در دنیای امروز، فناوری به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره تبدیل شده است. این پیشرفت‌ها، به‌ویژه در حوزه سلامت، فرصت‌های تازه‌ای برای بهبود کیفیت زندگی و پیشگیری از بیماری‌ها فراهم می‌کند. یکی از موضوعات مهم در این زمینه، سواد سلامت دیجیتال است که به توانایی افراد برای استفاده از فناوری‌های دیجیتال جهت مدیریت سلامت شخصی اشاره دارد.
به گزارش ایسنا، سواد سلامت دیجیتال به معنای توانایی جستجو، ارزیابی و استفاده صحیح از اطلاعات سلامتی در فضای مجازی است. در جامعه امروزی که اطلاعات به‌سرعت در حال گسترش است، دسترسی به اطلاعات درست و قابل‌اعتماد برای تصمیم‌گیری‌های مرتبط با سلامت اهمیت زیادی دارد. با این حال، تحقیقات نشان داده اند که بسیاری از افراد به‌دلیل نداشتن مهارت‌های لازم، از این اطلاعات به درستی استفاده نمی‌کنند. این امر به‌ویژه در مورد بیماری‌های جدی مانند سرطان که به مراقبت‌های دقیق و آگاهانه نیاز دارد، نگران‌کننده است.
در این خصوص، الهام مسرت، استادیار گروه انفورماتیک پزشکی در دانشگاه تربیت مدرس، به همراه یکی از همکاران خود، تحقیقی در زمینه ارتقای سواد سلامت دیجیتال با محوریت بیماری سرطان انجام داده است.
هدف از این پژوهش، تدوین الزامات یک سامانه دیجیتال برای کمک به بیماران سرطانی در درک بهتر اطلاعات سلامت و تصمیم‌گیری آگاهانه در مسیر درمان است. این تحقیق با تأکید بر نیاز به بهبود آگاهی دیجیتال در بین بیماران و اهمیت این موضوع در مدیریت بیماری انجام شده است.
پژوهش فوق در دو مرحله انجام شده است. در مرحله اول، محققان با بررسی منابع علمی و پژوهشی موجود در زمینه سواد سلامت دیجیتال و سرطان، تلاش کردند تا مؤلفه‌های اصلی برای طراحی یک سامانه دیجیتال را شناسایی کنند. در مرحله دوم، با استفاده از نظرسنجی از ۶۲ متخصص و تحلیل داده‌ها، میزان اعتبار و پایایی این مؤلفه‌ها مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج این مطالعه نشان داد که در مجموع ۱۲۷ مؤلفه عملکردی و غیرعملکردی برای سامانه سلامت دیجیتال تأیید شده است. این مؤلفه‌ها در بخش‌های مختلفی از جمله سواد اطلاعاتی، فناوری اطلاعات و ارتباطات، سواد رسانه‌ای و سواد سلامت دیجیتال تقسیم‌بندی شدند. به‌ویژه در بخش مربوط به سرطان، نیاز به آموزش و ارزیابی مهارت‌های جستجوی اطلاعات سلامت و بررسی اثربخشی مداخلات دیجیتال به‌عنوان عناصر کلیدی مورد توجه قرار گرفت.
پژوهشگران همچنین دریافتند که این سامانه می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند. افرادی که سواد سلامت دیجیتالی بالاتری دارند، در مدیریت بیماری، انتخاب سبک زندگی سالم و انجام تصمیمات درمانی آگاهانه موفق‌تر عمل می‌کنند. علاوه بر این، این سامانه می‌تواند به کاهش شکاف‌های اجتماعی در دسترسی به اطلاعات سلامت کمک کند و افراد با وضعیت اقتصادی پایین را نیز توانمند سازد.
اطلاعات تکمیلی این مطالعه نشان می‌دهند که استفاده از سامانه‌های دیجیتال سلامت می‌تواند به پیشگیری از بیماری، تشخیص به‌موقع و بهبود نتایج درمانی کمک کند. این سامانه‌ها به بیماران و خانواده‌های آن‌ها امکان می‌دهند تا با آگاهی بیشتر، نقش فعالی در مدیریت سلامت خود ایفا کنند. طراحی این سامانه‌ها نیازمند همکاری بین محققان، متخصصان بهداشت و کاربران است تا اطمینان حاصل شود که نیازهای همه گروه‌ها در نظر گرفته شده است.
نتایج این تحقیق در دو ماهنامه «پیاورد سلامت» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران، منتشر شده است. این نشریه به‌عنوان بستری برای انتشار تحقیقات علمی در حوزه سلامت، به معرفی دستاوردهای علمی و پژوهشی در این زمینه می‌پردازد.
انتهای پیام
