در این تجربه بعضا مشاهده می شود که افراد با افکار خودآیند منفی (NAT)سطوح مختلفی از اضطراب را تجربه می کنند که منجر به ضعیف شدن سیستم عصبی و سیستم ایمنی بدن می گردد که به برخی از این افکار اشاره می شود:
برخی از سوالات یا افکار در سطح ناخود آگاه بوجود می آیند: که در اطراف من یکسری اتفاقات در حال رخ دادن است که مرا نگران می کند، و این نگرانی همراه با گوش بزنگی است یا قرار است اتفاق بدی رخ دهد و... که آغازی بر بروز علائم بالینی اضطراب می باشند که نشانه های اضطراب را می توان به دو بخش طبقه بندی کرد: روان شناختی و جسمانی، نشانه های روان شناختی اضطراب عبارتند از : دلواپسی، تحریک پذیری ، هراس، بی تابی، احساس خطر غریب الوقوع، بی قراری، ترس ، ناتوانی در حفظ آرامش، دشواری در تمرکز، مشکلات خواب و فقدان لذت.
نشانه های جسمانی نیز مشتمل است بر: خشکی دهان، سرخ شدن، تهوع و استفراغ، غش و ضعف، اسهال، یبوست، سرگیجه، تنش عضلانی، تکرر ادرار، تحرک بیش از حد، مشکلات جنسی، لرزش، تپش قلب، افزایش ضربان قلب یا بی نظمی ضربان آن، آه کشیدن، تنفس تند و سریع، تعریق به ویژه در کف دست ها ، تنفس های کوتاه، رنگ پریدگی و احساس خفگی .
که مهمترین موضوع افکار اتوماتیک یا خود آیند منفی هستند که ذهن را دچار خطاهای شناختی ذیل می میکنند:
**خطای شناختی همه یا هیچ: در این نوع خطای شناختی افکار بدین شکل است که من یا نزدیکانم در این کار زار یا بیمار نمی شویم و یا اگر بیمار شویم جان سالم به در نخواهیم برد در این نوع خطا شناختی یا ذهنی فرد قادر به درک بیمار شدن و خوب شدن نیست یا بیمار نمی شویم و یا اگر بیمار شویم خواهیم مرد!! که اصطلاحا به این خطا خطای سیاه و سفید هم گفته می شود یعنی فرد فقط سیاه و سفید می بیند نمی تواند خاکستری ببیند (من اگر بیمار شوم خوب می شود ) بخش از سیاهی و بخشی از سفیدی، متاسفانه هریک از خطاهایی که نامبرده می شوند علایم جسمی یا روانشناختی اضطراب را ایجاد می کنند
**بزرگ نمایی یا کوچک نمایی یا نادیده گرفتن نقاط قوت و بزرگنمایی ضعف های خود: در مواجهه با افکار منجر به بیماری کرونا ویروس جدید فرد قادر نیست آیتم جوانی خود را ببیند، قادر نیست سلامتی ریه ها و عدم تب و لرز ، عدم گلو درد و.. را تحلیل کند با یک عطسه فورا به این نتیجه می رسد که من بیمار شده ام و تبدیل به نگرانی و اضطراب می شود.
**پیشگویی کردن: من خودم می دونم آخرش مریض میشم و کرونا میگیرم و کمی شدید تر و خوب نمیشم که بازهم این خطای شناختی منجر به اختلال اضطراب می شود تعمیم بیش از حد: با مشاهده یا بیان علائم بیماری کرونا فرد موضوع را به خود تعمیم داده و باعث بروز علائم اضطراب در خود میشود!!
**نتیجه گیری شتابزده: فرد با مشاهده یا داشتن یکی از علائم بیماری کرونا فورا به این نتیجه می رسد که دچار بیماری کرونا شده در صورتی که باید فرد همه یا اکثریت علایم را داشته باشد تا ما بتوانیم تشخیص کرونا را در افراد دهیم. و این نتیجه گیری شتاب زده نیز موجب بروز علایم اضطراب فرد می شود!!
**استدلال براساس احساسات منفی خود: اگر از فرد بپرسیم از کجا متوجه شدی کرونا گرفتی می گوید احساسم میگه یا احساس می کنم که بیمار شدم و این خطا و این فکر باعث ایجاد اضطراب می کند !!
**بایدها و نبایدهای ذهن افراد: کسی که بیماری کرونا ندارد باید عطسه نکند در غیر این صورت فرد کرونا دارد یعنی با یه عطسه یا یک سرفه دچار خطای ذهنی شده و خود را جز بیماران کرونا قرار می دهدکه بازهم اضطراب ایجاد می کند!!
**بر چسب زدن: فرد خودش به خودش برچسب بیمار کرونایی زده و خود را جزیی از بین بیماران می داند و بازهم اضطراب ایجاد می گرددو علایم بالینی اضطراب نمایان می شود!!
**سرزنش غیر منصفانه خود: چرا بیرون رفتم، ماسکم را عوض نکردم و بایک فکر یا رفتار جزئی فرد خود را حسابی سرزنش می کند من چقدر خنگ هستم من بدرد هیچکاری نمی خورم من حتی عرضه و لیاقت ندارم از خودم مراقبت کنم و.. که باعث ظهور علایم اضطراب می شود . و...
همانگونه که همه می دانیم این افکار خود آیند منفی می توانند اضطراب و فشارهای روانی ایجاد کنند که از درون یک فرد را در فشار و تنگنا قرار دهند و باعث شوند یک فرد حالش خوب نباشد و دچار اضطراب شود و وجود اضطراب یعنی ضعف جسمانی و روانی که همان گونه که اشاره شد ضعف سیستم عصبی و سیستم ایمنی را به دنبال دارد. اگر افکارمنفی را کنترل کنیم هیجانات و رفتارها قابل کنترل و اصلاح هستند پس بیمار شدن یا درمان شدن بستگی به افکارمان دارد.
منبع: میگنا
نویسنده: محمد بیاتبرخی از سوالات یا افکار در سطح ناخود آگاه بوجود می آیند: که در اطراف من یکسری اتفاقات در حال رخ دادن است که مرا نگران می کند، و این نگرانی همراه با گوش بزنگی است یا قرار است اتفاق بدی رخ دهد و... که آغازی بر بروز علائم بالینی اضطراب می باشند که نشانه های اضطراب را می توان به دو بخش طبقه بندی کرد: روان شناختی و جسمانی، نشانه های روان شناختی اضطراب عبارتند از : دلواپسی، تحریک پذیری ، هراس، بی تابی، احساس خطر غریب الوقوع، بی قراری، ترس ، ناتوانی در حفظ آرامش، دشواری در تمرکز، مشکلات خواب و فقدان لذت.
نشانه های جسمانی نیز مشتمل است بر: خشکی دهان، سرخ شدن، تهوع و استفراغ، غش و ضعف، اسهال، یبوست، سرگیجه، تنش عضلانی، تکرر ادرار، تحرک بیش از حد، مشکلات جنسی، لرزش، تپش قلب، افزایش ضربان قلب یا بی نظمی ضربان آن، آه کشیدن، تنفس تند و سریع، تعریق به ویژه در کف دست ها ، تنفس های کوتاه، رنگ پریدگی و احساس خفگی .
که مهمترین موضوع افکار اتوماتیک یا خود آیند منفی هستند که ذهن را دچار خطاهای شناختی ذیل می میکنند:
**خطای شناختی همه یا هیچ: در این نوع خطای شناختی افکار بدین شکل است که من یا نزدیکانم در این کار زار یا بیمار نمی شویم و یا اگر بیمار شویم جان سالم به در نخواهیم برد در این نوع خطا شناختی یا ذهنی فرد قادر به درک بیمار شدن و خوب شدن نیست یا بیمار نمی شویم و یا اگر بیمار شویم خواهیم مرد!! که اصطلاحا به این خطا خطای سیاه و سفید هم گفته می شود یعنی فرد فقط سیاه و سفید می بیند نمی تواند خاکستری ببیند (من اگر بیمار شوم خوب می شود ) بخش از سیاهی و بخشی از سفیدی، متاسفانه هریک از خطاهایی که نامبرده می شوند علایم جسمی یا روانشناختی اضطراب را ایجاد می کنند
**بزرگ نمایی یا کوچک نمایی یا نادیده گرفتن نقاط قوت و بزرگنمایی ضعف های خود: در مواجهه با افکار منجر به بیماری کرونا ویروس جدید فرد قادر نیست آیتم جوانی خود را ببیند، قادر نیست سلامتی ریه ها و عدم تب و لرز ، عدم گلو درد و.. را تحلیل کند با یک عطسه فورا به این نتیجه می رسد که من بیمار شده ام و تبدیل به نگرانی و اضطراب می شود.
**پیشگویی کردن: من خودم می دونم آخرش مریض میشم و کرونا میگیرم و کمی شدید تر و خوب نمیشم که بازهم این خطای شناختی منجر به اختلال اضطراب می شود تعمیم بیش از حد: با مشاهده یا بیان علائم بیماری کرونا فرد موضوع را به خود تعمیم داده و باعث بروز علائم اضطراب در خود میشود!!
**نتیجه گیری شتابزده: فرد با مشاهده یا داشتن یکی از علائم بیماری کرونا فورا به این نتیجه می رسد که دچار بیماری کرونا شده در صورتی که باید فرد همه یا اکثریت علایم را داشته باشد تا ما بتوانیم تشخیص کرونا را در افراد دهیم. و این نتیجه گیری شتاب زده نیز موجب بروز علایم اضطراب فرد می شود!!
**استدلال براساس احساسات منفی خود: اگر از فرد بپرسیم از کجا متوجه شدی کرونا گرفتی می گوید احساسم میگه یا احساس می کنم که بیمار شدم و این خطا و این فکر باعث ایجاد اضطراب می کند !!
**بایدها و نبایدهای ذهن افراد: کسی که بیماری کرونا ندارد باید عطسه نکند در غیر این صورت فرد کرونا دارد یعنی با یه عطسه یا یک سرفه دچار خطای ذهنی شده و خود را جز بیماران کرونا قرار می دهدکه بازهم اضطراب ایجاد می کند!!
**بر چسب زدن: فرد خودش به خودش برچسب بیمار کرونایی زده و خود را جزیی از بین بیماران می داند و بازهم اضطراب ایجاد می گرددو علایم بالینی اضطراب نمایان می شود!!
**سرزنش غیر منصفانه خود: چرا بیرون رفتم، ماسکم را عوض نکردم و بایک فکر یا رفتار جزئی فرد خود را حسابی سرزنش می کند من چقدر خنگ هستم من بدرد هیچکاری نمی خورم من حتی عرضه و لیاقت ندارم از خودم مراقبت کنم و.. که باعث ظهور علایم اضطراب می شود . و...
همانگونه که همه می دانیم این افکار خود آیند منفی می توانند اضطراب و فشارهای روانی ایجاد کنند که از درون یک فرد را در فشار و تنگنا قرار دهند و باعث شوند یک فرد حالش خوب نباشد و دچار اضطراب شود و وجود اضطراب یعنی ضعف جسمانی و روانی که همان گونه که اشاره شد ضعف سیستم عصبی و سیستم ایمنی را به دنبال دارد. اگر افکارمنفی را کنترل کنیم هیجانات و رفتارها قابل کنترل و اصلاح هستند پس بیمار شدن یا درمان شدن بستگی به افکارمان دارد.
منبع: میگنا
کارشناس روانشناس بالینی
