سایت تخصصی روانشناسی

مدیر سایت: دکتر سکینه سلطانی کوهبنانی

سایت تخصصی روانشناسی

مدیر سایت: دکتر سکینه سلطانی کوهبنانی

سایت تخصصی روانشناسی
دکتر سکینه سلطانی کوهبنانی
دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
مدیر پلی کلینیک روانشناسی بالینی و مشاوره دانشگاه فردوسی مشهد

آدرس محل کار:

آدرس دانشگاه: مشهد ، میدان آزادی ، دانشگاه فردوسی ، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی ، گروه علوم تربیتی ، تلفن تماس : 05138805000داخلی 5892
پلی کلینیک روانشناسی بالینی و مشاوره دانشگاه فردوسی مشهد : شماره داخلی 3676

آدرس مرکز مشاوره : مشهد، پنج راه سناباد، تقاطع خیابان پاستور، ساختمان پزشکان مهر، مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی اندیشه و رفتار، شماره های تماس: 05138412279


آخرین نظرات
آیا کمال گرایی یا ADHD باعث فلج شما می شود؟
آیا کمال‌گرایی یا اختلال نقص توجه و بیش فعالی مانع پیشرفت شما می‌شود؟
به گزارش میگنا تمییز کمال‌گرایی از اختلال نقص توجه و بیش فعالی در بزرگسالان کمال گرایی و اختلال نقص توجه و بیش فعالی در بزرگسالان (ADHD) دو مفهوم مجزا در حیطه روانشناسی به شمار می آیند. با وجود تمایز این دو، گاه اشتراکاتی در علائم بالینی آنها مشاهده می‌شود. از جمله این علائم هم‌پوشانی می‌توان به اهمال‌کاری، تردید فلج کننده فرسودگی شغلی، مشکلات تمرکز و حواس پرتی اشاره کرد.

این مقاله با هدف بررسی ویژگی‌ها، علائم و پیامدهای کمال‌گرایی و اختلال نقص توجه و بیش فعالی در بزرگسالان تدوین شده است. در این راستا، نکاتی کلیدی در خصوص تمایز این دو مفهوم، علل اشتباه گرفتن آنها با یکدیگر و پیامدهای احتمالی تشخیص نادرست ارائه خواهد شد.

درک ماهیت کمال گرایی: افراد کمال‌گرا، همواره در تلاش برای دست یافتن به بی نقصی هستند. این افراد با تعیین استانداردهای عملکردی بسیار بالا و نگاهی بیش از حد نقادانه به خود، در معرض سطوح بالای استرس و اضطراب قرار می گیرند. این ویژگی شخصیتی در حالی که می‌تواند منجر به دستیابی به موفقیت‌های چشمگیر شود، اما اغلب با احساس ناکافی بودن دائمی همراه است.

علائم کمال گرایی با طیف وسیعی از تظاهرات رفتاری همراه است. اهمال کاری به عنوان یکی از پیامدهای شایع کمال گرایی، ناشی از ترس فرد از عدم دستیابی به استانداردهای تعیین شده است. این امر منجر به تعویق انداختن مکرر وظایف می‌گردد. همچنین، صرف زمان بسیار زیاد برای انجام امور و پروژه‌ها به منظور اجتناب از اشتباه، از دیگر نشانه‌های رفتاری کمال گرایان به شمار می‌رود.

ترس از شکست و اضطراب شدید مرتبط با خطا، از ویژگی های بارز این افراد است. علاوه بر این، گرایش به تفکر همه یا هیچ (یا موفقیت کامل یا شکست مطلق) یکی دیگر از الگوهای ذهنی رایج در میان کمال گرایان محسوب می‌شود. اگرچه کمال گرایی می‌تواند با دستاوردهای تحصیلی و شغلی در ارتباط باشد، اما پیامدهای منفی قابل توجهی بر سلامت روان افراد برجای می‌گذارد. استرس و اضطراب مزمن، افسردگی، فرسودگی شغلی، پایین بودن عزت نفس و مشکلات روابط عاطفی از جمله عوارض ناشی از کمال گرایی به شمار می‌آیند.

اهمیت تشخیص و مداخله به موقع در قبال کمال گرایی، ضرورت ناشی از پیامدهای نامطلوب آن را گوشزد می کند. درک اختلال نقص توجه و بیش فعالی در بزرگسالان اختلال نقص توجه و بیش فعالی یک اختلال عصبی رشدی است که با علائم کم توجهی، بیش فعالی و تکانشگری شناخته می‌شود. اگرچه این اختلال اغلب در دوران کودکی تشخیص داده می‌شود، اما بسیاری از افراد تا بزرگسالی نیز علائم آن را تجربه می‌کنند.

ADHD در بزرگسالان می‌تواند بر جنبه های مختلف زندگی از جمله عملکرد تحصیلی و شغلی، روابط و فعالیت‌های روزمره تأثیر بگذارد. علت اشتباه گرفتن کمال گرایی با اختلال نقص توجه و بیش فعالی در بزرگسالان (ADHD) همپوشانی علائم مانند اهمال کاری، مشکلات مدیریت وظایف و تنظیم هیجانات می‌تواند منجر به اشتباه گرفتن کمال گرایی با ADHD شود. به عنوان مثال، هر دو گروه ممکن است دچار اهمال کاری شوند اما دلایل آن متفاوت است. کمال گرایان به دلیل ترس از عدم دستیابی به استانداردهای بالا، وظایف را به تعویق می اندازند، در حالی که افراد مبتلا به ADHD به دلیل مشکلات شروع و حفظ تمرکز، دچار اهمال کاری می شوند. دقت بالا به جزئیات نیز می تواند نقطه ای برای اشتباه باشد.

کمال گرایان برای اجتناب از اشتباه، با وسواس و دقت بر جزئیات تمرکز می‌کنند. در مقابل، افراد مبتلا به ADHD به دلیل حواس پرتی، در حفظ تمرکز بر جزئیات دچار مشکل می‌شوند. این مسئله می‌تواند باعث شود هر دو گروه از دید ناآگاه، بی دقت به نظر برسند.

اضطراب عملکرد یکی دیگر از علائم مشترک است. کمال گرایان به دلیل ترس از شکست، اضطراب عملکرد را تجربه می‌کنند، در حالی که افراد مبتلا به ADHD ممکن است به دلیل مشکلات مدیریت وظایف و مسئولیت‌ها، دچار اضطراب شوند. مشکلات در عملکرد اجرایی، مانند سازماندهی و اولویت بندی وظایف، نیز می‌تواند در هر دو گروه کمال گرا و مبتلا به ADHD وجود داشته باشد، هرچند دلایل زمینه ای آن ها متفاوت است.

چرا فرد کمال گرا ممکن است تصور کند به اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) مبتلاست؟ علائم همپوشانی مانند مشکلات تمرکز، اهمال کاری و احساس غرق شدگی، می تواند افراد کمال گرا را به این باور برساند که به ADHD مبتلا هستند. اهمال کاری ناشی از ترس کمال گرایان از عدم دستیابی به استانداردهای بالا، ممکن است به اشتباه به عنوان اهمال کاری ناشی از مشکلات تمرکز و شروع به کار در افراد مبتلا به ADHD تفسیر شود.

سرزنش شدید از خود و عدم رضایت از عملکرد در کمال گرایان، می تواند منجر به این باور شود که آنها در صورت عدم دستیابی کارآمد به استانداردهای خود، با ADHD دست و پنجه نرم می کنند.

تشخیص و درمان کمال گرایی در مقابل اختلال نقص توجه و بیش فعالی تشخیص دقیق برای درمان موثر ضروری است. تشخیص اشتباه کمال گرایی به عنوان ADHD و تجویز داروهای محرک، می‌تواند نه تنها بی فایده، بلکه مضر باشد. ارزیابی بالینی دقیق توسط متخصص سلامت روان می‌تواند به تمایز بین کمال گرایی و ADHD کمک کند.

درک سوابق فرد، از جمله تجربیات دوران کودکی و چالش‌های فعلی، می‌تواند بینشی در مورد همخوانی بیشتر علائم با کمال گرایی یا ADHD ارائه در
پیامدهای اشتباه گرفتن کمال گرایی با اختلال نقص توجه و بیش فعالی و درمان آن با محرک‌ها: تشخیص اشتباه کمال گرایی به عنوان ADHD و تجویز محرک ها (داروهای افزایش دهنده تمرکز) می تواند منجر به چندین مشکل شود:

درمان ناکارآمد: محرک ها ممکن است بر علل زمینه‌ای کمال گرایی مانند اضطراب و خود انتقادی تأثیری نداشته باشند و به بهبود شیوه های مقابله فرد منجر نشوند.

عوارض جانبی دارو: افزایش اضطراب، اختلالات خواب و تغییرات اشتها از جمله عوارض جانبی داروهای محرک هستند که می توانند استرس و اضطراب موجود در کمال گرایان را تشدید کنند.

تأخیر در درمان مناسب: تمرکز بر تشخیص اشتباه ADHD می تواند منجر به تأخیر در دریافت درمان مناسب برای کمال گرایی شود. درمان هایی مانند "درمان شناختی-رفتاری (CBT)" می توانند الگوهای فکری و رفتاری مرتبط با کمال گرایی را مورد هدف قرار دهند.

سوء برداشت از علائم: تشخیص نادرست می تواند منجر به سوء برداشت از علائم و در نتیجه افزایش سردرگمی و سرخوردگی فرد شود.

علاوه بر این، تجویز محرک ها به فرد کمال گرا می‌تواند باور درونی او مبنی بر "ناڪافی بودن" و لزوم عملکرد در سطح بالاتر را تقویت کند. این امر او را به سمت کار کردن طولانی تر و تلاش برای دستیابی به عملکرد حتی بهتر سوق می دهد و گرایش های کمال گرایانه را حفظ می‌کند. این چرخه می‌تواند منجر به برهم خوردن تعادل زندگی فرد شود. کمبود وقت برای خانواده، روابط، استراحت و فعالیت‌های غیرکاری در نهایت منجر به تحریک پذیری، اضطراب و فرسودگی شغلی می گردد. در نهایت، این عدم تعادل می تواند به افسردگی و روی آوردن به راهبردهای مقابله ناسالم مانند مصرف مواد مخدر، سیگار، پرخوری یا نوشیدن الکل برای مقابله با استرس دامن بزند.

چرا فردی ممکن است همزمان کمال گرا و مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) باشد؟ در برخی موارد، افراد ممکن است همزمان علائم کمال گرایی و اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) را نشان دهند. درک نحوه تداخل این دو پدیده برای درمان جامع ضروری است. افراد مبتلا به ADHD ممکن است رفتارهای جبرانی مانند کمال گرایی را برای جبران مشکلات توجه و سازماندهی خود، اتخاذ کنند. این افراد ممکن است برای اجتناب از انتقاد و غلبه بر ناکافی بودن درک شده، به دنبال کمال گرایی باشند. برای درمان موثر، مداخلاتی که هم بر گرایش های کمال گرایانه و هم بر علائم ADHD تمرکز دارند، ضروری است. این ممکن است شامل ترکیب رویکردهای درمانی برای مدیریت اضطراب و کمال گرایی با استراتژی هایی برای بهبود توجه و عملکرد اجرایی باشد.

رویکردهای درمانی: برای افراد کمال گرا، درمان شناختی-رفتاری (CBT) می تواند به چالش کشیدن و بازآرایی افکار کمال گرایانه، توسعه راهبردهای مقابله سالم تر و کاهش خود انتقادی کمک کند. تمرینات ذهن آگاهی و تمرینات مربوط به خود-مهربانی می توانند در مدیریت اضطراب و ایجاد دیدگاهی متعادل تر نسبت به موفقیت و شکست موثر باشند. تشویق افراد به تعیین اهداف واقع بینانه و قابل دستیابی می تواند فشار ناشی از تلاش برای رسیدن به استانداردهای بسیار بالا را کاهش دهد.

برای افراد بزرگسال مبتلا به ADHD، داروهایی محرک و غیرمحرک می‌توانند با بهبود توجه، تمرکز و کنترل تکانه به مدیریت علائم کمک کنند. رفتار درمانی می‌تواند استراتژی هایی را برای مدیریت زمان، سازماندهی وظایف و بهبود عملکرد اجرایی ارائه دهد.


نتیجه گیری:
تفکیک دقیق و درک همپوشانی های کمال گرایی و اختلال نقص توجه و بیش فعالی در بزرگسالان برای دستیابی به تشخیص صحیح و درمان مؤثر ضروری است. تشخیص اشتباه منجر به درمان ناکارآمد، تشدید علائم و بروز مشکلات جدی‌تر در حیطه سلامت روان می گردد. شناسایی ویژگی‌های منحصر به فرد هر اختلال و پرداختن به باورها و رفتارهای بنیادین زمینه ای، می تواند افراد را در رسیدن به یک زندگی سالم تر و متعادل تر یاری رساند.

ترجمه: مهدی بیگلری- دانشجوی کارشناسی ارشد بالینی
منبع: سایکولوژی تودی

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی