بد غذایی کودکان به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن کودک تمایلی به خوردن غذا ندارد یا از مصرف غذاهای متنوع و سالم خودداری می‌کند. این مشکل می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله فشار روانی هنگام غذا خوردن، عدم نیاز به غذا به دلیل سیری، یا حواس‌پرتی در حین صرف غذا. همچنین، دندان درآوردن و درد لثه‌ها نیز ممکن است باعث کاهش اشتها شود.
به گزارش میگنا بد غذایی کودکان می تواند ریشه در عوامل روانشناختی و تربیتی داشته باشد. اجبار والدین به خوردن غذا، ارائه غذاهای ناسالم و تشویق به مصرف آنها، عدم درگیر کردن کودک در تهیه غذا و عدم آموزش تغذیه صحیح از جمله عوامل تربیتی هستند که می توانند به بد غذایی کودکان منجر شوند. همچنین مشکلات روحی و روانی کودک مانند استرس، اضطراب و افسردگی نیز می تواند باعث بی اشتهایی و بد غذایی شود. بنابراین والدین باید با ایجاد محیطی آرام، ارائه غذاهای سالم و درگیر کردن کودک در تهیه غذا، زمینه را برای تغذیه صحیح او فراهم کنند
تغذیه سالم کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است و تأثیرات عمیقی بر رشد و توسعه آنها دارد. یک رژیم غذایی متوازن شامل میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌ها و غلات کامل به تقویت سیستم ایمنی، بهبود خلق و خو و افزایش تمرکز کمک می‌کند.
تغذیه سالم نقش حیاتی در تاب آوری جسمانی کودکان دارد. مصرف مواد مغذی کافی مانند پروتئین، ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر، سیستم ایمنی کودک را تقویت می کند. این مواد به رشد و تکامل سلول های بدن کمک می کنند و مقاومت در برابر بیماری ها را افزایش می دهند. همچنین تغذیه سالم به حفظ وزن مناسب و پیشگیری از چاقی کمک می کند. کودکان چاق بیشتر در معرض ابتلا به مشکلات سلامتی مانند دیابت و بیماری های قلبی هستند. بنابراین تغذیه سالم، ستون فقرات تاب آوری جسمانی کودکان است.
تغذیه مناسب همچنین از بروز مشکلاتی مانند چاقی، دیابت و بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند. عادات غذایی سالم که در کودکی شکل می‌گیرند، احتمالاً تا بزرگسالی ادامه خواهند داشت. بنابراین، توجه به تغذیه کودکان نه تنها بر سلامت جسمی آنها تأثیرگذار است بلکه بر سلامت روانی و اجتماعی نیز مؤثر خواهد بود
والدین باید با ایجاد محیطی آرام و بدون فشار، به کودکان کمک کنند تا به غذا خوردن علاقه‌مند شوند و از ارائه گزینه‌های متعدد غذایی خودداری کنند تا کودک احساس کند که باید غذای خانوادگی را بخورد
علل بد غذایی کودکان
- عوامل اقتصادی: وضعیت اقتصادی خانواده‌ها می‌تواند تأثیر زیادی بر انتخاب غذایی کودکان داشته باشد. ناتوانی در تأمین غذاهای سالم و متنوع به دلیل فشارهای اقتصادی ممکن است خانواده‌ها را به سمت گزینه‌های ناسالم سوق دهد
-
عادات غذایی نادرست: علاقه به غذاهای پرچرب و شیرین، که معمولاً در تبلیغات تجاری ترویج می‌شود، می‌تواند عادات غذایی نادرستی را در کودکان ایجاد کند. والدین نقش مهمی در شکل‌گیری این عادات دارند
آلرژی‌های غذایی: برخی از کودکان ممکن است به غذاهایی خاص حساسیت داشته باشند که منجر به بد غذایی می‌شود. این حساسیت‌ها می‌توانند ناشی از تغییرات محیطی یا وراثتی باشند
عدم تنوع غذایی: اگر کودک تنها با انواع محدودی از غذاها آشنا شود، احتمال بد غذایی او افزایش می‌یابد. ارائه غذاهای متنوع و سالم می‌تواند به افزایش اشتها کمک کند
مشکلات رفتاری: مشکلات رفتاری مانند عصبانیت والدین، عدم تعیین زمان مشخص برای وعده‌های غذایی و اصرار بر خوردن می‌تواند منجر به بدغذایی شود. ایجاد یک محیط آرام و بدون استرس برای غذا خوردن ضروری است
- تنوع غذایی: والدین باید تلاش کنند تا انواع مختلفی از غذاها را برای کودک فراهم کنند تا او بتواند انتخاب‌های بیشتری داشته باشد
- آموزش والدین: آموزش والدین در مورد اهمیت تغذیه سالم و روش‌های تشویق کودک به خوردن غذاهای سالم بسیار مهم است
مشارکت کودک: مشارکت دادن کودک در تهیه غذا می‌تواند علاقه او به غذا خوردن را افزایش دهد. این کار باعث می‌شود کودک احساس مالکیت بیشتری نسبت به وعده‌های غذایی خود داشته باشد
ایجاد زمانبندی مناسب: رعایت زمانبندی مشخص برای وعده‌های غذایی و میان وعده‌ها کمک می‌کند تا کودک عادت کند که در زمان‌های مشخص غذا بخورد
استفاده از تشویق مثبت: تشویق کودک به امتحان کردن غذاهای جدید بدون فشار و اصرار، می‌تواند مؤثر باشد. این روش به او کمک می‌کند تا احساس راحتی بیشتری نسبت به غذاهای جدید پیدا کند
مریم فرجی مترجم کتاب هفت مهارت زندگی در خاتمه این مطلب اورده است با توجه به این عوامل و راهکارها، والدین می‌توانند نقش مؤثری در کاهش بد غذایی کودکان ایفا کنند و عادات غذایی سالم‌تری را در آنها ایجاد نمایند. والدین می‌توانند با ایجاد محیطی مثبت و جذاب برای غذا خوردن، نقش مؤثری در کاهش بد غذایی کودکان ایفا کنند. آنها باید الگوی خوبی برای فرزندان خود باشند و غذاهای سالم را در خانه تهیه کنند. تشویق کودکان به مشارکت در تهیه غذا و معرفی انواع مختلف میوه‌ها و سبزیجات می‌تواند به افزایش علاقه آنها به غذاهای سالم کمک کند. همچنین، والدین باید از تنبیه یا فشار برای خوردن غذاهای خاص پرهیز کنند و به جای آن، با صبر و محبت، عادات غذایی سالم را در فرزندان خود تقویت کنند.
مریم فرجی روانشناس و مشاور خانواده
