی در زمان کرونا، طلاق‌ها، خودکشی‌ها، خود آزاری‌ها و دگر آزاری‌ها با خدمات مشاوره تلفنی برطرف شده است. در مجموع این فرآیند بر اساس راهنمایی تلفنی صورت می‌گیرد اما با فرایند مشاوره‌ای حضوری که مد نظر مشاوران است، فاصله دارد و شاید اهداف مورد نظر مشاور با تماس تلفنی محقق نشود اما اجمالا به کاهش آسیب‌ها مخصوصا در دوران کرونا کمک شایانی خواهد کرد.
وی تاکید کرد: میزان پیچیدگی موضوع مشاوره در حالت حضوری باعث تمدید جلسه‌ها می‌شود. به عنوان مثال مراجعه کننده برای مشاوره تحصیلی در حداقل‌ترین زمان ممکن باید به تصمیم گیری برسد ولی فردی که برای مشاوره ازدواج اقدام کرده است، تعداد جلسه‌های بالاتری‌ها نیاز خواهد داشت. در مجموع نگاه مشاوران در جلسه‌های حضوری بر این است که در همان یک جلسه بیشترین راهنمایی مورد نیاز صورت بگیرد به این احتمال که شاید این جلسه برای مراجعه کننده جلسه آخر باشد اما جلسه‌های مشاوره ادامه دار بستگی به نیاز مراجعه کننده دارد.
موارد دگر ارجاع در مشاوره‌های حضوری
این مشاور خانواده در ادامه اضافه کرد: مورادی هم احتمال دارد موضوع چالش ساز برای فردی پیش آمده باشد اما فرد تمایلی به صحبت کردن با مشاور را نداشته باشد. این موارد با روش دگر ارجاع بررسی می‌شود. به این ترتیب که نزدیک‌ترین فرد به او برای بازگو کردن مسئله و مشکل شخص به مشاور مراجعه می‌کند. این روش طول درمان را طولانی می‌کند و به عوامل زیادی بستگی دارد تا به نتیجه برسد اما چون کیس خاص است، در شرایط بحرانی توصیه می‌شود. فرد دگر ارجاع باید رهنمودهای دریافت کرده را بدون کم و کاست به فرد آسیب خورده انتقال دهد و این با توجه به میزان تفاوت بین آدم‌ها شاید نتیجه گیری را سخت‌تر کند.
ابوطالبی احمدی؛ در پایان به خبرنگار گسترش نیوز گفت: از مسئولین امر خواهشمندیم با سازمان نظام روانشناسی و نظام بیمه در مورد بحث بیمه مراجعین راهکاری را ارائه بدهند. اگر مراجعین مشاوره تحت پوشش بیمه باشند، هم فرد مشاوره دهنده از نظر وجدان کاری وضعیت بهتری را خواهد داشت و هم تمایل افراد برای مراجعه حضوری بیشتر خواهد شد. اگر بیمه مشاوره عملی شود، از نظر هزینه‌ای افراد هزینه کمتری را متقبل خواهند شد. اگر مسئولین در زمینه بیمه به نتیجه برسند بزرگ‌ترین خدمت را در مبحث پیشگیری آسیب‌ها خواهند داشت. مشکلات در زمینه آسیب‌های اجتماعی، مشکلات خانوادگی، بزهکاری‌ها، اختلافات، مسائل تحصیلی و مشاوره‌های ازدواج با توجه به روی کار آمدن بیمه مشاورین، بسیار کمتر خواهد شد.
