نشست تخصصی در زمینه بررسی دغدغه‌ها و مشکلات روانشناسان با حضور تعدادی از اعضای سازمان نظام روانشناسی برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری فارس، نشست تخصصی با حضور تعدادی از اعضای سازمان نظام روانشناسی در خصوص بررسی دغدغه‌ها و مشکلات روانشناسان برگزار شد که در ادامه میتوانید مشروح این گفت‌وگو را بخوانید:
حمیدرضا پوراعتماد مؤسس انجمن روانشناسی بالینی کودکان در ابتدای این نشست درخصوص جایگاه روانشناسان در جامعه اظهار داشت: در سیاست‌گذاری‌های کلان بیان می‌شود که علوم و فناوری‌ها در اولویت قرار دارند و این موضوع می‌تواند برای افراد جامعه ثروت و قدرت به دست آورد و از آنجا که بالاترین سرمایه هر کشور نیروی انسانی آن است، لازم است به این موضوع توجه ویژه داشته باشیم.
وی افزود: امروزه تمام دولت‌ها در عرصه‌های بین‌المللی از روانشناسان و علم روانشناسی استفاده می‌کنند؛ همچنین نقش روانشناسان را به طور ملموس می‌توانیم در ارکان مختلف سیاسی و اجتماعی حس کنیم. به طوری که در مذاکرات برجام نیز همه به استفاده از علم روانشناسی توسط طرف مقابل اذعان داشتند.
استفاده از تکنیک‌های روانشناسی در سیاست
پور اعتماد خاطرنشان کرد: روانشناسی فقط به موضوعات اجتماعی مربوط نمی‌شود بلکه همانطور نیز سیاسیون می‌توانند از آن استفاده کنند؛ این یک علم خدمت رسانی است که می‌تواند در کنار علم مشاوره خدمات زیادی را به مردم جامعه ارائه کند تا مردم بتوانند یک بهداشت روانی سالم داشته باشند.
وی ادامه داد: در شرایط اجتماعی پربحران، بهداشت روانی افراد جامعه مختل می‌شود که این موضوع می‌توان در تمام سطوح مردم جامعه از دانش‌آموزی که در حال تحصیل است، تا شخصی که به دلیل بیماری‌های روانی در بیمارستان بستری می‌شود مشاهده کرد.
مؤسس انجمن روانشناسی بالینی کودک افزود: مشاوران در سطح جامعه از مدرسه گرفته تا کلینیک‌های توانبخشی و حتی سازمان‌ها می‌توانند به مردم کمک کنند و بخش عمده‌ای از مشکلات را حل کنند و به طور کلی می‌توان گفت این افراد در خط مقدم پیشگیری از اختلالات قرار دارند.
استاد تمام گروه روانشناسی تصریح کرد: فردی که دچار اختلال روانی می‌شود اگر مورد درمان قرار نگیرد پس از گذشت مدتی با مشکلات جدی‌تر مواجه می‌شود و همانطور که اعلام شده در حال حاضر 30 تا 40 درصد افراد جامعه با مشکلات روحی و روانی مواجه هستند. که این مشکلات را تنها روانشناسان می‌توانند حل کنند.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به نقش علم روانشناسی در حوزه پیشگیری تصریح کرد: از آنجا که تعداد افرادی که با مشکلات روانی دست و پنجه نرم می‌کنند در کشور ما کم نیست، باید بیش از بیش به نقش این طیف در جامعه توجه ویژه داشته باشیم.
صداقت سرلوحه کار روانشناسان
معصومه اسماعیلی، دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه این نشست اظهار داشت: روانشناسی یکی از مشاغل حساسی است که با محرمانه‌های مردم در ارتباط است و مسائلی که افراد جامعه در هیچ جا ذکر نمی‌کند با مشاوران در میان می‌گذارند و این افراد راه صحیح زندگی را به آنها نشان می‌دهند.
وی تصریح کرد: توجه به موضوع اخلاق در این طیف بسیار جدی است. به طوری که روانشناسان باید بتوانند اعتماد مردم را به خود جلب کنند و همچنین صداقت باید سرلوحه کار آنها قرار گیرد.
این دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی در خصوص اهمیت جایگاه روانشناسان در جامعه گفت: باید توجه داشته باشیم که مهندسی زندگی افراد جامعه و همچنین سبک زندگی آنها به دست روانشناسان شکل می‌گیرد اما این طیف از جامعه با مشکلات و دغدغه‌های بسیار زیادی مواجه هستند.
جایگاه روانشناسان پس از طرح تحول سلامت دیده نشد
پور اعتماد در خصوص مشکلات این قشر افزود: دغدغه‌های روانشناسان به دو دسته فردی و سازمانی تقسیم‌بندی می‌شود که اکثر روانشناسان جوان درگیر موضوعاتی مانند آموزش و اشتغال هستند. همچنین باید توجه داشته باشیم این موضوع مطالبه تمام جامعه روانشناسی کشور است.
وی تصریح کرد: باید به نقش مهم روانشناسان در سیاست‌گذاری بهداشت و برنامه‌های کلان روانی و اجتماعی کشور توجه داشته باشیم. اما متاسفانه طی سال‌های اخیر مشکلات زیادی گریبانگیر این قشر شده که دغدغه‌های مربوط به سازمان نظام روانشناسی مشاوره و مسئله کیفیت آموزش از جمله این موارد به شمار می‌رود.
این روانشناس ادامه داد: پس از اجرایی شدن طرح تحول سلامت که وزارت بهداشت متولی اصلی آن است جایگاه روانشناسان و علم روانشناسی در پیشگیری از کاهش نرخ اختلالات روانی دیده نشد به دلیل اینکه سیاست‌های وزارت بهداشت با نگاه فیزیکی و بیولوژیکی و همچنین بیمار محور تنظیم شده است.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: وزارت بهداشت در برنامه‌های عملیاتی که باید در آن از روانشناسان استفاده کند اعلام می‌کند این موضوع با سیاست‌گذاری‌های ما سازگار نیست و این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که در وزارت علوم این نیاز و رشته دیده شده است و اکنون به بهره‌برداری رسیده و می‌شود در تعامل تنگاتنگ از ثمرات آنها استفاده کرد.
ضعف عملکرد مسئولان سازمان نظام روانشناسی
پور اعتماد ادامه داد: مسئله مهم اینجاست که از سال 1393 و اوایل سال 1394 نقش روانشناسان در نظام سلامت کشور از بین رفت و وظایفی که در عهده آنها بود تنها به مباحث سطحی تقلیل یافت و همچنین مصوبه هیأت دولت در فروردین سال 1394 روانشناسان را از ارائه خدمات به مردم محروم کرد و از آن زمان این نگاه به وجود آمد که روانشناسان به تنهایی نمی‌توانند به مردم خدمات ارائه کنند و همین خدمات با چندین برابر قیمت در اختیار سایرین قرار گرفت.
وی خاطرنشان کرد: اگر نگاهی به فارغ‌التحصیلان رشته‌های پزشکی بیندازیم اکثر آنها می‌توانند به راحتی در خارج از کشور مشغول به کار شوند اما رشته‌های جانبی پزشکی از این مزیت برخوردار نیستند و فرصت شغلی برای آنها وجود ندارد. که این موضوع به دلیل تنگ‌نظری و رویکردی که در آن برنامه‌ریزی وجود ندارد، به وجود آمده است.
پوراعتماد ادامه داد: سازمان نظام روانشناسی در کنار وزارت بهداشت از متولیان اصلی ارائه خدمات روانشناسی هستند که این سازمان متاسفانه به دلیل نقص قانون و همچنین ضعف مدیریت به ویژه در دوره آخر به پایین‌ترین سطح عملکرد خود رسیده که به گونه‌ای که تعداد مدیران خود را صاحب این سازمان می‌دانند و هیچ حقوقی برای بازرسان، شورای مرکزی و سایر اعضا قائل نیستند.
عضویت 22 هزار نفر در سازمان نظام روانشناسی
این روانشناس با انتقاد از وضعیت فعلی سازمان نظام روانشناسی گفت: اکنون 22 هزار نفر از روانشناسان در این سازمان عضویت دارند و 15 سال از تاریخ تأسیس آن می‌گذرد که به دلیل سوء‌مدیریت در طی سال‌های گذشته و به ویژه ظرف دوره سوم و چهارم هیچ گونه عملکرد موفقی از این سازمان شاهد نبوده‌ایم.
وی افزود: شورای مرکزی انتخاباتی را برای انتخاب رئیس برگزار کرده است که نتایج آن انتخابات حتی برای فردی که برنده آن بود نامشخص ماند یعنی اینکه اعضای مدیریت این سازمان ارزشی برای دیگران قائل نیستند و اعضای شورا را هر گونه که بخواهند مدیریت می‌کنند.
تنها 18 درصد از افراد در انتخابات شرکت کردند
استاد پژوهشکده علوم و شناخت مغز دانشگاه شهید بهشتی گفت: از روز تاسیس این سازمان تا به حال مجمع عمومی برگزار نشده است که این موضوع نشان می‌دهد صاحب منصبان این سازمان حتی برای انجمن‌های علمی و اعضای حقیقی که رای‌دهندگان و صاحبان اصلی آن هستند ارزشی قائل نشده‌اند.
پوراعتماد گفت: در تاریخ 22 آذر 1396 اعضای این سازمان از بازرسان خواستند تا مجمع عمومی فوق‌العاده تشکیل دهند به دلیل اینکه 17 ماه از انتخابات گذشته بود و فرد به جای مانده از دوره سوم توسط دفتر ریاست جمهوری صلاحیتش تأیید نشده بود و شورای مرکزی توان جابجایی این فرد را نداشت.
وی ادامه داد: افرادی که در پست‌های کلیدی این سازمان قرار دارند تلاش‌های بسیاری برای ممانعت از برگزاری این مجمع انجام دادند که حتی برای این اقدام از وزارت کشور مجوز دریافت کردند تا این مجمع برگزار نشود. در حالی که با توجه به قانون برگزاری جلسات این مجمع فقط نیازمند این است که در فضای بسته برگزار شود و نیازمند هیچ گونه مجوزی نیست. تلاش‌های این افراد تا جایی صورت گرفت که با لابی‌گری توانستند مجمع دومی که قرار است روز جمعه برگزار شود را لغو کنند و با جلساتی که برگزار کردند برای فرماندار تشکیک ایجاد کردند.
این روانشناس در خصوص روش‌هایی برای برطرف کردن این معضلات توضیح داد:متاسفانه ضعف مدیریت سازمان بسیار زیاد است تا جایی که این سازمان را ناکارآمد کرده و رجوع به رأی قاطبه روانشناسان و توجه به خواست آنها بهترین روش برای برطرف کردن مشکلات به شمار می‌رود. نارضایتی جامعه روانشناسی از مدیران این سازمان به قدری است که در دوره سوم تنها 18 درصد افراد در انتخابات شرکت کرده‌اند.
وی تصریح کرد: حضور بازرسان و رسیدگی به فسادهای این سازمان می‌تواند کمک زیادی به برطرف کردن مشکلات روانشناسان کند همچنین تشکیل مجمع عمومی فوق‌العاده و انحلال شورای مرکزی و انتخاب شورای قوی‌تری که بتواند هیأت مدیره قوی‌تری بر سرکار بیاورد باید در دستور کار قرار گیرد.
مسئولان از خود پرسیده‌اند که در این سازمان چه می‌گذرد؟
اسماعیلی در ادامه این نشست گفت: بنده از مسئولان این پرسش را دارم که از سال 1382 تا کنون که 14 سال از تأسیس این سازمان می‌گذرد آیا از خود پرسیده‌اند که سازمانی که مجموع کارهای محرمانه مردم را بر عهده دارد در چه وضعیتی قرار گرفته و افرادی که قرار است در این حیطه فعالیت کنند، آیا نیاز به بازرسی و بررسی ندارند؟
وی گفت: ما روز جمعه مجمع فوالعاده‌ای داریم که برای تشکیل آن تلاش زیادی انجام داده‌ایم اما روز چهارشنبه از طرف فرماندار برای ما اطلاعیه ارسال می‌شود، همچنین از جناب فرماندار می‌پرسم که شما برایتان در طی این 14 سال این سؤال به وجود نیامده که در این سازمان چه می‌گذرد؟ فرماندار طی این مدت کجا بوده است؛ و آیا وزارت کشور مسئول مسائل روانشناختی کشور است یا خیر.
رئیس انجمن مشاوره ادامه داد: افرادی که اکنون رد صلاحیت می‌شوند چرا نباید در زمان وارد شدن به این سازمان تأیید صلاحیت بگیرند؟ این افراد در سیاست‌گذاری‌های کشور نقش مهمی ایفا می‌کنند و برخی از آنها در سازمان صدا و سیما مشغول به گفتمان سازی هستند. آیا وزارت کشور نباید از خود بپرسد که این افراد از صلاحیت کافی برخوردار هستند یا خیر؟
اسماعیلی ادامه داد: ما بر اساس قانون می‌خواستیم بازرسان نحوه عملکرد این سازمان را برای ما گزارش کنند تا در زمینه فعالیت‌های اقتصادی و سیاسی این نهاد شفاف‌سازی به عمل آید که این عمل اتفاق نیفتاد.
وی گفت: چطور ممکن است سازمانی که از این درجه اهمیت بسیار بالا برخوردار است و با سیاست اقتصاد و حتی ازدواج و مسائل روحی روانی خانواده‌ها در ارتباط است بر آن نظارتی صورت نگیرد؟ مسئولان در مواقعی اعلام می‌کنند آمار طلاق افزایش یافته و آیا تا به حال فکر کرده‌اند این سازمان می‌تواند در بروز این مسائل نقش اساسی داشته باشد.
رئیس انجمن مشاوره در پایان گفت: متاسفانه از آنجاییکه هیچ نظارتی بر عملکرد این سازمان صورت نمی‌گیرد مسئولان آن تنها از نقطه‌ای به نقطه دیگر جابجا می‌شوند و برخی از این افراد به دلیل کهلوت سن حتی توانایی راه رفتن را ندارند.
