کودکان در طول شبانه روز 300 تا 400 بار می خندند، ولی در بزرگسالی میزان خندیدن به حدود 15 تا 18 بار در شبانه روز کاهش می یابد.
خنده علاوه بر اینکه باعث کاهش هورمون‌های استرس‌زا و بهبود عملکرد قلب می‌شود به افراد کمک می‌کند تا در تصمیم‌گیری بهتر عمل کنند.
کسانی که نمی‌خندند، درد بیشتری تحمل می‌کنند. اندورفین‌ها یا مسکن‌های طبیعی بدن، موادی هستند که از غدد مخاطی و غده هیپوتالاموس ترشح می‌شوند و اثر اصلی آنها تسکین درد است.
بعضی خوراکی‌ها، ورزش و خنده عامل اصلی ترشح این مواد در بدن هستند.
محمود هندی پور روان شناس، مدرس و مشاور خانواده می گوید:
«اغلب افراد گمان می کنند برای خندیدن به شنیدن لطیفه یا دلیل خاصی نیاز دارند، اما این در حالی است که اگر رویکردی علمی به خنده داشته باشیم، هیچ دلیل خاصی برای خندیدن نیاز نیست.
مغز تفاوت میان خنده مصنوعی و طبیعی را تشخیص نمی دهد و تمام اتفاقاتی که در زمان خندیدن طبیعی رخ می دهد، در خندیدن های مصنوعی نیز صورت می پذیرد و فقط کافی است به یک نیشخند بسنده نکنیم.
خنده، زبانی جهانی است. در تمام دنیا افراد از طریق خنده با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند.
در هیچ گونه ای از حیوانات مانند مدل خنده انسان ها مشاهده نشده است. برخی افراد به اشتباه تصور می کنند شامپانزده ها نیز از قدرت خندیدن بهره مند هستند، اما این گونه نیست، به طوریکه شامپانزده گاهی دهانش را باز می کنند و صداهایی را از خودش بروز می دهد که به هیچ وقت خندیدن به شمار نمی رود.
خندیدن موجب ترشح اندورفین و انکفالین در بدن می شود که این دو هورمون به عنوان هورمون های سرخوش کننده نامیده می شوند
خندیدن هدیه خدا به انسان ها است.
خندیدن سیستم دفاعی بدن را تقویت می کند و افراد را در مقابل بسیاری از بیماری ها ایمن می کند، به عبارت دیگر از دیدگاه علمی، خنده باعث ترشح بیشتر اندورفین یا همان مسکن طبیعی بدن می شود.
خندیدن موجب ترشح اندورفین و انکفالین در بدن می شود که این دو هورمون به عنوان هورمون های سرخوش کننده نامیده می شوند، زیرا با آزاد شدن آن ها در بدن نوعی حالت سرخوشی به انسان دست می دهد.
همچنین موقعی که فرد به طور عمیق می خندد باعث می شود بدن قند بیشتری بسوزاند و بر روی چربی های مضربدن نیز تاثیر می گذارد.
محققان، خندیدن را به طوفان مغزی تشبیه می کنند و اعتقادشان بر این است که خنده همانند یک شوک عصبی برای دستگاه اعصاب و روان بسیار مفید بوده و منجر به افزایش گردش خون به خصوص در اندام های گوارشی و غدد لنفاوی می شود.
بسیاری از خلقیات انسان با هورمون ها در ارتباط است، به طوریکه با افزایش اندروفین در بدن قسمت های حسی فعال تر شده و حس مهربانی و عطوفت و همچنین احساس گذشت در افراد افزایش می یابد.
خندیدن بر روی بیماری هایی از جمله قلب و عروق، بیماری های تنفسی، زخم معده و روده، بیماری های گوارشی، آلرژی، سرطان، بیماری های پوستی و روحی- روانی تاثیر مستقیم دارد. همچنین خندیدن از بروز حملات قلبی نیز جلوگیری می کند.
بسیاری از افراد از خنده به عنوان نوعی روش درمانی یاد می کنند و اگر هم نتوان آن را نوعی درمان به شمار آورد، قطعا در پیشگیری از بسیاری از بیماری ها نقش موثری دارد.
کودکان در سنین پایین به راحتی و با یک اتفاق کوچک شروع به خندیدن می کنند. به طوریکه تخمین زده شده کودکان در طول شبانه روز 300 تا 400 بار می خندند، اما زمانی که افراد به سن بزرگسالی می رسند، از میزان خندیدن آنها کاسته می شود و به حدود 15 تا 18 بار در شبانه روز کاهش می یابد.
موقع خندیدن 400 عضله بدن از جمله عضله پیشانی، عضله های چشمی، عضلات چین دهنده ابرو، لب، شکم و شانه به جنبش در می آیند.
همچنین در هنگام خندیدن غدد اشکی و دهان، حلق و ریه نیز فعال می شوند.
طبق تحقیقات انجام شده توسط روان شناسان، یک دقیقه خنده معادل 40 بار تنفس عمیق است. تنفس عمیق اکسیژن بیشتری به مغز و ریه ها می رساند و هوای کهنه را از ریه ها خارج می سازد.»
دکتر رامین امیر‌ساسان، دانشیار فیزیولوژی و تغذیه دانشگاه تبریز که مربی تغذیه و ریکاوری تیم‌های کشتی آزاد و فرنگی بوده است به خاطره مسابقات کشتی اشاره کرد و گفت:
تیم ملی کشتی ژاپن 11 سال است در رشته بانوان قهرمان جهان می‌شود. مربی این تیم در میان مسابقات، اعضای تیم را یکجا جمع می‌کند و با هم شروع به خندیدن می‌کنند. آنها 10 دقیقه به زور هم که شده می‌خندند. این تکنیک باعث رفع خستگی و ریکاوری روحی و جسمی می‌شود.
روانشناسان بیشتر از متخصصان دیگر روی آثار خنده تحقیق کرده‌اند.
در اکثر موارد خندیدن و لبخند داشتن باعث می‌شود فرد مقابل نیز مثل شما رفتاری بدون اضطراب داشته باشد و راحت‌تر برخورد کند. برخی دیپلمات‌ها و تجار موفق از لبخند و خنده برای به‌دست آوردن چنین واکنشی که ذکر شد، استفاده می‌کنند
دکتر محمدعلی کیهانی‌نژاد، روانشناس با اشاره به اینکه حزن و اندوه کارایی مغز را پایین می‌آورد و استرس‌ها را بیشتر می‌کند گفت:
«خنده علاوه بر اینکه سیستم دفاعی بدن را تقویت می‌کند، در درمان بیماری‌هایی که ریشه روان‌تنی دارند بسیار موثر است.
مهم‌ترین کارایی خنده ایجاد سلامت در کل بدن است. خنده‌ای که ناشی از نشاط و روحیه مثبت باشد، اثر بیشتری از خنده ناشی از قلقلک دارد.
بیماری‌های سایکوسوماتیک (روان‌تنی)، به آن دسته از بیماری‌ها گفته می‌شود که مسائل و اختلالات روانی یا رفتاری به‌طور ناخواسته در پیدایش، عود و یا نتیجه بیماری موثرند. این بیماری‌ها همراه دلشوره و اضطراب هستند.
به‌طور مثال در بسیاری موارد، حملات آسم به‌گونه‌ای است که فرد پس از شنیدن خبری ناگوار و کار کردن در شرایط پر استرس حمله به او دست می‌دهد و احساس خفگی و تنگی نفس می‌کند.
معمولا پس از تنش روانی، نشانه‌هایی مانند یخ شدن دست و پا، گزگز کردن آنها، گر گرفتگی، خفگی، ترش شدن دهان و سوزش معده در افراد ایجاد می‌شود.
در محیط‌های پر تنش فرد احساس می‌کند که اکسیژن محیط کم شده است و دوست دارد پنجره را باز کند و یا بیرون برود. در حالی‌که اسپاسم عضلات نمی‌گذارد، او راحت نفس بکشد.
پس بیشتر بخندید و سعی کنید به شادی‌هایتان فکر کنید. بیشتر ما در گذشته خطاها، اشتباهات و چالش‌های متعددی داشته‌ایم. بهتر است برای امروز و آینده برنامه‌ریزی کنید و بدانید با خنده بهتر و بیشتر میتوانید پیشرفت کنید و تصمیمات بهتری بگیرید.»
دکتر بابک قرائی مقدم، متخصص جراحی مغز و اعصاب نیز گفت:
«خنده بر تصمیم‌گیری بهتر موثر است. انسان از کودکی خنده را سریع‌تر از فعالیت‌های مغزی دیگر یاد می‌گیرد. به مرور زمان هر چه سن کودک بیشتر می‌شود، از تعداد خنده‌های او نیز کم می‌شود.
نقطه خاصی در مغز برای خنده وجود ندارد، بلکه خنده باعث تحریک نقاط مختلفی در آن می‌شود. ثابت شده است که خنده باعث ترشح اندورفین در مغز می شود. این ماده برای بدن آرامش بخش است.
نواحی پریفورانتال (جلوی پیشانی) مغز در تصمیم‌گیری بسیار موثر است که با خنده تحریک می‌شود.
منطقه آمیگدال در مغز جایی است که هنگام ترس تحریک می‌شود. ولی خنده باعث می‌شود اضطراب و نگرانی کاهش یابد.
تحقیقات بسیاری نشان می‌دهد که می‌توان از خنده به‌صورت جانبی برای درمان سرطان استفاده کرد.
خنده‌درمانی می‌تواند باعث بهبود علائم سرطان شود. خنده یکی از ابزارهای مهم برای برقراری ارتباط است.
با خنده فرد در شرایط آرام‌تری قرار دارد. در نتیجه واکنش‌هایی که فرد به محرک‌های بیرونی نشان می‌دهد باعث تکرار عمل می‌شود. در نتیجه شما وقتی با کسی با لبخند رابطه برقرار می‌کنید او نیز این کار را تکرار می‌کند. برخی رفتارها مسری هستند.
در اکثر موارد خندیدن و لبخند داشتن باعث می‌شود فرد مقابل نیز مثل شما رفتاری بدون اضطراب داشته باشد و راحت‌تر برخورد کند. برخی دیپلمات‌ها و تجار موفق از لبخند و خنده برای به‌دست آوردن چنین واکنشی که ذکر شد، استفاده می‌کنند.
سلول‌های آینه‌ای در مغز رفتارهای شخص مقابل را تکرار می‌کند و در فرایند یادگیری بسیار موثر است.
سیستمی در بدن وجود دارد که کارکرد آن کنترل احساسات بیرونی و درونی است. خنده از هر نوعی که باشد باعث می‌شود که این قسمت تا مدت‌ها تحت‌تأثیر محسنات خنده باقی بماند و فرد از افسردگی فاصله بگیرد، مثبت‌اندیش باشد و در تصمیم‌گیری‌ها بهتر عمل کند.»
منابع:
تسنیم- تبیان
همشهری آنلاین – زهرا رفیعی
