سایت تخصصی روانشناسی

خودآگاهی مهارتی است که کمک می‌کند تا در مورد خویشتن، نیازها، خصوصیات، اهداف، نقاط ضعف و نقاط قوت، احساسات و هویت خود شناخت کامل‌تری به دست آوریم. مطالعات نشان داده است که ضعف در آگاهی از خود با بسیاری از مشکلات روانی و اجتماعی مانند افسردگی، اضطراب، احساس حقارت، اعتمادبه‌نفس پایین، مشکلات ارتباطی، احساس تنهایی، سومصرف مواد و... در ارتباط است. از این‌رو، کسب این مهارت برای پیشگیری از انواع مشکلات بسیار حایز اهمیت است. در این مقاله ابتدا با تعریف خودآگاهی و انواع آن و سپس تمریناتی برای افزایش آن آشنا خواهیم شد.

خودآگاهی چیست؟

خودآگاهی یا ماهیت ذهن (consciousness) یکی از مهم‌ترین بحث‌های فلسفه ذهن و روانشناسی است. خودآگاهی دانش و ادراکی است که فرد از خود دارد. به عبارتی، آگاهی از خود شامل شناخت ما از خودمان است و افزایش آن به معنای آنست که فرد تصویری روشن از ویژگی‌ها، ارزش‌ها، نگرش‌ها، علایق و نیازهایش داشته باشد.

اکثر ما فقط در مورد ویژگی‌های کلی و عمومی خود از جمله سن، جنسیت، وضعیت شغلی و ... خود صحبت می‌کنیم و از ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری خود اطلاعات کافی و مناسبی نداریم. به عنوان مثال نمی‌دانیم که چه کارهایی را خوب می‌توانیم انجام دهیم، چه ویژگی‌های اخلاقی منفی داریم، چه آرزوهای و اهدافی برای زندگی خود داریم، علایق و اولویت‌های زندگی ما چیست و چه چیزهایی ما را ناراحت یا خوشحال می‌کند و این به ضعف وا در آگاهی از خود باز می‌گردد.

آگاهی داشتن از خود، پیش‌نیاز دیگر مهارت‌های زندگی است چراکه افراد برخوردار از کارکرد سالم، دید دقیقی از خود دارند. اگرچه گاه دشوار است، ما آنچه را که واقعا هستیم ببینیم و باز هم نسبت به آن صبور و شکیبا باشیم. رشد خود آگاهی به فرد کمک می‌کند تا دریابد تحت فشار روانی قرار دارد یا نه و این معمولا پیش شرط و شرط ضروری روابط اجتماعی و روابط بین فردی موثر و همدلانه است. بنابراین کسب این مهارت نقش مهمی در سلامت و بهداشت روان ما دارد.

خودآگاهی چیست؟ فواید آگاهی از انواع آگاهی از خود چیست و چگونه بما کمک می کند تا شناخت بیشتری نسبت به خود پیدا کنیم؟ ویژگی های افراد خود آگاه چیست؟

خودآگاهی یعنی شناخت نقاط ضعف و قوت، خواست ها، ترس، نیازها، تمایلات و رغبت های خود است. یعنی اینکه فرد از خود چه برداشتی دارد و چه احساسی از این برداشتهای خود پیدا می کند.

خودآگاهی مهارتی است که به ما کمک می کند تصور درستی از خود داشته باشیم و با تعمق نسبت به خود، به تمام ویژگی های فردی خود بنگریم و خود را بهتر بشناسیم، از حقوق و مسئولیتهای خود آگاه باشیم و تصمیم بگیریم چگونه باشیم و از کسی که هستیم شاد و راضی باشیم.

آگاهی از خود انواع مختلفی دارد: