یک روانپزشک با بیان اینکه میزان بروز اختلالات روانی میان زنان و مردان تقریباً یکسان است، اما مراجعه زنان برای درمان همیشه بیشتر از مردان است، گفت: پذیرش اختلالات روانپزشکی در مردان کمتر از زنان است که این موضوع ریشه در فرهنگ جامعه ما دارد.
دکتر سعید انصاری در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به اینکه سلامت روان یکی از سه جزء اساسی تعریف سازمان بهداشت جهانی از سلامتی است، اظهار کرد: سلامتی به معنای تندرستی جسمانی، روانی و اجتماعی است.
وی گفت: مفهوم سلامت روان این است که فرد باید تواناییهای خود را بشناسد، بتواند با استرسهای معمول زندگی خود کنار بیاید، کار مفید و سازندهای انجام دهد و بتواند با جامعه خود تعامل داشته باشد. بهعبارتدیگر سلامت روان یک تعریف کلی است که نشان میدهد فرد چقدر تواناییهای جمعی و فردی دارد، چقدر هیجانات خود را میشناسد، چقدر برای بهبود حال خود تلاش میکند و چقدر میتواند با دیگران ارتباط برقرار کند.
این روانپزشک با اشاره به اینکه در بسیاری از مواقع مردم به دلیل رویارویی با چالشهای روزمره زندگی، اهمیت کمتری بهسلامت جسمی و روانی خود میدهند، افزود: در این شرایط افراد از مسائل مربوط به سلامت خود مثل اندازهگیری قند، فشارخون، مشکلات دندان و در نهایت مسائل مربوط بهسلامت روان خود غافل میشوند.
وی خاطرنشان کرد: بهعنوان یک روانپزشک که سالها است مشغول طبابت در این حوزه هستم اصلیترین درسی که گرفتهام این است که هیچکسی مطلقاً در برابر چالشهای سلامت روان مصون نیست. اصلاً مهم نیست فرد چه پسزمینهای دارد، چقدر ثروتمند است، شغلش چیست، سنش چقدر است و جنسش چیست، بیماری روانی تبعیض قائل نمیشود و به سراغ همه ما میآید، اما خبر خوب این است که میتوانیم با تکنیکها و ابزارهایی که برای مدیریت سلامت روان وجود دارد به نحوی به بهبود کیفیت زندگی خود کمک کنیم.
مراجعه بیشتر زنان برای درمان اختلالات روانی
انصاری با بیان اینکه شیوع اختلالات روانپزشکی در جامعه در حال افزایش است، تصریح کرد: میزان بروز اختلالات روانی میان زنان و مردان تقریباً یکسان است، اما میزان مراجعات زنان برای درمان همیشه بیشتر از مردان است. این مسئله شاید بیش از اینکه به ژنتیک مرتبط باشد، به فرهنگ ارتباط دارد.
وی با بیان اینکه مردان در مقایسه با زنان، بیشتر اختلالات روانی را برون سازی میکنند، درحالیکه زنان بیشتر این اختلالات را درون سازی میکنند، گفت: بر اساس آماری که از سوی سازمان بهداشت جهانی ارائه شده میزان پرخاشگری، رفتارهای ضد اجتماعی و خودکشی در مردان بیشتر از زنان گزارش شده است، در حالی که زنان بیشتر به اضطراب و افسردگی مبتلا میشوند.
پذیرش کمتر اختلالات روانی در مردان نسبت به زنان
این روانپزشک پذیرش اختلالات روانپزشکی در مردان را کمتر از زنان دانست و توضیح داد: این موضوع ریشه در فرهنگ جامعه ما دارد که از بدو تولد مردان را قوی و پشتیبان معرفی میکنند و اجازه بیان رنجها و شکستها را به مردان نمیدهند. حتماً در روابط خودمان بهطور مکرر با این جمله از سمت مردان روبرو شدهایم که حرف زدن برایمان سخت است، یا الآن چه باید بکنم!؟ سرچشمه این جملات فرهنگ است؛ فرهنگی که از طرف خانواده و جامعه از دوران کودکی به ما القا میشود.
وی تأکید کرد: با توجه به نقش مهم مردان در خانواده و جامعه میبایست سلامت روان این بخش مهم از جامعه بهطورجدی مورد توجه قرار گیرد.
راهکارهایی برای بهبود سلامت مردان
انصاری با اشاره بهروزهایی که بهسختی در حال سپری شدن است و فشارهایی که به همه افراد جامعه وارد میشود، اظهار کرد: در این شرایط خوب است همه ما به یاد داشته باشیم که همه زندگی ما شغل ما نیست، پس باید خودمان را از موقعیتهای غیرواقعی جدا کنیم و درک کنیم که هویت ما را شغل ما تعیین نمیکند.
وی با یادآوری اینکه در دوران قرنطینه همهگیری کرونا فهمیدیم باید تأکید کمتری بر روی شغلمان داشته باشیم، گفت: این دوران به ما یاد داد باید بر حوزههای دیگر زندگی مانند خانواده و دوستان تمرکز بیشتری کنیم، درعینحال که باید بتوانیم به نحوی با تنهایی خودمان کنار بیاییم و خودمان را بیشتر دوست داشته باشیم.
این روانپزشک ادامه داد: یکی دیگر از راهکارهایی که برای بهبود سلامت روان وجود دارد این است که به برنامه روزانه خود نظم دهید و توصیه میشود همه افراد برنامهریزی روزانه داشته باشند.
وی همچنین پیشنهاد کرد افراد درباره اتفاقات روزانه خود یادداشتبرداری کنند و افزود: خیلی وقتها احساسات، اتفاقات و رویدادهای روزانه را میتوانیم یادداشت کنیم و حسمان را روی کاغذ بیاوریم.
خیلی وقتها حق داریم غمگین باشیم
انصاری با بیان اینکه گاهی اوقات میتوانیم با اعضای خانواده و دوستانی که ارتباط خوبی با آنها داریم درباره خیلی از مسائل صحبت کنیم، تأکید کرد: قرار نیست زندگی ما همیشه عالی و بدون مشکل باشد و خیلی وقتها ما هم حقداریم غمگین باشیم.
این روانپزشک به افراد توصیه کرد، اگر احساساتی مبنی بر غمگینی و اضطراب زیاد دارند، بهطوریکه موجب اختلال در عملکرد روزمره آنها شده و موجب اختلال در ارتباط خانواده و همکاران، حافظه، خواب و خوراک آنها شده حتماً با یک روانشناس یا روانپزشک مشورت کنند، چراکه درمان آن فرد میتواند درمان یک جامعه باشد.