سایت تخصصی روانشناسی

اختلال وسواس به دو صورت فکری و عملی است و در تمام سنین رخ می دهد اما در سنین جوانی کمی شایع تر است. درمان این ناهنجاری اگر زود تشخیص داده شود، می توان به خوبی با ترکیبی از روان درمانی (به ویژه رفتار درمانی) و دارو درمانی معالجه کرد.

وسواس یکی از شایع ترین و آزاردهنده ترین اختلالاتی است که از دسته اختلالات اضطرابی بوده و مشخصه اصلی آن اضطراب است.

اگرچه در ابتدا، شیوع وسواس نادر تصور می شد اما امروزه براساس اطلاعات راهنمای تشخیص اختلال های روانی میزان شیوع این اختلال در طول زندگی 2/5 درصد و در یک سال 1/5 تا 2/1 درصد برآورد شده است.

ویژگی های اصلی اختلال وسواس فکری و عملی عبارت است از رفتارهای فکری و عملی برگشت پذیر که به دلیل شدید بودن وقت گیر هستند یا منجر به پریشانی آشکار یا اختلالات عمده می شوند.

وسواس های عملی شامل رفتارهای تکراری یا اعمال ذهنی تکراری هستند که هدف آنها پیشگیری یا کاهش اضطراب و پریشانی و به دست آوردن لذت یا رضایت است.

مثلا افراد مبتلا به وسواس های فکری در مورد آلوده شدن، ممکن است پریشانی ذهنی را با شستن دست ها تا حدی که پوستشان زخم شود کاهش دهند و در اینجا می توان به آزاردهندگی و وقت گیر بودن این نوع اختلال پی برد.

فرد دارای وسواس های فکری می کوشد افکار را با وسواس عملی خنثی کند، برای نمونه فردی که گرفتار تردید راجع به خاموش کردن اجاق گاز می شود با بازبینی های مکرر برای اطمینان از خاموش بودن آن تردیدها را خنثی می کند.

توصیه به فرد وسواسی

فرد مبتلا می تواند به روانپزشک مراجعه کند و با مصرف دارو وسواس را تخفیف دهد، یا با انجام تمرینات و راهکارهای مربوط به درمان رفتاری به ریشه کن کردن وسواس بپردازد و یا هم از درمان های دارویی و هم از درمان های رفتاری همزمان استفاده کند.

به افرادی که دارای وسواس هستند توصیه می شود به روانپزشک و روانشناس مراجعه و درصدد حل مشکل خود برآیند نگرانی ها، تردیدها و باورهای خرافی که معمولا در زندگی روزمره شایع هستند اگر جنبه افراطی و شدید به خود بگیرند وسواس نامیده می شوند. migna.ir مثلا یک فرد در هنگام شست وشوی دست یا بدن یا بازرسی و چک کردن، به صورت خیلی زیاد و شدید دست به این عمل می زند که در مواقع وجود مانع، فرد دچار اضطراب و استرس می شود.

توصیه به خانواده ها

- استرس و موارد بحران وضعیت بیمار را بدتر کرده و احتمال عود را افزایش می دهد لذا به رغم ایجاد مشکلات و آشفتگی در خانواده به واسطه این بیماری در منزل سعی کنند فضای با آرامشی برقرار باشد.

- بیمار نیاز به درک خود از طرف دیگران دارد لذا پایین آوردن انتظارات به طور موقت، مهربان و شکیبا بودن کمک کننده خواهد بود.

- بدانید بیمار برای رفع اضطراب خود دست به اعمال وسواس گونه می زند و هیچ کس به اندازه خود او از رفتارهایش متنفر نیست. لذا از قضاوت یا مسخره کردن اعمال او حذر کنند.

- شما درگیر رفتارهای وسواس گونه بیمار نشوید اما حد و حدود این اعمال باید به روشنی مشخص شده و فرد وسواسی طبق همان محدودیت ها و قواعد عمل کند.

- به بیمار جهت ترک اعمال خود فشار وارد نکنید.

- حرکات رفتاری که برای بیمار بسیار سخت است و قادر به انجام آن نیست به صورت آهسته و در درازمدت تغییر دهید و همیشه تغییرات را به بیمار گوشزد کنید.

- باید مواظب اعتماد به نفس بیمار باشید، به جای او تصمیم نگیرید ولی در تصمیم گیری او را کمک کنید.

- فعالیت های روزانه دویدن، شنا و ورزش های گوناگون که باعث صرف انرژی می شود را زیاد کنید.

- تلاش موفقیت آمیز فرد برای موفقیت در برابر وسواس را مورد تشویق قرار دهید.

منبع : عصر ایران