سایت تخصصی روانشناسی

احمدرضا عرب در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در جامعه امروزی یکی از چالش‌های مهم اجتماعی طلاق است که پیامدهای روانی، اجتماعی و اقتصادی بر خانواده و جامعه دارد و متاسفانه هر روز این پدیده مخرب اجتماعی شتاب بیشتری می‌گیرد، به طوری‌که شاهد افزایش آمارهای طلاق و جدایی هستیم.

این روانشناس بالینی با اشاره به اینکه پیامدهای منفی طلاق به ویژه بر خانواده‌هایی که فرزند دارند قطعاً بیشتر است، افزود: به دلیل اینکه زوجینی که فرزند ندارند روابط‌شان با طلاق پایان می‌یابد، اما زوجینی که دارای فرزند هستند رابطه والدین برای همیشه باقی خواهد ماند.

وی در ادامه گفت: باید بدانیم خود طلاق آسیب جدی ندارد اما پیامدهایی به دنبال دارد که می‌تواند دامن گیر کودکان شود، از طرفی می‌توان گفت برخی طلاق‌ها برای کودکان سلامت‌بخش است و کودکان را از زندگی جهنمی که والدین برای آن‌ها ساخته‌اند نجات می‌دهد، اما به هر حال در هیچ کجای دنیا پدیده طلاق و جدایی خوشحال کننده نیست.

عرب با اشاره به اینکه پدیده طلاق آسیب‌های ویرانگری را برای فرزندان به ویژه کودکان به دنبال دارد، تصریح کرد: بی قراری، حسادت، سوءظن، مشکلات روحی و روانی، وحشت از زندگی، یتیمی کودک، بزهکاری، نداشتن الگوی زندگی، احساس گناه، گیجی، بهت زدگی، تاثیر منفی در رشد، بدبینی به پدر و مادر، کمبود روابط عاطفی و ناهنجاری‌های کودک از جمله آسیب‌هایی هستند که طلاق به کودکان تحمیل می‌کند.

این روانشناس بالینی با اشاره به اینکه پیامد آسیب‌های طلاق در کودکان باید در هر مرحله از رشد مورد بررسی قرار گیرد، عنوان کرد: آسیب‌های ناشی از طلاق بر کودکان تا سن سه سالگی شامل به هم ریختن برنامه روزانه و ثبات کودکان، بازگشت به‌ رفتارهای سنین پایین مثل شب ادراری یا مکیدن انگشت، اختلال در خواب و تحریک‌پذیری، افسردگی و بیان نکردن دقیق احساسات و خواسته‌های خود، اضطراب جدایی به دلیل مختل شدن مراقبت اولیه از کودک و آسیب‌پذیری و اختلال در رشد آن‌ها است.

وی در ادامه افزود: معمولاً در سنین ۳ تا ۶ سال به دلیل اینکه کودکان از اختلافات والدین چیزی متوجه نمی‌شوند آسیب‌های زیادی متوجه آن‌ها می‌شود که می‌توان به تاخیرهای رشدی در زمینه دستشویی رفتن، خوابیدن، افسردگی، کابوس‌های شبانه، نبود اعتماد به نفس یا بروز رفتارهای پرخاشگرانه که کودک تلاش می‌کند والدین خود را حفظ کند اما نمی‌تواند اقدامی انجام دهد و دچار آسیب می‌شود.

این روانشناس بالینی احساس غم و ناراحتی، دلتنگی برای دیگر اعضای خانواده، احساس خشم یا احساس گناه، مقصر شمردن خود در طلاق، افت تحصیلی و مشکلات ارتباطی با همکلاسی‌ها و دوستان را از جمله آسیب‌های سنین ۱۲ سالگی برشمرد.

وی در ادامه تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین کارها برای کاهش آسیب طلاق در کودکان حفظ ارتباط سالم با کودک است، ارتباط مثبت و صمیمانه با تعارض کمتر به کودکان کمک می‌کند تا با اتفاقات و تغییرات بعد از طلاق بهتر و راحت‌تر سازگار شوند، یعنی رابطه سالم با فرزندان می‌تواند عزت نفس بالاتر و احساسات بهتر را به همراه داشته باشد.

عرب اضافه کرد: در دوره سنی ۶ تا ۱۲ سالگی والدین باید برای کاهش آسیب‌ها به نکاتی توجه کنند از جمله والدین زمینه پیشرفت و افزایش اعتماد به نفش کودکانشان را فراهم کنند، از کودکان به عنوان پیام رسان یا جاسوس استفاده نکنند. به طور کلی می‌توان گفت پدر و مادری که از هم طلاق گرفته‌اند باید به وظایف پدری و مادری خود عمل کنند و احساسات خود را سرکوب نکنند، اشتباهاتشان را بپذیرند.

این روانشناس بالینی در پایان خاطرنشان کرد: طلاق‌گرفتن والدین تاثیر بسیار زیادی بر تمام اعضای خانواده می‌گذارد، در این میان کودکان و نوجوانان بیشتر در معرض آسیب هستند بنابراین والدین باید با راهکارهای عملی، به‌دنبال کاهش آسیب طلاق در کودکان باشند تا راحت‌تر با شرایط جدید خود سازگار شوند.